چطور از توهین و فحاشی شکایت کنیم؟
اگر به جامعه نگاه کنید غالب ضرب و شتم های خیابانی که گاهاً به قتل منجر می شوند در نتیجۀ فحاشی و توهین هایی است که افراد نسبت به یکدیگر انجام می دهند.
توهین و فحاشی مانند دومینو عمل می کند و امکان دارد که سبب تحقق جرایم بعدی گردد اما نمی توان انکار کرد که همه چیز از همان توهین و فحاشی اولیه شروع شده است.
جرم توهین و فحاشی از جمله جرایمی است که روزانه افرادی زیادی با ما تماس می گیرند و درباره نحوه شکایت از توهین و فحاشی و پیگیری آن از ما می پرسند.
موضوع صحبت امروز ما نحوه شکایت از توهین و فحاشی است.
ما امروز در این مطلب در قالب پاسخ به متداول ترین پرسش های جرم توهین و فحاشی به بررسی انواع آن و نحوه پیگیری شکایت و همچنین نحوه دفاع از آن صحبت می کنیم.
شکایت از جرم توهین و فحاشی چگونه است؟
جدا از توصیه های اخلاقی و دینی مبنی بر حفظ کرامت و احترام به شخصیت و حقوق دیگران، قانون گذار حداقل برای حفظ نظم جامعه بر این امور تاکید دارد.
و از دیر باز فحاشی و توهین به افراد و استفاده از الفاظ رکیک و توهین آمیز در نظر مردم و جوامع به عنوان عملی ناشایست و قبیح شناخته شده است.
بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی کافی از مجرمانه بودن توهین و فحاشی به اشخاص، بی مهابا مرتکب این جرم می شوند و اطلاعی از این موضوع ندارند که به مجازات محکوم می شوند.
قانونگذار در ماده 608 قانون مجازات اسلامی توهین و فحاشی را جرم دانسته و برای آن مجازات تعیین کرده است.
توهین غالباً به صورت کلامی و با به کار بردن الفاظ انجام می شود اما با روی کار آمدن شبکه های اجتماعی و گسترش ارتباطات در بستر اینترنت توهین گاهاً در قالب پیام و یا در فضای مجازی نیز صورت می گیرد.
در قدم نخست باید دید در مقررات کیفری و جزایی به چه الفاظ و کلامی اهانت گفته و قابل پیگیری در محاکم دادگستری است.
البته در نظر داشته باشید که توهین با انجام کار هم به وقوع می پیوندد اما آنچه مشاهده می کنیم بیشتر از طریق زبانی و لفظی است
به عنوان مثال، تف کردن به روی دیگران همان اندازه توهین آمیز است که فحش های آبدار دادن به آنها!
چه الفاظی توهین محسوب می شود؟
مسلماً هر عبارت و لفظی که در نظر دیگری توهین آمیز و ناخوشایند باشد در قوانین و مقررات کیفری جرم شناخته نمی شود و شرایط خاص خود را می طلبد.
براساس ماده 608 و 609 قانون مجازات اسلامی الفاظی توهین تلقی می شوند که صریحاً و به صورت آشکار به کار برده شوند و یا با انجام حرکاتی و اشاراتی باشد که از لحاظ عرف و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت، موجب وارد آمدن آسیب و تحقیر اشخاص شود.
در غیر از موارد ذکر شده لفظ و عمل انجام شده توهین تلقی نمی شود.
تحقق جرم توهین شرایط خاصی دارد که در صورت عدم وجود هر یک، امکان شکایت کیفری وجود نخواهد داشت.
البته در نظر داشته باشید که با در نظر گرفتن جایگاه اشخاص، وضعیت نیز متفاوت خواهد بود به عنوان مثال گفتن کلمه بی سواد به استاد دانشگاهی که عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش کرده است قطعا توهین به او محسوب می شود
اما گفتن همین کلمه به کارگری شریف توهین محسوب نمی گردد هر چند اشخاص به لحاظ شان انسانی برابر هستند.
شرایط تحقق جرم توهین و فحاشی:
برای اینکه عملی را تقبیح کنیم و به آن عنوان توهین یا فحاشی بدهیم آن کار باید دارای ویژگی های مدنظر قانون گذار باشد.
