شرایط جدید وصول چک
در این نوشتار خدمت شما همراهان گرامی عدل گر هستیم تا در خصوص شرایط جدید وصول چک سخن بگوییم.
منظور از وصول در این مطلب مراحل وصول چک پس از سررسید و پیش از طرح دعاوی در دادگاه و یا وصول چک از طریق اجراییه اداره ثبت است.
در حقیقت قصد داریم در خصوص زمانی سخن بگوییم که دارنده چک یا ذینفع به بانک مراجعه می کند و با عدم موجودی یا ناکافی بودن موجودی مواجه می شود.
شرایط جدید وصول چک چیست؟
لازم است با هم نگاهی بیندازیم به قسمتی از تبصره 1 ماده 21 قانون صدور چک :
در مورد برگه چک هایی که از دسته چک های ارائه شده پس از پایان اسفندماه سال 1399 صادر می‌شوند، تسویه چک صرفاً در سامانه تسویه چک (چکاوک) طبق مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه و در وجه دارنده ی نهایی چک بر اساس استعلام از سامانه صیاد انجام خواهد شد و در صورتی که مالکیت آنها در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول این قانون نبوده و بانک ها مکلفند از پرداخت وجه آنها خودداری نمایند.
در نتیجه پس از خواندن متن قانون همانطور که مشاهده کردید در می یابیم که مبنای کارسازی و وصول چک های صیادی جدید باید اطلاعات ثبت شده در سامانه صیاد باشد.
اکنون سوالی که پیش خواهد آمد این است که آیا ثبت و وجود مندرجات چک در سامانه صیاد جهت وصول وجه چک کفایت می کند و دیگر نیازی به تحویل برگ کاغذی چک نمی باشد؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم ، خیر، وجود اطلاعات چک و ثبت مندرجات آن به تنهایی کافی نیست.
بلکه برای کارسازی و دریافت وجه این سند تجاری ارائه ی اصل برگه چک به بانک ، الزامی است.
به بیانی دیگر ، با وجود ثبت مندرجات چک های صیادی جدید در سامانه صیاد ، بدون ارائه اصل برگه چک کاغذی نمی توان چک را وصول کرد و یا حتی برگشت زد.
در نتیجه ، حفظ و نگهداری اصل برگه چک تا زمان وصول و نقد کردن چک ضروری است.
مطلب پیشنهادی:
مورد اول از شرایط جدید وصول چک
امکان در یافت مبلغ چک از سایر حساب های صادر کننده در همان بانک
طبق مواد مندرج در دستورالعمل حساب جاری مصوب سال 1397 ،
در صورت کافی نبودن موجودی حساب جاری انفرادی و مشترک مشتری ،
بانک مکلف است نسبت به پرداخت وجه چک از محل موجودی قابل برداشت مشتری در سایر حساب های انفرادی ریالی وی، در همان بانک به ترتیب اولویت زیر اقدام نماید:
- حساب جاری (برای اشخاص حقوقی)
- حساب پس انداز
- حساب کوتاه مدت
- حساب بلند مدت
درخواست استعلام موجودی سایر حساب ها
با توجه به این که در اغلب بانک ها کنترل موجودی سایر حساب ها در زمان برگشت چک، به ویژه چک های کلر صورت نمی گیرد
لازم است در مورد چک هایی که از وصول آن ها اطمینان ندارید، با مراجعه به بانک صادر کننده چک،
درخواست کنید تا موجودی سایر حساب های او کنترل شود و صرفا در صورت عدم موجودی در سایر حساب ها ، چک را برگشت بزنید.
شایان ذکر است که این درخواست صرفا قبل از برگشت چک قابل اجراست.
مورد دوم شرایط جدید وصول چک
امکان وصول مبلغ موجود و برگشت زدن چک به میزان کسری
در این راستا توجه شما را جلب می کنیم به ماده 5 قانون صدور چک، بنابر مندرجات این ماده:
در صورتی که موجودی حساب صادرکننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک بانک مکلف است مبلغ موجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد و دارنده با قید مبلغ دریافت شده در پشت چک، آن را به بانک تسلیم نماید. بانک مکلف است بنا بر درخواست دارنده چک فوراً کسری مبلغ چک را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وارد نماید و با دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه‌ای با مشخصات مذکور در ماده قبل، آن را به متقاضی تحویل دهد. به گواهینامه فاقد کد رهگیری در مراجع قضائی و ثبتی ترتیب اثر داده نمی‌شود. چک مزبور نسبت به مبلغی که پرداخت نگردیده، بی محل محسوب و گواهینامه بانک در این مورد برای دارنده چک جانشین اصل چک می‌شود.
ادامه ی مطلب
علی رغم تکلیف صریح قانونی یاد شده، در بسیاری از مواقع ، بانک ها به دلیل قرار گیری در موقعیت تعارض منافع ، از انجام آن سرباز می زنند.
بانک ها حتی به جای اعلام میزان مبلغ موجود که می تواند نزدیک به مبلغ چک باشد، به بهانه محرمانهبودن اطلاعات مشتری، صرفا اعلام می کنند که حساب موجودی کافی ندارد.
در چنین مواردی، تنها راهکار اصرار از سوی مشتری بر اجرای تکلیف قانون توسط بانک و پیگیری استنکاف متصدی از انجام تکالیف قانونی ، از طریق واحد بازرسی بانک است که می تواند راه گشا باشد.
