شکایت از قاضی پرونده
شکایت از قاضی پرونده موضوع بحث امروز ما است و به سوال های شما در این زمینه پاسخ می دهیم.
سوال ها در زمینه شکایت از قضات بسیار زیاد است و بیراه نیست اگر بگوییم دیواری کوتاه تر از قضات برای انداختن تمام تقصیرها به دوش آنها وجود ندارد
البته قضات متخلفی نیز وجود دارند که از قانون سرپیچی می کنند و برخلاف شان قضایی خود رفتار می کنند که در این زمینه قانون پیش بینی های لازم را انجام داده است و در ادامه به آن می پردازیم.
از مشاوره های مختلفی که به مردم می دهیم متوجه شده ایم که مردم به راحتی می گویند قاضی به ناحق رای داده، قاضی تبانی کرده، قاضی اشتباه کرده، قاضی ناعادلانه رای داده، قاضی یک طرفه برخورد کرده، قاضی رشوه گرفته، قاضی جانبدارانه رسیدگی کرده، قاضی برخلاف مدارک رای داده و…
اما وقتی از آنها مدرک می خواهیم نمی توانند مدرکی ارایه بدهند یا می گویند که مشخص بود دیگه فلان کار رو کرد یا فلان چیز رو گفت.
این جا است که می گوییم مردم دیواری کوتاه تر از قاضی پیدا نمی کنند و به جای پذیرفتن مسئولیت کارهایشان همه تقصیرها را گردن قاضی می اندازند.
در هر حال عمده سوال های مردم به موارد زیر برمی گردد
1-برای شکایت از قاضی باید به کجا مراجعه کنم؟
2-آیا برای شکایت از قاضی باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنم؟
3-شکایت از قضات، چند روزه رسیدگی می شود؟
4-آیا می توانیم با شکایت از قاضی، شعبه رسیدگی کننده یا قاضی را عوض کنیم؟
5-آیا در صورت اثبات تخلف قاضی، امکان ابطال رای وجود دارد؟
6-آیا می توانم از قاضی به علت بی توجهی به شهادت شهود شکایت کنم؟
7-آیا می توانم از قاضی به علت اینکه به دلایلم توجه نمی کند شکایت کنم؟
8-چند سال از تخلف قاضی گذشته است آیا بعد از چند سال می توانم از قاضی شکایت کنم؟
9-چند سال قبل از قاضی شکایت کردم و به جایی نرسید الان با به دست آوردن دلایل جدید می توانم از قاضی شکایت کنم؟
10-چگونه از قاضی تجدید نظر یا اجرای احکام شکایت کنم؟
و سوال های بسیار دیگر که سعی داریم به تمامی آنها پاسخ بدهیم.
مسئولیت قضات در قوانین ایران
قضات نیز مانند سایر انسان ها جایز الخطاء هستند و حتی می توان گفت با توجه به حجم کاری زیاد و تنوع پرونده ها و مسئولیت های فراوانی که بر دوش آنها سنگینی می کند احتمال خطا و اشتباه از جانب آنها بسیار زیاد می باشد.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به مسئولیت قضات اشاره شده است
طبق اصل 171 قانون اساسی هر گاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در حکم یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد،
در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و
در غیر این صورت خسارت به وسیله دولت جبران می‌شود، و در هر حال از متهم اعاده حیثیت میگردد
اما مهم است که بدانید بحث امروز ما در خصوص این نوع از مسئولیت قضات نمی باشد بلکه بحث در خصوص شکایت انتظامی از قضات می باشد.
تفاوت مسئولیت انتظامی و کیفری و مدنی قضات
برای ادامه بحث شکایت از قاضی باید تفاوت های میان مسئولیت مدنی و انتظامی و کیفری را بدانید.
در مسئولیت مدنی اصولاً مال اشخاص تحت تاثیر قرار می گیرد مثلاً شما با ماشین دیگری تصادف می کنید و چون این تصادف در اثر سهل انگاری شما رخ داده موظف به جبران خسارت زیان دیده از مال خود هستید
در مسئولیت کیفری مواردی نقض می شود که از نظر قانون گذار جرم می باشد و به سخت ترین شکل مانند محرومیت اشخاص از آزادی یا شلاق یا جزای نقدی به آن پاسخ می دهد مثلا شخص به علت سرقتی که انجام داده مدتی را در زندان سپری می کند و از آزادی خود محروم میگردد
اما مسئولیت انتظامی به مال و جان و آزادی افراد کاری ندارد بلکه مقرراتی است که هر صنفی مقید به رعایت آن ها می باشد و در صورت نقض آنها شخص به لحاظ انتظامی مسئول می باشد مانند
قوانین رسیدگی به تخلفات قضات، وکلا، سردفتران، کارشناسان رسمی، قانون نظام پزشکی، قانون کار، قوانین و مقررات سازمان بورس.