قانون گذار برای تحقق این جرم به موارد زیر اشاره کرده است.
- عمل شخص می تواند به صورت کلامی، نوشتاری و حتی با اشارات دست و چشم باشد.
- رفتار شخص عرفاً و صریحاً توهین آمیز باشد. یعنی اگر عموم مردم این عمل را مشاهده کنند یا آن لفظ را بشوند بگویند که فلانی به فلانی توهین کرد.
- عمل فرد از روی عمد و با هدف تحقیر کردن و آسیب به شخص دیگر باشد.
- توهین باید به اشخاص و مخاطبان معین و در قید حیات ارتکاب یابد پس توهین به اشخاصی که در قید حیات نیستند جرم نمی باشد البته توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی، هرچند که در قید حیات نیستن جرم محسوب می گردد و این امر به علت جایگاه خاص ایشان در جامعه می باشد.
- به صورت علنی و آشکار باشد.
- آزرده خاطر شدن یا نشدن مخاطب توهین در ارتکاب جرم تاثیری ندارد پس اگر بدترین فحش ها به شخصی داده شود و احساس کنید که آزرده خاطر نشده است نمی توانید در دادسرا و دادگاه به این امر استناد کنید و خواستار صدور حکم برائت خود شوید!
چطور شکایت توهین و فحاشی خود را پیگیری کنیم؟
خوب است بدانید که جرم توهین به دو نوع ساده و مشدده تقسیم می شود که حکم مجازات هر یک با دیگری متفاوت است.
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم توهین به بعضی اشخاص به لحاظ جایگاهی که دارند با سخت گیری بیشتر قانون گذار رو به رو شده است
به عنوان مثال کارمند دولتی که در راستای انجام وظایفش مورد توهین قرار می گیرد.
انواع توهین و مجازات آن:
همانطور که اشاره شد توهین به دو نوع ساده و مشدده تقسیم می شود در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم.
1.توهین ساده چیست؟
قانون مجازات اسلامی در ماده 608 به تعریف و تعیین مجازات توهین ساده پرداخته است.
براساس این ماده فحاشی و استفاده از الفاظ رکیک و توهین آمیز و نسبت دادن یک امر تحقیرآمیز به اشخاص عادی مانند پدر، مادر، همسر، دوست و هر شخص عادی دیگری در صورتی که فاقد شرایط جرم قذف باشد، توهین ساده تلقی می شود.
مجازات جرم توهین ساده براساس ماده 608 قانون مجازات اسلامی از جمله جرایم درجه 6 تعزیری است.
برای آشنایی با جرایم تعزیری و درجات آنها به مطلب زیر مراجعه کنید.
به موجب ماده مذکور مرتکب جرم توهین و فحاشی ساده به جزای نقدی درجه شش یعنی پنجاه هزار تا یک میلیون ریال محکوم می شود.
2.توهین مشدد چیست؟
توهین مشدده، مقامات اداری، سیاسی و مذهبی است که در ماده 609 جرم انگاری شده و مجازاتی شدیدتر از توهین ساده برای آن تعیین شده است.
براساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی توهین به یکی از رؤسای قوای سه گانه و یا معاونین رئیس جمهور یا وزرای وی یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و … یا موسسات و شرکت های دولتی و شهرداری ها توهین مشدده تلقی خواهد شد.
مشدده دانسته شدن توهین به این بستگی دارد که توهین به اشخاص نامبرده در زمان انجام وظیفه یا به سبب آن صورت گرفته باشد.
پس اگر این اشخاص از دایره انجام وظیفه شان خارج شوند قانون گذار دیگر از آنها حمایت نمی کند.
مرتکب جرم توهین مشدده بر اساس ماده 609 قانون مجازات اسلامی از 45 روز تا 3 ماه حبس و یا تا 74 ضربه شلاق و یا جزای نقدی از شش میلیون و ششصد هزار (6,600,000) تا هشتاد و دو میلیون و پانصد هزار ریال محکوم می شود.
