بررسی عقد قرض در قانون مدنی و نکات مهم آن.
تعریف لغوی و اصلاحی
قرض در لغت به معنی قطع کردن و بریدن است.
و در اصطلاح بنا بر ماده 648 قانون مدنی : قرض عقدی است که به موجب آن احد طرفین مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می کند که طرف مزبور مثل آن را از حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید و در صورت تعذر رد مثل قیمت یوم الرد را بدهد.
عقد قرض یکی از عقود معین موجود در قانون مدنی می باشد و افزون بر شرایط اساسی برای صحت معاملات شرایط خاص دیگری را نیز لازم دارد
مانند این که مال مورد قرض باید از اموال مثلی باشد.
مطلب پیشنهادی: عقود معین کدامند؟
اوصاف عقد قرض
تملیکی بودن
قرض عقدیست تملیکی و مورد قرض به ملکیت مقترض در می‌آید و او می‌تواند تصرفی را که بخواهد در آن بنماید.
معوض بودن
یک عقد است زیرا قرض دارای دو مورد است یکی مال است که مقرض به مقترض می‌دهد مثل پول و غیره، و دیگری مثل آن است که مقترض باید در موعد مقرر به مقرض مسترد نماید.
لازم بودن
عقدی لازم است، یعنی این‌که وام دهنده نمی‌تواند، عقد را فسخ نماید.
مثلی بودن مورد عقد
مورد عقد مثلی است و نمی‌توان عین معین باشد زیرا اگر مورد قرض عین باشد و مقترض بخواهد که پس از انتفاع همان عین را به عنوان مثل به مقرض برگرداند، مصداق عقد عاریه می شود.
پرداخت قرضی که از مالیت بیفتد
اگر مورد قرض از مالیت بیفتد مقترض باید بنابر قاعده عمومی که در سقوط تعهدات موجود است، آخرین قیمت مال پرداخت بشود.
مورد قرض شامل چه اموالی است ؟
نظر به این که مورد قرض مال است پس در نتیجه شامل منفعت، عمل یا طلب هم می شود.
شروط ضمن عقد قرض
در ضمن عقد قرض می شود هر شرطی را که خلاف مقتضای ذات عقد نباشد، ذکر کرد. به این معنا که شرط مجهول نباشد، نامشروع نباشد، غیر مقدور نباشد و بی فایده نباشد.
در واقع شروط صحیح شامل شرط صفت، شرط فعل و شرط نتیجه می تواند ضمن عقد قرض شرط شود.
قرض گیرنده چه تعهداتی دارد؟
بدهکار باید مثل مالی را که از طلبکار می گیرد از حیث مقدار، جنس و وصف به او برگرداند.
در صورتی که نتواند مثل مال را به طلبکار بدهد باید قیمت آن را به نرخ روز ، به او پرداخت کند.
اگر برای بازپرداخت مهلتی تعیین نشود، بدهکار باید در صورت مطالبه ی طلبکار، دین خود را پرداخت کند.
و اگر برای بازپرداخت مهلتی تعیین گردذ، بدهکار باید در آن موعد که سررسید دین محسوب می شود، طلب طلبکار را باز پس دهد.
بدهکار باید دین را در محل مورد توافق با طلبکار پرداخت نماید.
در صورتی که بین طرفین مکانی مشخص نشود، دین باید در محل انعقاد عقد پرداخت گردد.
حتما بخوانید: قرارداد شفاهی معتبر است یا خیر؟
افزایش یا کاهش ارزش پول چه تاثیری بر عقد قرض دارد؟
در حال حاضر شکل رایج قرض، قرض پول و وام دادن می باشد.
اما موضوعی که وجود دارد این است که با توجه به عدم ثبات اقتصادی و کاهش ارزش پول، چه راهی برای جلوگیری از ضرر شخص مقرض وجود دارد؟
راه حلی که در قانون آیین دادرسی مدنی وجود دارد، مطالبه خسارت تاخیر تادیه می باشد.
در این راستا لازم است اشاره کنیم به ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی:
«در دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج است و با مطالبه داین (طلبکار) و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت می نماید، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد مگر این که طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.»
شما می توانید سوالات کوتاه خود را در زیر همین مطلب در قسمت نظر* بنویسید و با انتخاب گزینه ی ارسال نظر با ما به اشتراک بگذارید تا در اسرع وقت پاسخ خود را دریافت کنید.
توجه داشته باشید که مشاوره با وکلا رایگان نیست.
در صورتی که نیاز به آگاهی بیشتری دارید
و یا در خصوص پرونده ای نیاز به حضور وکیل دارید. با ما در ارتباط باشید.
02158784