در مورد قضات نیز مواردی وجود دارد که در قانون نظارت بر رفتار قضات پیش بینی شده است و تمام قضاتی که به حکم رییس قوه قضاییه منصوب شده اند مشمول این قانون می باشند.
پس اگر شما مدعی ورود خسارت از جانب قاضی به خود می باشید یا ادعا می کنید که قاضی مرتکب جرم شده است مثلاً رشوه گرفته است یا افتراء زده است یا مرتکب توهین شده است باید در دادسرای کارکنان دولت نسبت به ثبت شکایت کیفری اقدام کنید
اما شکایت انتظامی از قضات به علت هایی که در ادامه مطرح کنیم در دادگاه انتظامی قضات واقع در میدان پانزده خرداد امکان پذیر می باشد.
جهات انتظامی شکایت از قضات
هر شغلی دارای موازینی می باشد که در صورت عدم رعایت آنها، اشخاص همان صنف آن شخص را مواخذه می کنند.
در مورد قضات ضرورت های دیگری نیز وجود دارد چرا که آنها حق را از باطل تشخیص می دهند و اجرا کننده عدالت در جامعه هستند و همه می دانیم که عدالت آرمانی انسانی است و برای همه انسان ها و حکومت ها ارزشمند می باشد.
قضات قبل از اشتغال به مقام قضاوت سوگند نامه زیر را امضاء می کنند:
” من به عنوان قاضی، در محضر قرآن كریم و در برابر ملت ایران به خدای قادر متعادل سوگند یاد می‌كنم كه به پیروی از پیامبر گرامی اسلام و ائمه طاهرین علیهم السلام و استمداد از ارواح طیبه شهدای اسلام، پاسدار حق و عدالت باشم
و با تكیه بر شرف انسانی خویش، تعهد می‌نمایم كه همواره در كشف حقیقت و احقاق حق و اجرای عدالت و قسط اسلامی در گرفتن حق از ظالم و بازگرداندن آن به صاحبش، كوشا باشم
و با تلاش پیگیر در مستند قضا، در تحكیم مبانی جمهوری اسلامی و حمایت از مقام رهبری، دین خود را به انقلاب اسلامی ادا نمایم.”
همان گونه که اشاره کردیم در مسئولیت مدنی اموال اشخاص و در مسئولیت کیفری، حیثیت و جان و مال اشخاص تحت تاثیر قرار می گیرد اما در مسئولیت انتظامی، موقعیت شغلی و اداری و در یک کلام مقام و موقعیت شخص در خطر قرار می گیرد.
در زیر به مهم ترین مواردی اشاره می کنیم که در قانون نظارت بر رفتار قضات موجب مسئولیت انتظامی برای آنها است پس این حرف منطقی نیست که بگویید احساس می کنم ناعادلانه رای داد!
1-درج نکردن مشخصات خود یا امضاء نکردن زیر صورتجلسات، اوراق تحقیق و تصمیمات یا ناخوانا نوشتن یا به کار بردن کلمه یا عبارت سبک و ناپسند
2-عدم اعلام ختم دادرسی در دادگاه و ختم تحقیقات در دادسرا یا تأخیر غیرموجه کمتر از یک ماه در صدور رأی و اجرای آن
3-عدم حضور عضو دادگاه در جلسه رسیدگی بدون عذر موجه یا شرکت نکردن وی در مشاوره و صدور رأی و امضاء آن یا عدم تشکیل جلسه رسیدگی در روز مقرر بدون عذر موجه
4- اهمال در انجام وظایف محوله
5-اعلام نظر ماهوی قاضی پیش از صدور رأی
6-صدور رأی غیرمستند یا غیرمستدل
7-دستور تعیین وقت دادرسی خارج از ترتیب دفتر اوقات بدون علت موجه
8-تأخیر یا تجدید وقت دادرسی بدون وجود جهت قانونی و بدون ذکر آن
9-رفتار خارج از نزاکت حین انجام وظیفه یا به مناسبت آن
10-تأخیر غیرموجه بیش از یک ماه در صدور رأی و اجرای آن
11- عدم رعایت مقررات مربوط به تشکیل جلسه دادرسی و ابلاغ وقت رسیدگی
12-خودداری از پذیرش مستندات و لوایح طرفین و وکلاء آنان جهت ثبت و ضبط فوری در پرونده
13- استنکاف از رسیدگی و امتناع از انجام وظایف قانونی
14-خارج کردن مستندات و لوایح طرفین از پرونده
15-خروج از بی‌طرفی در انجام وظایف قضائی
16-پذیرفتن هرگونه هدیه یا خدمت یا امتیاز غیرمتعارف به اعتبار جایگاه قضائی
17-رفتار خلاف شأن قضائی
رفتار خلاف شأن قضائی عبارت است از انجام هرگونه عملی که درقانون، جرم عمدی شناخته می‌شود و یا خلاف عرف مسلم قضات است به نحوی که قضات آن را مذموم بدانند
مثلاً به کار بردن الفاظ نامناسب یا غذا خوردن با شخصی که علیه او پرونده ای در شعبه جاری است یا حضور در محلی که مشروبات الکلی صرف می شود یا دریافت پول از شخصی که نزد آنها پرونده دارد و…
18-زیر پا گذاشتن قوانین موضوعه کشوری.