از جمله توهین مشدده، توهین به رهبری است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
مطالعه بیشتر: توهین ساده با توهین مشدده چه تفاوتی دارد؟
مجازات اهانت به رهبری چیست؟
به موجب ماده 514 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) اهانت به رهبر پیشین حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری فعلی به هر نحوی که انجام شود توهین مشدده تلقی می گردد و مرتکب به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
نحوه پیگیری و شکایت از توهین به زنان و اطفال و مجازات آن
در قوانین کیفری به جرایم علیه بانوان و اطفال توجه ویژه ای شده است چرا که این اشخاص در جامعه ما در موضع ضعیف تری قرار دارند و قانون گذار از آنها حمایت بیشتری می کند و توهین به آنها را سختگیرانه تر پاسخ می دهد.
براساس مفاد ماده 619 قانون مجازات اسلامی هر کس که با ایجاد مزاحمت و تعرض و با به کار بردن الفاظ و حرکات مخالف شئون در معابر و اماکن عمومی به اطفال و بانوان توهین نماید به مجازات دو تا شش ماه حبس و شلاق تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود.
گذشت شاکی در شکایت توهین و فحاشی چه تاثیری دارد؟
جرم توهین منوط به این که دارای شرایط جرم قذف نباشد، از جمله جرایم قابل گذشت است.
قابل گذشت بودن جرم بدین معناست که در صورت صرف نظر شدن از شکایت و گذشت شاکی یا متضرر، در هر مرحله از رسیدگی، دادرسی و رسیدگی شکایت متوقف و پرونده مختومه می شود.
چطور توهین و فحاشی را ثابت کنیم؟
شکایت از جرم توهین نیز مانند هر جرم دیگری به اثبات در دادسرا و محاکم کیفری نیاز دارد و به منظور احراز مجرمیت شخص می بایست دلایل و مدارک مستدل و محکمه پسندی را به دادگاه ارائه نمایید.
راه های اثبات جرم مطابق ماده 160 قانون مجازات اسلامی محدود به موارد معین و مشخصی است.
راه های اثبات جرم توهین و فحاشی:
طبق ماده 160 قانون مجازات اسلامی ادله و راه های اثبات جرم توهین و فحاشی به شرح زیر می باشد:
1.شهادت شهود:
اگر در زمان وقوع توهین و فحاشی افرادی در محل حضور داشته اند در صورتی که بتوانند در دادگاه به طور قطع اتفاقات و جزئیات واقعه را شرح دهند می توان از گواه و شهادت آنها برای اثبات جرم استفاده کرد.
2.ارائه اسناد و مدارک:
در صورتی که قصد دارید جرم توهین و فحاشی را در دادگاه اثبات کنید می توانید از مدارکی مانند فیلم و عکس، دوربین های مداربسته، صوت، پیامک و … استفاده کنید.
لازم به ذکر است استفاده از این مدارک برای اثبات جرم توهین و فحاشی قطعی نیست اما می توان آنها را جهت کمک به علم قاضی به دادگاه ارائه نمود.
3.علم قاضی:
از تاثیرگذارترین ادله اثبات جرم می توان به علم قاضی اشاره کرد.
به این معنا که شخص قاضی به وقایع و امور پرونده آگاه است و وی قادر به قضاوت و صدور حکم است.
شما می توانید از مدارک و مستندات محکمه پسندی که در دست دارید به افزایش آگاهی و علم قاضی کمک کنید .
آیا با اسکرین شات می توان توهین و فحاشی را اثبات کرد؟
این پرسش که آیا می توان برای اثبات جرم توهین به اسکرین شات استناد کرد یا خیر؟ یکی از سوالات متداولی است که روزانه از ما می پرسند.
در پاسخ به این سوال باید بگوییم: بله، امکان استناد به اسکرین شات و استفاده از آن برای اثبات جرم وجود دارد.
اما مانند هر ادله دیگری شرایط و مقررات خاص خود را دارد.
قانونگذار در ماده 655 آیین دادرسی کیفری به اعتبار بخشی به محتوای الکترونیکی اسناد، آرای قضایی و اجرائیه ها و اثر انگشت و دیگر داده های الکترونیکی پرداخته است و شرایط استناد آنها را منوط به این امر دانسته که با رعایت سازوکارهای امنیتی تحصیل شده باشند.
