ممنوعیت خروج فرزند مشترک از کشور

خروج فرزند مشترک از کشور یا مکان مقرر میان طرفین یکی از اختلاف های متداول میان زن و شوهر است

امروز قصد داریم به مطلب مزبور بپردازیم و زوایای گوناگون آن را مورد بررسی قرار دهیم.

قانونی و قراردادی بودن واگذاری حضانت

 هنگامی که زن و شوهری از یکدیگر طلاق می گیرند حق حضانت بر عهده یک کدام از آنها قرار می گیرد و دیگری فقط از حق ملاقات فرزندش بهره مند می گردد.

حق حضانت فرزند نیز بر اساس ضوابط قانونی یا توافق طرفین به یک کدام از آنها اعطا می گردد.

طبق قانون مدنی، برای حضانت و نگه داری کودکی که پدر و مادرش از یکدیگر جدا شده اند مادر تا سن ۷ سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است.

طبق قانون مدنی و قانون حمایت خانواده قضات موظف هستند

در صورت ایجاد اختلاف میان زن و شوهر برای نگه داری فرزند، مصلحت کودک را به عنوان عنصر تعیین کننده در نظر داشته باشند.

قانون گذار در رعایت مصلحت کودک تا آنجا پیش رفته که صراحتا تحت عنوان یک ماده قانونی به آن اشاره کرده است.

“ماده ۴۵ قانون حمایت از خانواده: رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان در کلیه تصمیمات دادگاه ها و مقامات اجرایی الزامی است”

البته قطع نظر از سن فرزند پدر و مادر می توانند در خصوص حضانت طفل با یکدیگر توافق کنند و این توافق مورد احترام قانون گذار است.

حق ملاقات پدر و مادر با فرزند مشترک

در صورتی که به هر علتی از جمله طلاق، پدر و مادر در یک منزل سکونت نداشته باشند

هر کدام از پدر یا مادر که کودک تحت حضانت او نیست حق ملاقات فرزند خود را دارد

و هیچ کس به هیچ بهانه ای نمی تواند پدر یا مادر را از حق ملاقات با فرزندش محروم کند.

ماده ۴۲ قانون حمایت از خانواده در این خصوص مقرر کرده است.

” صغیر و مجنون را نمی توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده  از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر

یا خارج از کشور فرستاد مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند

و با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق این امر را اجازه دهد.

دادگاه در صورت موافقت با خارج کردن صغیر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذی نفع، برای تضمین بازگرداندن  صغیر و مجنون تامین مناسبی اخذ می کند.”

نکات مهم در خصوص طرح دعوای ممانعت از خروج فرزند از کشور

۱-هرکدام از والدین که از حق ملاقات فرزندش بهره مند است می تواند

با ارائه دادخواست ممانعت از خروج فرزند از کشور مانع خروج فرزندش از کشور شود.

به دادخواست مزبور باید شناسنامه و مدارک مثبت طلاق نیز ضمیمه گردد.

البته در ادامه توضیح خواهیم داد که درخواست مزبور را می توانید مستقیما به اداره گذرنامه نیز تقدیم کنید.

۲-سن بلوغ در دختران ۹ سال تمام قمری و در پسران ۱۵ سال تمام قمری است.

فرزندان شما با رسیدن به سن بلوغ شرعی از تحت حضانت پدر و مادر خارج می شوند و حق دارند که مستقل از شما در خصوص امور غیرمالی تصمیم گیری کنند.

به عنوان مثال دختر ۱۱ ساله یا پسر ۱۶ ساله ی شما حق دارند که اقامت یا سکونت نزد پدر یا مادر را انتخاب کنند، پدر یا مادری که داخل یا خارج کشور یا هر نقطه ای از ایران زندگی می کنند.

فقط یک نکته را در خصوص اخذ گذرنامه باید به خاطر داشته باشید.

قانون خاص گذرنامه

در خصوص ممنوعیت خروج فرزند مشترک باید به قانون گذرنامه توجه ویژه کرد.

طبق بند ۱ ماده ۱۸ قانون گذرنامه برای اشخاص زیر ۱۸ سال و کسانی که تحت ولایت یا قیمومت می باشند با اجازه کتبی ولی یا قیم آنان گذرنامه صادر می شود.

به عبارت دیگر هرچند فرزندان با رسیدن به سن بلوغ دیگر در امور غیر مالی از حجر خارج می شوند

اما همچنان محدودیت قانون گذرنامه برای دریافت گذرنامه در مورد آنها پابرجا است.

۳-نکته مهم دیگر این است که باید قبلا نسبت به حضانت و ملاقات کودک تصمیم گیری شده باشد

و طرف مقابل برخلاف چیزی که در حضانت و حق ملاقات مقرر شده قصد تغییر مکان فرزند یا خروج او از کشور را داشته باشد

تا دادگاه در صورت لزوم و به تقاضای شما برای تضمین بازگرداندن فرزندتان از طرف مقابل تامین اخذ کند

و قاعدتا اگر هنوز در خصوص ملاقات و حضانت فرزند تصمیم گیری نشده

شما نمی توانید دادخواست مزبور را به مراجع قضایی ارائه بدهید یا در صورت ارائه از سوی دادگاه با قرار رد مواجه خواهد گردید.

۴-همان گونه که از ماده ۴۲ قانون حمایت از خانواده بر می آید این حق فقط برای پدر یا مادر مقرر نشده است

مثلا اگر پدربزرگ پدری که ولی قهری فرزند نیز می باشد  قصد خروج او را از کشور داشته باشند

و مادر موافقت نداشته باشد مادر می تواند نسبت به ممنوع الخروجی فرزندش اقدام کند.

مراجعه مستقیم به اداره گذرنامه

آیا مادر یا هر شخص دیگری که حضانت بر عهده او است

می تواند بدون تقدیم دادخواست ممانعت از خروج فرزند از کشور و مستقیما با رجوع به اداره گذرنامه اقدام به ممنوع الخروجی فرزندش کند؟

طبق نظر مشورتی اداره حقوقی به شماره ۱۹۰۹/۹۸/۷  به تاریخ ۲۴/۱۲/۱۳۹۸ هر شخصی که حضانت بر عهده او است ابتدا بایستی به اداره گذرنامه رجوع کند.

در فرض انجام طلاق مادری که عهده دار حضانت است

حق دارد با مراجعه مستقیم به اداره گذرنامه و تقدیم اسنادی از جمله رای دادگاه و مدارک مثبت وقوع طلاق، خواهان ممنوع الخروجی کودک تحت حضانتش بشود.

هر آنچه باید از شرط تنصیف بدانیدhttps://b2n.ir/d79847

درخواست از دادگاه

او همچنین می تواند از دادگاه اجرا کننده حکم درخواست کند ضمن اعلام مراتب به اداره گذرنامه اعمال ماده ۴۲ قانون حمایت از خانواده را به آن اداره متذکر گردد.

تقدیم این درخواست مستلزم پرداخت هزینه دادرسی نیست و نیاز به تعیین وقت رسیدگی و دعوت از طرف مقابل ندارد.

تذکر دادگاه خطاب به اداره گذرنامه در خصوص اعمال ماده ۴۲ قابل تجدیدنظرخواهی نمی باشد چرا که فقط احکام و قرارهای دادگاه قابل تجدیدنظرخواهی است.

اگر در این زمینه نیاز به مشاوره دارید با شماره های ما تماس بگیرید.