اگر چک شما گم شد یا دزدیده شد، زمان بزرگترین دشمن شماست. بسیاری از افراد نمی دانند که طبق قانون، تنها فرصت کوتاهی دارند تا از سوءاستفاده‌های میلیونی و درگیری‌های قضایی جلوگیری کنند. در این مطلب، به عنوان وکیل پایه یک دادگستری، نقشه راه دقیق و مرحله‌به‌مرحله‌ای را برای حفظ سرمایه‌تان در اختیار شما قرار می‌دهیم.
اگر همین حالا با این مشکل مواجه شده‌اید و نگران عواقب آن هستید، پیش از هر اقدامی با تیم حقوقی «عدل‌گر» تماس بگیرید تا مسیر درست را به شما نشان دهیم.
آیا پیگیری چک مفقود شده امکان‌پذیر است؟
بله، اما به شرط سرعت عمل. چک در قانون تجارت ایران یک سند لازم‌الاجراست.
این یعنی اگر چک مفقودی یا سرقتی شما دستِ فردی بیفتد، او می‌تواند (حتی با جعل امضا) برای نقد کردن آن اقدام کند یا آن را خرج کند.
قانون‌گذار در ماده ۱۴ قانون صدور چک، راهکار مشخصی برای این بحران پیش‌بینی کرده است: «دستور عدم پرداخت». اما این دستور ریزه‌کاری‌هایی دارد که اگر رعایت نشود، بانک مجبور به پرداخت پول شما به دارنده چک خواهد بود.
۵ گام حیاتی پس از گم شدن یا سرقت چک (چک لیست حقوقی)
۱. اقدام فوری بانکی پس از گم شدن چک (دستور عدم پرداخت)
اولین ثانیه‌ها حیاتی هستند. بلافاصله به شعبه بانک صادرکننده دسته چک بروید.
اقدام: درخواست کتبی برای صدور دستور عدم پرداخت بدهید.
برای صدور دستور عدم پرداخت، باید به بانک مراجعه و فرم مربوطه را تکمیل کنید. در این فرم باید علت دقیق درخواست، مانند سرقت، مفقودی، جعل یا کلاهبرداری، را مشخص نمایید.
در فرم باید علت را دقیقاً ذکر کنید (مفقودی، سرقت، جعل، کلاهبرداری یا خیانت در امانت).
بانک پس از احراز هویت شما، پرداخت وجه چک را متوقف می‌کند و مبلغ چک را تا زمان رسیدگی قضایی یا انصراف شما، در حساب مسدود نگه می‌دارد.
نکته وکیل: این دستور موقتی است و فقط یک هفته اعتبار دارد. فکر نکنید کار تمام شده است!
آیا دستور عدم پرداخت چک مفقودی بدون مراجعه به مراجع قضایی کافی است؟
خیر. صرف صدور دستور عدم پرداخت کافی نیست. طبق قانون، ظرف حداکثر یک هفته پس از صدور دستور، باید به مرجع قضایی شکایت کرده و گواهی آن را به بانک تحویل دهید. در غیر این صورت، دستور شما بی‌اثر شده و بانک مجاز خواهد بود وجه چک را به دارنده آن بپردازد.
۲. مراجعه به مراجع قضایی ظرف یک هفته (مهم‌ترین مرحله)
اینجا نقطه‌ای است که اکثر افراد اشتباه می‌کنند. طبق قانون، شما فقط ۷ روز (بدون احتساب روزهای تعطیل رسمی) فرصت دارید تا به شورای حل اختلاف یا دادسرا (بسته به شرایط متفاوت است) مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کنید.
اگر شکایت نکنید چه می‌شود؟
پس از گذشت یک هفته، بانک موظف است پول را به هر کسی که چک را بیاورد پرداخت کند و دستور شما باطل می‌شود و بانک موظف به پرداخت وجه چک به دارنده آن خواهد بود، حتی اگر چک در دست سارق یا کلاهبردار باشد.
لازم است بدانید پس از ثبت شکایت، باید حتما «گواهی تقدیم دادخواست یا شکایت» را از مرجع قضایی بگیرید.
هشدار جدی:
توجه داشته باشید که تنظیم شکواییه (متن شکایت) بسیار حساس است. اگر در متن شکایت بنویسید “چک مفقود شده” اما بعداً کاشف به عمل بیاید که “سرقت شده” یا “خیانت در امانت” بوده، ممکن است به جرم «گزارش خلاف واقع» متهم شوید و حتی خودتان بدهکار شوید!
بسیاری از مراجعین ما کسانی هستند که خودسرانه شکایت کردند، عنوان مجرمانه را اشتباه نوشتند و نه تنها به پولشان نرسیدند، بلکه درگیر پرونده کیفری جدیدی شدند.
