نشوز یعنی چه

نشوز یعنی چه

عمل نکردن زن و مرد به وظایف زناشویی و زیر پاگذاشتن مقررات شرعی در زندگی مشترک، بنیان خانواده را متزلزل خواهد کرد

و مایه ناسازگاری و اختلاف می گردد.

ناسازگاری که در اصطلاح فقهی از آن به نشوز تعبیر می‏شود در مورد مرد یا زنی به کار می‏رود که حقوق زناشویی را مراعات نمی‏کنند. از این جهت، نشوز ممکن است از طرف زن، مرد و یا این که از جانب هر دو رخ دهد.

نشوز منحصر در حقوق واجب همسر می باشد و فراتر از آن را شامل نخواهد شد .

از این‏جهت، اگر زن کارهای منزل را انجام ندهد و خواسته‏های شوهر را که ارتباطی با کامجویی از او ندارد، بر نیاورد، ناشزه محسوب نمی‏ شود،

مثل این که از جارو کردن منزل، خیاطی، آشپزی و…

حتی آب به دست شوهر دادن و رختخواب پهن کردن خودداری ورزد.

مرد هم حق این را ندارد زن را به انجام این طور خدمات مجبور سازد.

تمکین و نشوز

نشوز نقطه مقابل تمکین است و هم برای مرد و هم برای زن می تواند اتفاق بیفتد

اگر این ناسازگاری از طرف هر دو رخ دهد و ترس دوری و جدایی فراهم شود

و کارشان به مراجع قضایی افتد حاکم شرع، داوری از سوی مرد و داوری از جانب زن انتخاب می‏‌کند تا آن‏طور که صلاح می‌‏دانند یا با آشتی یا با جدایی به ختم غائله اقدام نمایند.

پیامد‌های نشوز مرد

در صورتی مرد به وظایف زناشویی خود در برابر همسرش عمل ننماید زن می‌تواند

به دادگاه رجوع و او را ملزم به انجام وظایف خود نماید از طرفی دیگر در صورتی که عدم ایفای این وظایف از جانب مرد به نحوی باشد

که زندگی را بر زن سخت و مشقت بار کند، او می‌تواند با استناد به آن از دادگاه درخواست طلاق کند.

پیامد‌های نشوز زن

چنانچه زن از ایفای وظایف زناشویی در برابر همسرش خودداری کند، در ابتدا  مرد می‌تواند

با رجوع به دادگاه او را ملزم به انجام وظایف قانونی خود نماید از طرف دیگر در صورتی که این اقدام زن بی عذر موجه باشد حق او نسبت به نفقه ساقط می گردد و نمی‌تواند نفقه اش را دریافت نماید،

اما در صورتی که عدم ایفای وظایف زناشویی به خاطر عذر موجه باشد، حق او در مورد نفقه ساقط نمی شود.

برای مثال یکی از وظایف زن این است که در منزلی که همسرش اختیار می کند، سکونت کند حال اگر او محل سکونت مشترک خود

با مرد را ترک کند در صورتی که عذر موجه نداشته ندارد

مرد می‌تواند با رجوع به دادگاه او را به بازگشت به منزل ملزم نماید و همچنین زن هم نسبت به نفقه مدتی که منزل را ترک نمود

هیچ حقی نخواهد داشت، اما در حالتی که به موجب شرط ضمن عقد زن اختیار تعیین مسکن را دارا باشد

می‌تواند از حضور در منزل شوهر خودداری کند و شوهر را ملزم به حضور در خانه ‌ای کند که او تعیین می‌نماید. لازم به ذکر است که عدم تمکین زن ربطی به مهریه ندارد، زیرا به محض عقد نکاح زن مالک مهر می‌گردد حال در صورتی که زن از تمکین در برابر شوهر خودداری کند تنها حق او نسبت به نفقه از بین می ‌رود اما عدم تمکین ربطی به مهر ندارد.