هر مجرمی که به موجب رای قطعی دادگاه به یکی از مجازات ذیل محکوم گردد
تا مدت معینی از حقوق اجتماعی محروم می گردد، به عبارتی سوابق کیفری
برای وی محسوب می گردد و بعد از گذشت مواعد مربوط سوابق کیفری از سجل کیفری(سوء پیشینه)
وی حذف می شود، البته باید به شعبه ی صادر کننده رای قطعی مراجعه و از دادگاه نامه بگیرد
(سجل در لغت به معنی عهد نامه، نامه ی احکام، نامه ای که قاضی در آن صورت دعاوی و حکم و اسناد را می نویسد .)
ماده 26 قانون مجازات اسلامی، محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی به شرح ذیل،
محکوم علیه را از حقوق اجتماعی محروم می نماید و پس از انقضای مدت تعیین شده و اجرای حکم رفع اثر می گردد:
1.محکومان به قطع عضو در جرایم مشمول حد، 5 سال پس از اجرای حکم
2.محکومان به شلاق در جرایم مشمول حد، یک سال پس از اجرای حکم
3.محکومان به حبس تعزیری، بیش از سه سال، دو سال پس از اجرای حکم
تبصره 1: حقوق اجتماعی عبارت است از حقوقی که قانونگذار برای اتباع کشور جمهوری اسلامی ایران(سوء پیشینه)
و سایر افراد مقیم در قلمرو حاکمیت آن منظور نموده و سلب آن به موجب قانون یا حکم دادگاه صالح می باشد از قبیل:
الف) حق انتخاب شدن در مجالس شورای اسلامی و خبرگان و عضویت در شورای نگهبان و انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور
ب) عضویت در کلیه انجمن ها و شوراها و جمعیت هایی که اعضای آن به موجب قانون انتخاب می شوندج) عضویت در هیات های منصفه و امنا
د) اشتغال به مشاغل آموزشی و روزنامه نگاری
هـ) استخدام در وزارت خانه ها، سازمان های دولتی، شرکت ها، موسسات وابسته به دولت،
شهرداری ها، موسسات مامور به خدمات عمومی، ادارات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان و نهادهای انقلابی(سوء پیشینه)
و) وکالت دادگستری و تصدی دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتر یاری
ز) انتخاب شدن به سمت داوری و کارشناسی در مراجع رسمی
ح) استفاده از نشان و مدال های دولتی و عناوین افتخاری
همچنین محکومیت های کیفری موثر که سبب محرومیت از برخی حقوق اجتماعی همچون استخدام می شوند به شرح ذیل می باشند:(سوء پیشینه)
الف) محکومیت به حد
ب) محکومیت به قطع نقص عضو
ج) محکومیت لازم الاجرا به مجازات حبس از یک سال به بالا در جرایم عمدی
د) محکومیت به جزای نقدی به مبلغ دو میلیون ریال و بالاتر
هـ) سابقه محکومیت لازم الاجرا دو بار یا بیشتر به علت جرم های عمدی مشابه با هر میزان مجازات
جرم های سرقت، کلاهبرداری، اختلاس، ارتشاء، خیانت در امانت جز جرم های مشابه محسوب می شوند،
بنابراین اگر محکومیت افراد به غیر از موارد فوق باشد نمی توان فرد را از حقوق اجتماعی محروم نمود.(سوء پیشینه)