در نظر داشته باشید که تخلفات قضات باید ذیل یک کدام از این موارد گنجانده شود و مواردی که بعضاً مطرح می گردد نمی تواند عامل تعقیب انتظامی قاضی باشد.
مثلاً شخص می گوید که قاضی به دلایل من بی توجه بوده است که اولاً چنین شخصی برای احقاق حقوقش می تواند تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی صورت دهد و دوم اینکه شاید دلایل او ضعیف بوده که قاضی به آن توجه نکرده است.
البته در هرحال پیشنهاد می کنیم که قبل از ثبت شکایت انتظامی علیه قاضی حتما با وکیل مشورت کنید چون نمونه ها با یکدیگر متفاوت می باشد
مثلاً مطابق قانون ثبت هیچ قاضی حق ندارد که به مفاد سند رسمی توجه نکند و باید به اسناد ثبت شده اعتبار بدهد.
شرایط دادخواست انتظامی
بحث شکایت از قاضی پرونده را با شرایط دادخواست انتظامی ادامه می دهیم.
اولاً باید بدانید که ثبت شکایت باید به صورت حضوری در داددسرای انتظامی قضات در تهران صورت بگیرد و برای این کار نیازی به مراجعه به دفاتر خدمات قضایی نمی باشد.
شاكي انتظامي مي‌تواند شكايت انتظامي را مطابق ماده 23 قانون نظارت بر رفتار قضات به دادگستري استان مربوط نيز تحويل و يا از طريق پست سفارشي با رعايت ماده 15 آيين نامه اجرايي به آدرس اين دادسرا ارسال
و پس از يك هفته، شماره ثبت شكايت انتظامي خود را از طريق دبیرخانه دادسرای انتظامی قضات به شماره 38582208-021 پیگیری کند.
شکایت شما در دادسرای انتظامی قضات باید حاوی موارد زیر باشد
تا نسبت به آن رسیدگی گردد در غیر این صورت شکایت شما بایگانی می گردد
1-نام، نام خانوادگی، نشانی اقامتگاه، کدپستی، کدملی، و در صورت امکان شماره تلفن ( ثابت، همراه) شاكي انتظامي
2- سمت شاکی انتظامی در پرونده قضایی در صورتي كه اقامه شكايت از سوي وكيل باشد بايد حق شكايت انتظامي در وكالت‌نامه تصريح شده باشد.
3- اعلام شماره پرونده قضائي مورد شكايت.
4- اعلام هویت قاضی یا قضات مورد شکایت.
5- مشـخص بودن موارد مورد شكايت.به عبارت دیگر شکایت نباید کلی باشد و دقیقا باید ذکر شود از کدام یک از مقررات قانونی تخلف صورت گرفته است.
6-پيوست نمودن مستندات مورد شكايت از قبيل تصوير دادنامه، برگ اخطاريه يا احضاريه، برگ اجرائيه و…
شکایت انتظامی باید مستند به دلیل باشد در حالی که متاسفانه مردم اصلاً به این مورد توجه نمی کنند و فقط می گویند که فلان قاضی حقم را ضایع کرد یا نا به حق رای داد یا اینکه اشتباه کرد و یک طرفه برخورد کرد اما وقتی از آنها دلیل می خواهید چیزی ندارند که ارایه بدهند.
7-امضاء شاکی یا نماینده قانونی وی و در صورت عجز از امضاء، اثر انگشت او.
