فسخ قرارداد بدون مراجعه به دادگاه

فسخ قرارداد بدون مراجعه به دادگاه موضوع بحث امروز ما است و به سوال های شما در این زمینه پاسخ می دهیم.

اگر در حال مطالعه این مطلب می باشید حتماً می خواهید پاسخ این سوال را دریافت کنید که آیا فسخ قرارداد بدون مراجعه به دادگاه امکان پذیر است یا نه؟

در بسیاری قراردادها اشخاص نسبت به درج شرط هایی مانند شرط زیر اقدام می کنند.

“چنان چه وجه هر یک از چک های مندرج در قرارداد از سوی خریدار کارسازی نگردد فروشنده حق فسخ معامله را بدون مراجعه به مراجع قضایی خواهد داشت و بعد از اعمال حق فسخ، خریدار باید ملک را به فروشنده تحویل بدهد ولو اینکه خریدار بدون در نظر  گرفتن حق فسخ فروشنده، مورد معامله را به شخص دیگری فروخته و واگذار کرده باشد”

یا شرط هایی دیگر مانند این مورد که مثلاً اگر مورد معامله معیوب بود نیازی به مراجعه به دادگاه برای فسخ معامله نمی باشد.

قاعدتاً درج این شرط و معاف کردن شخص از مراجعه به دادگاه برای جلوگیری از روند طولانی رسیدگی دادگاه است اما متاسفانه باید بدانید که درج این شرط تاثیری در مراجعه به دادگاه ندارد و شما اگر حق فسخ معامله را به دست بیاورید و بخواهید که از آن استفاده کنید باید به دادگاه مراجعه کنید تا دادگاه قانونی بودن فسخ معامله را احراز کند.

در ادامه همراه ما باشید تا شما را از روند قانونی فسخ معامله آگاه کنیم تا بدانید که اگر شخصی به شما قول و وعده می دهد که بدون مراجعه به دادگاه و در عرض مدت زمانی کوتاه تایید فسخ معامله را برای شما می گیرد احتمالا از قانون ناآگاه است.

اما ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که اصلاً وجود حق فسخ در قراردادها مطابق اصل لزوم قراردادها امری استثنایی می باشد

و شما اگر قائل به حق فسخ برای خود می باشید اول باید قرارداد شما وجود حق فسخ برای شما را به رسمیت بشناسد.

اصل لزوم قراردادها در حقوق ایران

به محض اینکه قراردادی به درستی و با رعایت تمامی شرایط صحت معامله منعقد شود هیچ کدام از طرفین قرارداد حق به هم زدن آن را ندارند مگر در مواردی استثنایی که در قانون به آن اشاره شده است.

و حتی این اصل نیز در مورد دسته ای از قراردادها صدق می کند که به آنها در قانون لازم می گویند به عنوان نمونه قرارداد خرید و فروش ملک قراردادی لازم است که به محض انعقاد، دو طرف قرارداد متعهد به حفظ آن می باشند و حق فسخ آن را ندارند.

اما وکالتی که به اشخاص دیگر برای امور جاری می دهیم این گونه نیست و ما هر زمانی که بخواهیم حق داریم که وکیل را عزل کنیم و از او بخواهیم که دیگر کار مورد نظر را ادامه ندهد.

وکیل نیز می تواند از آن کار استعفاء بدهد

یا اینکه شخصی را به عنوان امین خود انتخاب می کنیم و مالی را برای امانت به او می سپاریم. او هر زمانی می تواند امانت را به شما پس بدهد و از زیر بار این وظیفه شانه خالی کند و شما هم هر زمانی که بخواهید می توانید به او مراجعه کنید و مال امانتی را از او پس بگیرید.

اما قرارداد خرید و فروش ملک یا ماشین مثل مثال های بالا نیست و بعد از انعقاد معامله خریدار و فروشنده هیچ کدام حق فسخ قرارداد را ندارند مگر در موارد استثنایی که تحت عنوان خیار در قانون ایران به رسمیت شناخته شده است.

به عبارت دیگر و مطابق قانون

“عقودی که بر طبق قانون واقع شده باشد بین متعاملین و قائم مقام آنها لازم‌الاتباع است مگر اینکه به رضای طرفین اقاله یا به علت ‌قانونی فسخ شود.”

شرایط قانونی فسخ معامله

در بالا اشاره کردیم که اگر در قرارداد شرط شود که شخص ذی نفع نیازی به مراجعه به دادگاه برای تایید فسخ نداشته باشد این شرط مورد اعتنای قانون گذار قرار نمی گیرد 

به عبارت دیگر،هرچند شما به عنوان ذی نفع معامله را فسخ می کنید اما احراز قانونی بودن فسخ معامله شما بر عهده دادگاه و مقام قضایی می باشد و فسخ معامله بدون مراجعه به دادگاه امکان پذیر نمی باشد.

روند قانونی انجام فسخ معامله

اگر قرارداد شما بنا به علتی به شما حق فسخ معامله را اعطاء می کند ( در این مورد اصل لزوم قراردادها را مدنظر داشته باشید)

باید بدانید که چگونه باید از آن استفاده کنید.

بعد از بررسی قراردادتان شما باید فسخ معامله را به اطلاع طرف مقابل برسانید.

در این راه می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید مثلا حتی از پیامک.

اما اگر می خواهید از راهی پیش بروید که هیچ حرف و حدیثی در آن نباشد از اظهارنامه استفاده کنید.

نمونه اظهارنامه اعلام فسخ قرارداد

اظهارنامه چیست و در چه مواردی تنظیم می گردد

اما ارایه اظهارنامه و اعلام فسخ قرارداد به طرف مقابل تازه آغاز راه است و بعد از این کار شما باید دعوایی تحت عنوان تایید فسخ قرارداد را مطرح کنید.

به عبارت دیگر این شما هستید که به عنوان ذی نفع قرارداد را فسخ می کنید و دادگاه فقط در مورد قانونی بودن یا غیر قانونی بودن این فسخ اظهارنظر می کند آن هم بر اساس قراردادتان.

در این دعوا دادگاه برحسب قرارداد شما و اظهارنامه ای که ارایه کرده اید در مورد قانونی بودن یا قانونی نبودن فسخ شما اظهارنظر می کند .

دادگاه یا فسخ شما را تایید می کند و قرارداد را از مدار حقوقی خارج می کند یا اعلام می دارد که قرارداد پابرجا است و فسخ غیر قانونی است.

در نهایت باید بگوییم که تایید فسخ قرارداد بدون مراجعه به دادگاه امکان پذیر نمی باشد.

خیارهای پیش بینی شده در قانون

حق فسخ هایی که تحت عنوان خیار در معامله پیش بینی می شود و شما در صورت از ساقط نکردن آنها می توانید بر آن اساس اقدام به فسخ معامله کنید موارد زیر می باشد