الزام صادر کننده به ثبت چک در سامانه صیاد
الزام به ثبت چک در سامانه صیاد موضوع بحث امروز ما است.
با توجه به آمار بالای صدور چک برگشتی در نظام بانکی ایران، قانون گذار در سال ۱۳۹۷ با اصلاح مقررات قانون چک موارد جدیدی را به نفع دارنده چک پیش بینی کرد
و در نظام کلی چک نیز تغییرات فراوانی به وجود آورد تغییراتی که بسیاری از مردم هنوز از آن ناآگاه هستند
و به سبب این ناآگاهی حقوق خود را در رابطه با چک از دست می دهند
به عنوان مثال اگر وجه چک به علتی پرداخت نگردد با درخواست دارنده چک بانک فوراً غیر قابل پرداخت بودن آن را در سامانه یک پارچه بانک مرکزی ثبت می کند وتا هنگامی که از چک رفع سوء اثر نشود محدودیت های زیر را نسبت به صاحب حساب اعمال می کند.
شرایط جدید رفع سوء اثر از چک برگشتی نیز در این قانون پیش بینی شده است.
مهم ترین تغییر قانون چک
شاید بزرگ ترین و مهم ترین تغییر قانون چک در ماده 21 مکرر آن اتفاق افتاده
چرا که آنچه در این ماده مقرر گردیده برخلاف عرف قوی تجاری بازار نقل و انتقالات و معاملات می باشد و مقرر می کند
1-اگر مالکیت چک در سامانه صیاد ثبت نگردد ( سهوی یا عمدی) مشمول قانون صدور چک نمی باشد و بانک ها مکلفند از پرداخت وجه آن خودداری کنند
در این خصوص بانک فقط اعلامیه عدم ثبت چک در سامانه صیاد را صادر می کند و چک همچون سندی عادی تلقی می گردد و از امتیازهای مقرر قانون صدور چک همچون اجراییه مستقیم و نقد شدن سریع چک های برگشتی بی بهره است.
حتما بخوانید:
بخشنامه بانک مرکزی و تعیین تکلیف برای چک های ثبت نشده در سامانه صیاد
متاسفانه علی رغم مزایای جدید قانون صدور چک هنوز بسیاری از این قانون مهم و
لزوم ثبت چک در سامانه صیاد بی اطلاع هستند و این امر سبب مشکلات فراوانی برای مردم شده است
مثلا شخصی اقدام به فروش کالا و خدمات یا خانه و ماشین و ملکش به دیگران می کند و
در مقابل چک دریافت می کند
غافل از اینکه چک در سامانه صیاد ثبت نشده و بانک نیز از دادن وجه آن خودداری می کند
و اگر گفت و گو و صلح و سازش با طرف مقابل بی اثر باشد شخص راهی جز رجوع به دادگاه با پرداخت هزینه سنگین دادرسی را ندارد
در این میان بعضی صادرکنندگان و انتقال دهندگان چک با آگاهی از قانون جدید چک و با سوء نیت از ثبت چک در سامانه صیاد خودداری می کنند.
2-پشت نویسی چک نیز در این قانون ممنوع است و ثبت انتقال چک در سامانه صیاد جایگزین پشت نویسی است.
بیشتر بخوانید: ثبت نشدن چک در سامانه صیاد
الزام به ثبت چک در سامانه صیاد
حال اگر چنین امری اتفاق افتاد و چک در سامانه صیاد ثبت نگردید به صورت سهوی یا عمدی و دارنده نیز چنین چکی را قبول کرد آیا می توانیم با اقامه دعوا شخص صادر کننده یا انتقال دهنده را مجبور به ثبت چک در سامانه صیاد کنیم؟
به عبارت حقوقی آیا دعوای الزام شخص به ثبت چک صیادی در سامانه صیاد قابل قبول و استماع است؟
متاسفانه به نظر می رسد این دعوا نیز محکوم به رد است چرا که
1-طبق قانون جدید صدور چک، ثبت چک در سامانه صیاد از شرایط صدور چک است و
اصلاً زمانی می توانیم بگوییم چک صادر کرده ایم که در سامانه صیاد ثبت گردد
قانون به صراحت می گوید که
صدور هر برگه چک مستلزم ثبت هویت دارنده، مبلغ و تاریخ مندرج در چک برای شناسه یکتای برگه چک توسط صادرکننده بوده
در خصوص ظهر نویسی و پشت نویسی و انتقال چک نیز می گوید که:
صدور و پشت نویسی چک در وجه حامل ممنوع است و ثبت انتقال چک در سامانه صیاد جایگزین پشت نویسی چک است
2-روی چک های جدید درج شده که کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است
و شخصی که علی رغم وجود این جمله در چک اقدام به دریافت چک ثبت نشده در
سامانه صیاد می کند علیه خودش اقدام کرده و باید ضرر و زیان های آن را تحمل کند.
به طور خلاصه اگر قبل از انجام هرکاری با شخص متخصص آن امر مشورت کنید هیچ گاه دچار چنین دردسرهایی نمی گردید.
جرم بودن یا نبودن ثبت نکردن چک در سامانه صیاد
اشاره کردیم که بعضی افراد با آگاهی از مقررات جدید چک و لزوم ثبت چک در سامانه صیاد و با سوء استفاده از ناآگاهی طرف مقابل چک را در سامانه صیاد ثبت نمی کنند و به طرف مقابل تحویل می دهند
هر چند این افراد عمداً چک را در سامانه صیاد ثبت نمی کنند اما این امر فاقد عنوان مجرمانه است
و نمی توانید به علت انجام جرم از او شکایت کنید.
حتما بخوانید: مغایرت میان سامانه صیاد و لاشه چک
