آیا خسارت بر هم زدن بدون دلیل نامزدی قابل مطالبه است
خسارت بر هم زدن بدون دلیل نامزدی موضوع بحث امروز ما است.
می دانیم که در ایران برای تشکیل زندگی و ازدواج مرد است که به خواستگاری زن می رود
خانواده دختر و پسر درباره آینده این دو نفر وارد گفت و گو می شوند و درخصوص مسائل مالی و غیر مالی ازدواج به بحث می پردازند و تصمیم گیری می کنند
اگر نظر خانواده دختر مثبت باشد پسر و دختر با یکدیگر نامزد می شوند
در این مرحله هیچ سند مکتوبی میان خانواده ها تنظیم نمی گردد اما مرسوم است که در عرف به این مرحله نامزدی می گویند
معنای نامزدی به لحاظ حقوقی
نامزدی به لحاظ حقوقی تعریف ندارد بلکه برای قاضی برای تعریف مفهوم نامزدی به عرف مراجعه می کند.
در عرف نامزدی مرحله اعلام آمادگی دختر و پسر برای شروع زندگی می باشد.
به عبارت دیگر دختر و پسر به جامعه اعلام می کنند که آمادگی شروع زندگی با یکدیگر را دارند و به لحاظ اخلاقی مقید و ملتزم به آن دختر یا پسر هستند و با در دست کردن حلقه نامزدی به همه می گویند که قصد جدی برای ازدواج با طرف مقابل دارند.
شرایط درستی نامزدی
مانند همه قراردادها نامزدی نیز باید شرایطی داشته باشد تا مورد حمایت قانون گذار قرار بگیرد به عنوان مثال
۱-زن و مرد باید قصد داشته باشند و به این امر راضی باشند
۲-زن یا مرد نباید دچار اشتباه باشند
۳-دو نفر باید اراده سالم داشته باشند و تحت تاثیر اکراه نباشند
۴-طبق قانون فقط از زنی می توان خواستگاری کرد که موانع نکاح نداشته باشد پس قاعدتاْ نامزدی با زن شوهردار بی معنی است
و هیچ زنی حق ندارد به مردی وعده نامزدی بدهد و بگوید بعد از جدایی از شوهرم با تو ازدواج می کنم.
وعده ازدواج ( نامزدی)
طبق متن صریح قانون
وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی‌‌کند اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گردیده پرداخت شود بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می‌‌تواند از وصلت امتناع کند
و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارتی نماید.
علت وجود این حکم در قانون ایران اهمیت عقد ازدواج و آزادی افراد در یکی از مهم ترین تصمیمات زندگیشان می باشد
و دو طرف آزاد هستند که تا آخرین لحظه از تصمیم خود بازگردند و نامزدی را به هم بزنند
و هیچ دادگاهی نیز نمی تواند طرف مقابل را مجبور به ازدواج کند یا او را به پرداخت خسارت یا
وجه التزام مجبور کند
که این امر بسیار منطقی و حکیمانه می باشد تا اینکه ازدواجی شکل بگیرد
که ار آغاز با تردید همراه است و بعد از مدتی نیز کودکانی به آن اضافه می گردند که اگر دو طرف با یکدیگر سر ناسازگاری داشته باشند احتمالاْ در زمره کودکان طلاق قرار می گیرد
جبران خسارت
اما هر آنچه که بیان کردیم بدین معنا نیست که هیچ گاه نمی توانید
خسارت ناشی از بر هم زدن بدون دلیل نامزدی را از طرف مقابل مطالبه کنید
چرا که بعضی اوقات بعضی اشخاص از حق خود سوء استفاده می کنند و طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران سوء استفاده از حق ممنوع می باشد
و شخصی که بدون هیچ گونه دلیل منطقی نسبت به برهم زدن آن اقدام می کند در صورت اثبات تقصیر باید جبران خسارت طرف مقابل را انجام بدهد
که این خسارت هم شامل خسارت مادی و هم معنوی می گردد.
حتما بخوانید:
خسارت معنوی چیست و نحوه مطالبه آن چگونه است
نحوه اثبات این امر
جبران خسارتی که در بالا به آن پرداختیم در دسته مسئولیت مدنی قرار می گیرد و مستلزم اثبات تقصیر طرف مقابل می باشد
و برای اثبات تقصیر طرف مقابل می توانید از تمام دلایلی که قانون گذار در اختیار شما قرار می دهد استفاده کنید
البته علت طرف مقابل برای فسخ نامزدی باید غیر منطقی باشد
پس قاعدتاً بر هم زدن آن به علت مشکلات روانی طرف مقابل نمی تواند برای شما حق جبران خسارت به وجود بیاورد.
امکان استرداد هدایای دوران نامزدی
طبق ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی هر یک از نامزدها می تواند در صورت فسخ وصلت منظور هدایائی را که به طرف دیگر یا پدر و مادر او برای وصلت مورد نظر می دهد را مطالبه کند
اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایائی خواهد بود که مطابق عرف و عادت نگاه داشته می‌شود مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.