آیا توهین و فحاشی در اینستاگرام و واتساپ قابل پیگیری است؟
با توجه به گسترش روزانه ارتباطات و روابط افراد در فضای مجازی شاهد افزایش ارتکاب جرایم بسیاری در این فضا هستیم و بسیاری از پرونده های توهین و فحاشی را به خود اختصاص می دهد.
توهین و فحاشی به دلیل لطمه ای که به حیثیت و آبروی افراد وارد می کند در هر فضایی که باشد جرم شناخته می شود به عبارت دیگر توهین خواه در فضای مجازی باشد خواه در غیر آن قابلیت پیگیری از طریق مراجع قضایی را خواهد داشت.
به عبارت دیگر با عوض شدن بستر جرم قانون گذار حمایت خود را از اشخاص دریغ نمی کند.
جرم توهین و فحاشی در فضای مجازی به ویژه واتساپ و اینستاگرام معمولا با استفاده از الفاظ رکیک و اظهارنظر های نامناسب و یا انتشار مطالب توهین آمیز به صورت علنی و آنلاین در بستر فضای مجازی تحقق می یابد.
بنابراین تفاوتی ندارد جرم توهین در شبکه های اجتماعی داخلی یا خارجی صورت گیرد در هر حال قابلیت پیگیری و شکایت برای شما وجود دارد.
اثبات جرم توهین و فحاشی از دشوارترین و پیچیده ترین دعاوی جزایی است و اشخاص بدون آگاهی کافی و آشنایی با نحوه دفاع و ارائه مدارک مستدل نمی توانند در این دعاوی پیروز شوند.
به همین خاطر به شما توصیه می کنیم در صورتی که با توهین و فحاشی مواجه شدید قبل از هر اقدامی با وکیل متخصص در امور کیفری از جمله توهین و فحاشی مشورت کنید.
چرا که اگر شخص اقدام به حذف کردن اکانت خود کند پیروزی در پرونده بسیار سخت خواهد شد.
چطور توهین و فحش ناموسی را پیگیری کنم؟
توهین و فحاشی در دنیای امروز به اشکال مختلفی صورت می گیرد نظیر توهین و فحاشی پیامکی، توهین و فحاشی در فضای مجازی و یا استفاده از الفاظ توهین آمیز و رکیک به صورت واقعی و همچنین همانطور که مطلع هستید از انواع مختلفی برخوردار است.
از جمله انواع توهین و فحاشی، فحاشی ناموسی است که بسته به عمل ارتکابی و لفظ به کار برده شده، مرتکب به مجازات بسیار سنگینی محکوم خواهد شد.
فرد زمانی به مجازات جرم فحاشی ناموسی محکوم می شود که فرد با به کار بردن الفاظ رکیک به نوامیس دیگری اعم از مادر، خواهر، همسر و … نسبت زنا یا لواط دهد.
برای محکومیت فرد به مجازات جرم توهین و فحاشی ناموسی، مرتکب می بایست به صورت روشن و آشکار و بدون هرگونه ابهام الفاظ رکیک و موجب قذف را استعمال و از معنای لفظ به کار برده شده کاملا مطلع و آگاه باشد و به قصد توهین و نسبت دادن آنها را استفاده کند.
البته گفتنی است محکومیت فرد به ارتکاب جرم توهین و فحاشی ناموسی تنها در شرایط خاصی امکان پذیر است و مستلزم دفاع تخصصی و اثبات حرفه ای جرم است.
قذف؛ تهمت زدن به دیگران بابت انجام دادن اعمال منافی عفت همچون زنا و لواط و دیگر اعمال غیر اخلاقی است که در قانون برای آن 80 ضربه شلاق حدی در نظر گرفته شده و از جمله جرایمی است که قابل تخفیف و تقلیل نیست.
بیشتر بخوانید:
مدت زمان برای شکایت از توهین و فحاشی چقدر است؟
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، جرم توهین و فحاشی در صورتی که فاقد شرایط مجازات قذف باشد از جمله جرایم قابل گذشت است و با گذشت شاکی، تعقیب و یا اجرای مجازات آن متوقف می شود.