ریسک نکنید! اجازه دهید وکیل متخصص همان ابتدا عنوان دقیق کیفری را تشخیص دهد.
۳. تحویل گواهی قضایی برای مسدودسازی دائم چک سرقتی
گواهی که در مرحله قبل گرفتید را قبل از پایان مهلت یک هفته‌ای، به بانک تحویل دهید. با این کار، دستور عدم پرداخت شما تا زمان تعیین تکلیف نهایی دادگاه تمدید می‌شود و خیالتان راحت خواهد بود.
۴. ثبت چک در سامانه ساد۲۴ (پیشگیری از گردش چک)
سامانه ساد۲۴ یکی از ابزارهای هوشمند برای اطلاع‌رسانی عمومی درباره چک‌های مفقودی یا سرقتی است. این سامانه نقش مؤثری در پیشگیری از سوءاستفاده دارد.
برای اینکه جلوی دست به دست شدن چک را در بازار بگیرید، مشخصات چک (شماره سریال و…) را در سامانه ساد۲۴ ثبت کنید. این سامانه استعلامی است که بسیاری از بازاریان و بانک ها برای اطمینان از سرقتی نبودن چک از آن استفاده می‌کنند.
ثبت در این سامانه جنبه اطلاع‌رسانی دارد و امکان ردیابی چک را افزایش می‌دهد.
گرچه ثبت در ساد۲۴ الزامی نیست، اما اقدامی مکمل و توصیه‌شده برای افزایش امنیت چک محسوب می‌شود.
۵. طرح شکایت کیفری یا حقوقی علیه سوءاستفاده‌کننده
اگر متوجه شدید کسی چک شما را پیدا کرده یا دزدیده و قصد نقد کردن آن را دارد، می‌توانید تحت عناوین مجرمانه زیر از او شکایت کنید:
- سرقت: اگر چک دزدیده شده باشد.
- خیانت در امانت: اگر چک را به امانت داده بودید و فرد پس نمی‌دهد.
- تحصیل مال از طریق نامشروع: اگر فردی چک پیدا شده را خرج کند.
سوالات متداول حقوقی (FAQ)
۱. آیا بدون مراجعه به دادگاه می‌توان جلوی چک را بست؟ خیر. دستور بانکی بدون نامه دادگاه فقط یک هفته اعتبار دارد. حتماً باید اقدام قضایی انجام شود.
۲. اگر چک سفید امضا گم شود چه خطری دارد؟ چک سفید امضا مثل اسکناس نقد است و خطرناک‌ترین حالت ممکن محسوب می‌شود. در این حالت، اثبات اینکه مبلغ یا تاریخ توسط شما نوشته نشده بسیار دشوار است و نیاز به مشاوره فوری با وکیل متخصص دارد.
۳. اگر ثابت شود به دروغ دستور عدم پرداخت داده‌ام چه می‌شود؟ طبق قانون، اگر کسی بدون دلیل موجه (مثل سرقت یا مفقودی) جلوی چک را بگیرد تا پول ندهد، علاوه بر پرداخت وجه چک، به مجازات حبس و جریمه نقدی محکوم می‌شود. پس هرگز بدون دلیل قانونی این کار را نکنید.
نگذارید دیر شود؛ همین حالا برای حفظ سرمایه‌تان اقدام کنید.
چرا سپردن این پرونده به وکلای عدل‌گر به نفع شماست؟
شاید فکر کنید خودتان می‌توانید مراحل اداری را طی کنید، اما باید هزینه، زمان و ریسک خطا را در نظر بگیرید. پروسه مسدود سازی چک شامل دوندگی های اداری بین بانک، کلانتری، دادسرا و شورای حل اختلاف است.
خدماتی که ما برای شما انجام می دهیم:
- سرعت برق‌آسا: ما در کمتر از ۲۴ ساعت دستور قضایی را می‌گیریم تا قبل از نقد شدن چک، حساب مسدود شود.
- بدون نیاز به حضور شما: صفر تا صد دوندگی‌های دادگاه و کلانتری با ماست؛ شما به کار و زندگی‌تان برسید.
- تضمین سلامت حقوقی: متن شکایت را طوری تنظیم می‌کنیم که راه هرگونه فرار قانونی را بر روی یابنده یا سارق چک ببندیم.
فرصت شما محدود است! (مهلت ۷ روزه در حال اتمام است) همین الان تماس بگیرید تا قبل از اینکه دیر شود، جلوی ضرر را بگیریم.
- خط ویژه فوریت‌های چک : ۰۲۱۵۸۷۸۴
- ارتباط مستقیم با وکیل در واتساپ: ۰۹۹۸۱۲۸۸۸۰۰
