تهاتر چیست

تهاتر چیست

تهاتر چیست. امروز با این بحث در خدمت شما هستیم.

تهاتر در لغت نامه به معنای ادعای دو شخص می باشد که ادعای هر دو طرف باطل می باشد

اما در حقوق ایران تهاتر یکی از اقسام سقوط تعهدات می باشد و به معنای سقوط متقابل دیون دو شخص در برابر یکدیگر تا میزان کمترین دین می باشد

مثلاً شخصی به دیگری ده میلیون تومان قرض می دهد تا ماه دیگر به او بازگرداند اما ماه بعد شرایطی پیش می آید که او  پنج میلیون تومان به همان شخص بدهکار می شود

در این شرایط میان دیون این دو نفر به یکدیگر تا حد 5 میلیون تومان تهاتر حاصل می گردد

و در عرف اصولاً می گویند که حساب بی حساب شدیم که مقصود همان تهاتر می باشد.

در مثالی که زدیم دیگر نیازی نیست که یک بار قرض ده میلیون تومانی پرداخت گردد و سپس از ده میلیون تومان، پنج میلیون تومان به آن شخص بازگردد بلکه به سادگی تهاتر صورت می گیرد

و شخص باید 5 میلیون تومان به شخصی که به او قرض داده است بازگرداند.

این قاعده همان چیزی است که عقل انسان ها بر آن دلالت می کند و از بیهوده کاری جلوگیری می کند.

اما تهاتر همیشه به سادگی مثالی که زدیم نمی باشد و دارای شرایطی است که در ادامه به آن می پردازیم.

 تهاتر قهری

تهاتری که در قانون به آن اشاره شده است فقط در صورت وجود شرایط خاصی اعمال می گردد و در غیر این صورت تهاتر صورت نمی گیرد و شما نمی توانید در هیچ جا به تهاتر به عنوان یک دفاع استناد کنید

اما این بدان معنا نیست که شما نمی توانید شرایط تهاتر را با رضایت طرفین برقرار کنید اما به آن تهاتر، تهاتر قضایی و قراردادی می گویند و متفاوت از تهاتر قهری است.

در ادامه شرایط تهاتر قهری را بیان می کنیم و سپس تهاتر قضایی و قراردادی را نیز مورد بررسی قرار می دهیم.

شرایط تهاتر قهری

تنها زمانی می توانید در دادگاه به تهاتر به عنوان یک دفاع استناد کنید که شرایط زیر وجود داشته باشد

1-موضوع تهاتر باید چیزی باشد که بر عهده و ذمه اشخاص قرار می گیرد. مثلا پول و شما نمی توانید اموال عینی خارجی را با یک دیگر تهاتر کنید

2- دو دینی که با هم مورد تهاتر قرار می گیرند باید هم جنس باشند مثلاً اگر شخصی به دیگری مقداری دلار بدهکار است طرف مقابل نمی تواند دین ریالی خود را با دین دلاری تهاتر کند

چرا که ارزش این موارد با یکدیگر متفاوت می باشد

3-زمان تادیه دو دین باید یکسان باشد چرا که زمان در ارزش دین و بدهی تاثیر گذار است

و دینی که باید فوری ادا شود بسیار با ارزش تر از دینی است که باید سال دیگر تادیه شود

و قاعدتاً این دو دین نباید با یک دیگر تهاتر شود.

4-محل تادیه هر دو بدهی باید یکسان باشد زیرا محل بدهی نیز مانند زمان بدهی در ارزش بدهی اثر گذار است

مثلاً برنجی که باید در تهران تحویل شخصی گردد متفاوت با قیمت برنجی است که باید در بندرعباس تحویل گردد

5-هیچ کدام از دو دین و بدهی که تهاتر می شوند نباید به شخص سوم ( ثالث) زیان وارد کند

پس اگر حقی متعلق حق شخص ثالث قرار گرفته باشد امکان تهاتر آن وجود ندارد.

مثلاً اگر مطابق قانون اجرای احکام مدنی شما به شخصی بدهکار می باشید و اجرای احکام آن بدهی را نزد شما توقیف کند

و به شما ابلاغ کند که حق ندارید بدهی را به هیچ شخصی بپردازید

تبدیل تعهد یعنی چه

بلکه باید به اجرای احکام بپردازید در این صورت حتی اگر خودتان هم از آن شخص طلبکار شوید حق ندارید به تهاتر استناد کنید

6-بعضی از دین ها غیر قابل تهاتر می باشند مثلاً تعهد و دین مربوط به نفقه چون راجع به گذران زندگی است قابل تهاتر نیست.

تهاتر قراردادی و قضایی

همان گونه که اشاره کردیم تهاتر فقط در صورت وجود شرایط بالا جاری می شود در غیر این صورت تهاتر نیاز به توافق طرفین دارد مثلاً اگر زمان پرداخت دو بدهی متفاوت می باشد و شخصی که زمان به ضرر او است رضایت بدهد تهاتر محقق می گردد

تهاتر قضایی در دادگاه صورت می گیرد و مربوط به زمانی است که یکی از دو دین ثابت و دیگری مورد انکار باشد

و اگر آنچه که مورد انکار می باشد اثبات گردد دادگاه رای به تهاتر می دهد.

مواد قانونی مربوط به تهاتر

“وقتی دو نفر در مقابل یکدیگر مدیون باشند بین دیون آنها به یکدیگر به طریقی که در مواد ذیل مقرر است تهاتر حاصل میشود.”

“تهاتر قهری است و بدون اینکه طرفین در این موضوع تراضی نمایند حاصل میگردد بنابراین به محض اینکه دو نفر در مقابل یکدیگر ‌در آن واحد مدیون شدند هر دو دین تا اندازه‌ای که با هم معادله مینماید به‌طور تهاتر برطرف شده و طرفین به مقدار آن در مقابل یکدیگر بری‌ می‌شوند.”

“تهاتر فقط در مورد دو دینی حاصل میشود که موضوع آنها از یک جنس باشد با اتحاد زمان و مکان تادیه ولو به اختلاف سبب.”

مطالب تصادفی

دلایل تجدیدنظرخواهی

سرنوشت چک های قدیمی

کلاهبرداری در معامله