به همین منظور متضرر از جرم توهین و فحاشی می بایست ظرف یک سال از تاریخ وقوع جرم نسبت به طرح شکایت خود اقدام کند و در صورت گذشت یک سال، جرم مشمول مرور زمان شده و دیگر امکان پیگیری و شکایت وجود نخواهد داشت.
توهین و فحاشی را کجا پیگیری کنیم؟
مرجع صالح رسیدگی کننده به جرم توهین و فحاشی بسته به نوع آن، دادسرای محل وقوع جرم می باشد.
تشخیص محل وقوع جرم و مرجع رسیدگی کننده برای افرادی که اطلاع و آگاهی کافی در این زمینه ندارند کمی دشوار خواهد بود به خصوص زمانی که این جرم در فضای مجازی و یا به صورت پیامکی انجام شده باشد.
به شما توصیه می کنیم قبل از هر گونه اقدام و طرح شکایت از توهین و فحاشی جهت تعیین دقیق مرجع صالح با وکیل متخصص در امور کیفری مشورت کنید.
هرگونه اقدام خودسرانه در این زمینه پیامد های جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
برای شکایت از توهین و فحاشی به چه مدارکی نیاز دارم؟
برای ثبت شکایت در این زمینه باید در نظر داشته باشید که اگر وکیل دارید وکیل تان از طریق سامانه خودش اقدام به ثبت شکایت شما خواهد کرد اما اگر
وکیل ندارید باید شکایت خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی به دادسرای محل وقوع جرم ارسال کنید.
البته هم اکنون بسیاری از دادسراها شکایت شفاهی اشخاص در خارج از ساعات اداری را نیز تحویل می گیرند.
در هر حال برای ثبت شکایت به مدارک زیر نیاز دارید.
- مدارک هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه
- مدارک اثبات کننده جرم توهین مانند تصویر دوربین های مداربسته، اسکرین شات و …
- لیست شهود در صورت وجود
- گزارش پزشکی در صورت وجود آسیب جسمی یا روحی
مراحل شکایت از توهین و فحاشی:
بعد از ثبت شکایت از راه هایی که اشاره کردیم پرونده یا مستقیماً به شعبه دادیاری و بازپرسی ارجاع می گردد و یا به کلانتری محل وقوع جرم ارسال می شود.
اصولاً دادسراها بعد از ثبت شکایت پرونده را برای انجام تحقیقات مقدماتی به کلانتری محل وقوع جرم ارسال می کنند.
و شما پیامکی با محتوای زیر دریافت می کنید.
شکوائیه شما با کد رهگیری 1403220238521200 به كلانتري 133 شهرزيبا ارسال شد.( یا هر کلانتری دیگری)
جزئیات بیشتر در سامانه ابلاغ. پس از رویت ابلاغیه مراجعه حضوری جهت پیگیری الزامی است.
در این مرحله باید به کلانتری مربوطه مراجعه و تشکیل پرونده بدهید و در تحقیقات پلیس شرکت کنید.
بعد از انجام این تحقیقات از سوی کلانتری، پرونده مجدد به دادسرا ارسال می گردد و در آنجا تعیین شعبه می شود یعنی یا به شعبه دادیاری و یا بازپرسی ارجاع می گردد.
پس از تعیین شعبه برای شما ابلاغیه ای تحت عنوان پیگیری شکایت مطروحه ارسال می گردد.
سپس با دریافت این پیامک باید ظرف مدت که در ابلاغیه درج می شود که اصولاً پنج روز از تاریخ ابلاغ می باشد نسبت به مراجعه به شعبه دادیاری یا بازپرسی اقدام کنید و تمام اظهارات خود را بنویسید و دلایل خود برای اثبات جرم و انتساب جرم به متهم ارایه بدهید.
به عبارت دیگر شما می گویید که طرف مقابل مستحق مجازات است و به شما توهین یا فحاشی کرده است پس باید بتوانید آن را پیش بازپرس یا دادیار با دلایل محکمه پسند اثبات کنید.
