خیار عیب

خیار عیب

خیار عیب موضوع بحث امروز ما است و به سوالات شما در این زمینه پاسخ می دهیم.

بسیاری اوقات اشخاص اجناسی می خرند که معیوب می باشد در حالی که ضمن معامله چنین فکری نمی کردند و چه بسا اگر از معیوب بودن کالا با خبر بودند اصلاً اقدام به معامله نمی کردند.

قانون گذار اراده اشخاص در خرید اجناس سالم را محترم می شمارد و با ایجاد خیار عیب در قانون از شخصی که کالای معیوب خریداری کرده است حمایت می کند چرا که آن شخص به گمان خرید کالای سالم اقدام به خرید کالا می کند و اگر مورد حمایت قانون گذار قرار نگیرد احساس بی عدالتی می کند و از نظام قضایی کشور ناامید می گردد.

حمایت قانون گذار از فردی که جنس یا کالای معیوب خریداری کرده است به این صورت می باشد که بعضی اوقات به او حق فسخ معامله را می دهد و بعضی اوقات به او حق اخذ ما به التفاوت کالای صحیح و معیوب را می دهد

که در قانون به آن ارش می گویند و در ادامه به آن می پردازیم.

با ما در ارتباط باشید

021-88657789

021-58784

0998-1288800

عیب چیست

در جامعه کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می گیرد. ملک، ماشین، موبایل، اثاث و وسایل منزل، لباس و هزاران چیز دیگر که در طول روز خرید و فروش می شود و امکان دارد معیوب باشد

و این سوال را به ذهن متبادر می کند که عیب در هر کالایی چگونه مشخص می گردد و اصلا مطابق قانون عیب چیست و چه کالایی معیوب می باشد؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که قانون گذار عیب را تعریف نکرده است چرا که با توجه به طیف وسیع کالاهایی که در روز معامله می شود امکان تعریف عیب در تمامی کالاها غیر ممکن می باشد

قانون گذار تعریف عیب را به عرف و عادت واگذار کرده است و این مردم و عرف هستند که تشخیص می دهند چه کالایی معیوب و چه کالایی سالم می باشد

تشخیص عیب بر عهده چه کسی است

بعضی اوقات در تشخیص عیب عموم مردم می توانند نظر بدهند به عنوان مثال همه مردم می دانند که خانه بدون پایان کار، خانه ای معیوب است که قیمت آن ارزان تر از خانه های دیگر می باشد

اما بعضی اوقات عرف خاص تشخیص می دهد که آیا کالایی معیوب محسوب می گردد یا نه.

مثلاً دو شخص به صورت حرفه ای زعفران می خرند و می فروشند و آنچه در نظر آنها عیب محسوب می گردد

در نظر مردم عادی عیب محسوب نمی گردد از این رو اشخاص آن حرفه باید عیب را تشخیص بدهند.

مثالی دیگر که بسیار در جامعه امروزی کاربرد دارد خرید و فروش کالاهای دست دوم می باشد در خرید و فروش کالای دست دوم نیز عیب محقق می گردد اما ظرافت و دقتی که عرف در این خریدها انجام می دهد بسیار کمتر از کالاهای نو می باشد.

جبران ضرر از دو راه امکان پذیر می باشد

قانون گذار برای جبران ضرر شخصی که کالای معیوب خریده است دو راه پیش بینی می کند و انتخاب یکی از این دو راه کاملاً در اختیار مشتری می باشد و بدون جلب رضایت طرف مقابل می تواند هر کدام از راه ها را که می خواهد انتخاب کند.

مشتری می تواند با استفاده از خیار عیب عقد را فسخ کند و می تواند ما به التفاوت قیمت صحیح و معیوب را از طرف مقابل مطالبه کند و به اصطلاح قانونی از طرف مقابل ارش بگیرد.

اسقاط کافه خیارات یعنی چه

شرایط ایجاد خیار عیب

باید بگوییم که وجود هر عیبی به مشتری چنین امکان و اختیار گسترده ای نمی دهد بلکه فقط عیبی مدنظر قانون گذار می باشد که هنگام عقد موجود و مخفی بوده است.

پس اگر اتومبیلی خریدید که هنگام معامله ایراد داشت می توانید از حقوقی که به آن اشاره کردیم استفاده کنید

اما اگر بعد از معامله دچار عیب و ایراد گردد حق استناد و استفاده از خیار عیب را ندارید.

آیا فروشنده می تواند در مورد عیب از خود رفع مسئولیت کند

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که چنین امری مورد حمایت قانون گذار می باشد مثلاً فروشنده ای هنگام معامله اعلام می کند که مورد معامله هر عیبی داشته باشد به من ارتباطی ندارد یا می گوید من همین گونه که هست آن را می فروشم و

عیب و ایراد احتمالی کالا به من ارتباطی ندارد.

در مواردی مانند آنچه مثال زدیم در صورت آشکار شدن عیب مشتری نمی تواند به فروشنده مراجعه کند.

فوری بودن خیار عیب

مشتری باید به محض اطلاع از عیبی که در کالا وجود دارد معامله را فسخ کند و این امر را به اطلاع طرف مقابل برساند.

روند انجام فسخ دارای مراحلی است که باید برای انجام صحیح امور مطابق آن عمل کنید

در غیر این صورت روند احقاق حق شما به دشواری پیش می رود.

برای اطلاع از روند تایید فسخ معامله مقاله زیر را مطالعه کنید.

تایید فسخ معامله

مواد قانونی مرتبط

“اگر بعد از معامله ظاهر شود که مبیع معیوب بوده مشتری مختار است در قبول مبیع معیوب با اخذ ارش یا فسخ معامله.”

“خیار عیب وقتی برای مشتری ثابت میشود که عیب مخفی و موجود در حین عقد باشد.”

“تشخیص عیب بر حسب عرف و عادت میشود و بنابراین ممکن است بر حسب ازمنه و امکنه مختلف شود.”

“در موارد ذیل مشتری نمیتواند بیع را فسخ کند و فقط میتواند ارش بگیرد:
۱- در صورت تلف شدن مبیع نزد مشتری یا منتقل کردن آن به غیر.
۲- در صورتی که تغییری در مبیع پیدا شود اعم از اینکه تغییر به فعل مشتری باشد یا نه.
۳ -در صورتی که بعد از قبض مبیع عیب دیگری در آن حادث شود مگر اینکه در زمان خیار مختص به مشتری حادث شده باشد

که در اینصورت ‌مانع از فسخ و رد نیست.”

“خیار عیب بعد از علم به آن فوری است.”