مهلت اعاده دادرسی
در قانون برای هر روش اعتراضی نسبت به آرائی که از مراجع صادر می شوند مهلتی تعیین شده است.
هم برای طرق عادی اعتراض و هم برای راه های فوق العاده اعتراض مواعدی وجود دارد.
اعاده دادرسی یکی از راه های شکایت از احکام صادرشده از طرف دادگاه می باشد.
معمولا این روش با این هدف عدول دادگاه از رأی قطعی خود می باشد.
زیرا شاکی مدعی است که نتیجه آن رأی حاصل وجود اشتباهی است.
و دلایل موجود اذن نمی‌دهد که چنین حکمی پابرجا بماند.
هدف اصلی از این امر حفظ حق و حقوق و اجرای عدالت است.
و دادرس نیز مانند سایرین در معرض خطا و اشتباه قرار دارد.
بنابراین برای اینکه رأی دادگاهها مصون از خطا باشد، اعاده دادرسی پیشبینی شده است.
مهلت اعاده دادرسی چقدر است؟
اکنون می پردازیم به مهلت اعاده دادرسی و ابتدای آن.
این مهلت برای اشخاص داخل و خارج از ایران متفاوت می باشد.
برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دو ماه است.
جهت محاسبه ابتدای مهلت اعاده دادرسی لازم است شما بند های ماده قانونی آن را دقیق بشناسید زیرا که بسیار مهم هستند و با توجه به آن بند ها برای شما توضیح خواهیم داد.
طبق ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی
نسبت به احکامی که قطعیت یابند ممکن است به جهات زیر درخواست اعاده دادرسی بشود:
۱- موضوع حکم مورد ادعای خواهان نباشد.
۲- حکم به میزان بیشتر از خواسته صادر شود.
۳- وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد.
۴- حکم صادره با حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن، که قبلا توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون این که سبب قانونی موجب این مغایرت باشد.
۵- طرف مقابل متقاضی اعاده دادرسی حیله و تقلبی به کار ببرد که در حکم دادگاه موثر باشد.
۶- حکم دادگاه مستند به اسنادی باشد که بعد از صدور حکم جعلی بودن آنها ثابت گردد.
۷- پس از صدور حکم، اسناد و مدارکی به دست بیاید که دلیل حقانیت متقاضی اعاده دادرسی باشد و ثابت گردد اسناد و مدارک موجود در جریان دادرسی مکتوم بودند و در اختیار متقاضی نبودست.
مهلت اعاده دادرسی طبق ماده 427 قانون آیین دادرسی مدنی
هنگامی که یکی از جهات مقرر در بند های 1 و 2 و 3 ماده 426 مورد استناد باشد،
نسبت به احکام حضوری قطعی از تاریخ ابلاغ و در احکام غیابی از تاریخ پایان یافتن مهلت واخواهی و عندالاقتضا تجدید نظر، شروع خواهد شد.
ماده ۴۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی-مهلت اعاده دادرسی
چنانچه اعاده دادرسی به جهت مغایر بودن دو حکم باشد ابتدای مهلت از تاریخ آخرین ابلاغ هر یک از دو حکم است.
ماده ۴۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی
در صورتی که جهت اعاده دادرسی جعلی بودن اسناد یا حیله و تقلب طرف مقابل باشد، ابتدای مهلت اعاده دادرسی، تاریخ ابلاغ حکم نهایی مربوط به اثبات جعل یا حیله و تقلب می‌باشد.
برای حساب کردن مهلت اعاده دادرسی عذر موجه متقاضی باید طبق ماده 306 قانون ایین دادرسی مدنی لحاظ شود.
ماده 306 قانون ایین دادرسی مدنی:
مهلت واخواهی از احکام غیابی برای کسانی که مقیم کشورند بیست روز و برای کسانی که خارج از کشور اقامت دارند دو ماه از تاریخ ابلاغ واقعی است
مگر معترض به حکم ثابت کند
عدم اقدام به واخواهی در این مهلت به دلیل عذر موجه است. دراین صورت باید دلایل موجه بودن عذر خود را ضمن دادخواست واخواهی به دادگاه اعلام شود. اگر دادگاه ادعا را موجه تشخیص داد قرار قبول دادخواست واخواهی را صادر و اجرای حکم نیز متوقف می‌شود.
جهات زیر عذر موجه محسوب می‌گردد:
- مرضی که مانع از حرکت است.
- فوت یکی از والدین یا همسر یا اولاد.
- حوادث قهریه از قبیل سیل، زلزله و حریق که بر اثر آن تقدیم دادخواست واخواهی در مهلت مقرر ممکن نباشد.
- توقیف یا حبس بودن به نحوی که نتوان در مهلت مقرر دادخواست واخواهی تقدیم کرد.
تبصره ۱- چنانچه ابلاغ واقعی به شخص محکوم علیه میسر نباشد و ابلاغ قانونی به عمل اید، آن ابلاغ معتبر بوده و حکم غیابی پس از انقضای مهلت قانونی و قطعی شدن به موقع اجرای گذارده خواهد شد.
در صورتی که حکم ابلاغ واقعی نشده باشد و محکوم علیه مدعی عدم اطلاع از مفاد رای باشدمی‌تواند دادخواست واخواهی به دادگاه صادرکننده حکم غیابی تقدیم دارد. دادگاه بدوا خارج از نوبت در این مورد رسیدگی نموده قرار رد یا قبول دادخواست را صادر می کند. قرار قبول دادخواست مانع اجرای حکم خواهد بود.
تبصره ۲- اجرای حکم غیابی منوط به معرفی ضامن معتبر یا اخذ تامین متناسب از محکوم له خواهد بود. مگر اینکه دادنامه یا اجرائیه به محکوم علیه غایب ابلاغ واقعی شده و نامبرده در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ دادنامه واخواهی نکرده باشد.
تبصره ۳- تقدیم دادخواست خارج از مهلت یادشده بدون عذر موجه قابل رسیدگی در مرحله تجدیدنظر برابر مقررات مربوط به آن مرحله می‌باشد.