اگر دلایل شما به اندازه ای قوی باشد که بازپرس یا دادیار را قانع کنید آنها تحقیقات را ادامه می دهند و هر کاری که در این میان برای کشف جرم لازم باشد انجام می دهند
مثلاً بعضی اوقات کشف جرم نیاز به انجام استعلام از نهادهای مختلف، شنیدن شهادت شهود یا مشاهده دوربین های مدار بسته دارد که بازپرس یا دادیار در جهت کشف جرم دستورات لازم در این جهت را صادر می کند.
در نهایت اگر بررسی دلایل نشان از ارتکاب جرم داشته باشد بازپرس یا دادیار قرار جلب به دادرسی صادر می کند و با موافقت دادستان برای متهم کیفرخواست صادر می گردد و بعد از این مرحله پرونده به دادگاه صالح ارسال می گردد و برای شما پیامکی با محتوای زیر ارسال می گردد.
آقا/خانم ……………. پرونده شما به شماره 140291920005135157 و شماره بايگاني 0200376 به شعبه 1168 كيفري دو – مجتمع قدس تهران ارجاع شد. در صورت نياز به حضور، ابلاغ خواهد شد.
بعد از این مرحله پیامک تعیین وقت جلسه رسیدگی برای شما ارسال می گردد و شما در تاریخ مقرر با مراجعه به دادگاه از شکایت خود دفاع خواهید کرد.
قاعدتاً طرف مقابل نیز برای نقض حرف های شما و نشان دادن بی گناهی اش از تمام توانش استفاده می کند.
نقش وکیل در شکایت از توهین و فحاشی:
تشخیص دلایل و مدارک اثبات کننده جرم توهین و فحاشی و همچنین تعیین دادگاه صالح رسیدگی کننده همیشه از چالش برانگیزترین و دشوارترین مراحل شکایت از توهین و فحاشی بوده است.
در صورتی که می خواهید در دعوای شکایت از توهین و فحاشی برنده شوید به شما توصیه می کنیم یک وکیل متخصص، با آگاهی و تسلط کامل بر قوانین روز این حوزه را در کنار خود داشته باشید.
با حضور وکیل در کنارتان در مدت زمان کوتاه تری به نتیجه مطلوب خواهید رسید و از هرگونه اشتباه در نتیجه عدم آگاهی به قوانین جلوگیری خواهید کرد.
توصیه ما به شما این است حتی اگر قدرت مالی گرفتن وکیل ندارید در این زمینه با وکیل مشورت کنید.
شما همچنین می توانید تنظیم شکوائیه خود را به وکلای عدل گر بسپارید .
وکلای متخصص و حرفه ای عدل گر این امکان را فراهم میکنند که در صورتی که تمایلی به گرفتن وکیل نداشته باشید، قبل از آغاز روند رسیدگی و دادرسی به راحتی و سریعا شکواییه خود را تنظیم کنید.
سوالات متداول شکایت و پیگیری جرم توهین و فحاشی:
1.مجازات تکرار جرم توهین و فحاشی چقدر است؟
- جرم توهین و فحاشی از جمله جرایم تعزیری است. در صورت تکرار جرم توهین و فحاشی، مرتکب براساس قوانین تکرار جرم، مجازاتش تشدید و به اشد مجازات محکوم می شود.
2.امکان مطالبه خسارت بابت توهین و فحاشی وجود دارد؟
- بله، با ارائه گزارش پزشکی در صورت وجود آسیب جسمی یا روحی امکان مطالبه خسارت وجود دارد.
- همچنین شما می توانید هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل را از مجرم مطالبه کنید.
3.طرح شکایت از جرم توهین و فحاشی چقدر مهلت دارد؟
- با توجه به قابل گذشت بودن جرم توهین و فحاشی امکان طرح شکایت تنها ظرف یک سال از تاریخ وقوع جرم امکان پذیر است. برای مطالعه جزئیات بیشتر به مقاله فوق مراجعه کنید.
شماره تلفن های ما جهت دریافت وقت مشاوره تلفنی یا حضوری:
021-58784
021-88657789
0998-1288800
آدرس ما: جردن- بلوار ستاری- پلاک 3- واحد 18