8- ابطال نمودن تمبر دادرسي مطابق تعرفه خدمات قضايي که هم اکنون مبلغ 30000ریال می باشد که می توانید آن را در بانک ملی ایران پرداخت کنید.
مدت زمان رسیدگی به شکایت از قضات
در این مورد هیچ چیز قطعی نمی توان گفت و شما فقط با حضور در دادسرای انتظامی قضات می توانید از روند پرونده اطلاعات کسب کنید اما در مورد اینکه رسیدگی به این شکایت چقدر زمان می برد نمی توان هیچ اظهارنظری کرد.
آیا می توانیم قاضی شعبه را عوض کنیم
هدف برخی از مردم از طرح شکایت انتظامی علیه قضات این است که قاضی شعبه را عوض کنند یا رسیدگی خود را به شعبه دیگری از دادگاه ببرند اما باید بدانید که طرح شکایت انتظامی علیه قضات در هیچ کدام از این موارد موثر نیست.
حتی اگر تخلف انتظامی قاضی اثبات شود شما بر این مبنا نمی توانید اعاده دادرسی انجام بدهید و رای قاضی را باطل کنید.
پس با اطلاع کامل از قدمی که برمی دارید عمل کنید و راهی را نروید که به نتیجه نمی رسد.
چرا که شكايت انتظامی تاثیری در رأي و تصميمات گرفته شده در پرونده اعم از دادسرا يا دادگاه مربوطه ندارد.
حتما بخوانید: مشاهده ابلاغیه الکترونیکی سامانه ثنا
مرور زمان در رابطه با شکایت از قضات
مطابق قانون نظارت بر رفتار قضات، مدت مرور زمان تعقیب انتظامی از تاریخ واقع شدن تخلف یا آخرین اقدام تعقیبی 3 سال می باشد و بعد از این زمان اگر شکایتی مطرح کنید شکایت با علت مرور زمان موقوف خواهد شد.
نکته دیگری که باید به اطلاع شما برسانیم این است که اگر یک بار شکایت کرده اید با کسب دلیل جدید نمی توانید مجدد طرح شکایت کنید.
نکات مهم دیگر
بحث شکایت از قاضی پرونده را با یادآوری نکاتی مهم به پایان می رسانیم.
1-شكايت انتظامي از جهات اعاده دادرسي موضوع ماده 474 ق.آ.د.ك) و همچنين تجويز اعاده دادرسي (موضوع ماده 477 ق.آ.دك محسوب نمي‌شود پس به امید اعاده دادرسی به سراغ شکایت انتظامی از قضات نروید.
شكايت انتظامي از جهات رد دادرس (به منظور اخذ پرونده از قاضي و ارجاع آن به قاضي ديگر) محسوب نمي‌گردد.
2-جهات رد دادرس در ماده 91 قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی شده است و فقط دعوای حقوقی یا جزایی در موجبات رد دادرس ذکر گردیده است.
3-سير مراحل رسيدگي در دادسراي انتظامي قضات محرمانه است.
سوال های کوتاه
آیا قضات مصونیت قضایی دارند و نمی شود از آنها شکایت کرد؟
خیر این گونه نیست بلکه امکان شکایت انتظامی از قضات در دادسرای انتظامی قضات وجود دارد
برای ثبت شکایت از قضات چه مدارکی نیاز است؟
در متن مقاله به تمامی مدارک اشاره کردیم اما در نظر داشته باشید که باید شکایتی مستند و همراه با دلیل ارایه بدهید در غیر این صورت شکایت شما بایگانی می گردد.
دفتر وکالت عدل گر در چه زمینه هایی پرونده می پذیرد؟
دفتر وکالت عدل گر با سابقه 20 ساله در زمینه دعاوی کیفری مثل خیانت در امانت،کلاهبرداری، فروش مال غیر و… و دعاوی ملکی و بانکی و تجاری و حقوقی، با تعیین وقت مشاوره قبلی پذیرای پرونده های شما عزیزان می باشد.
در نظر داشته باشید دفتر وکالت عدل گر در زمینه جرایم مربوط به مواد مخدر و دعاوی کارگر و کارفرما، هیچ گونه پرونده ای نمی پذیرد و حتی مشاوره نیز ارایه نمی دهد.
خواهش مندیم از تماس در این زمینه ها خودداری کنید.
شماره تماس های ما برای دریافت وقت مشاوره تلفنی و حضوری
021-88657789
021-58784
0998-1288800
آدرس ما: جردن-بلوار ستاری-پلاک 3- واحد 18