تفتیش منازل و اماکن
تفتیش منازل و اماکن موضوع بحث امروز ما است و در این مورد صحبت می کنیم که قوانین حاکم بر این مورد چیست و مقام های قضایی و ضابطین دادگستری تحت چه شرایطی می توانند اقدام به تفتیش منازل و اماکن کنند
مطابق قانون تفتیش و بازرسی منازل، اماکن بسته و تعطیل و همچنین تفتیش و بازرسی اشیاء در مواردی که حسب قراین و نشانه های معقول، احتمال قوی به حضور متهم یا کشف اسباب، آلات و ادله وقوع جرم در آن وجود دارد، با دستور بازپرس انجام می‌شود.
البته بازپرس باید در دستوری که در این مورد صادر می کند اشاره کند که به چه علتی این تردید و شک معقول می باشد
به عبارت دیگر اگر برای دستگیری متهم یا وسایل ارتکاب جرم تفتیش منزل یا مکانی ضرورت داشته باشد باید با ذکر این دلایل نسبت به تفتیش و بازرسی آنها اقدام گردد
البته این نکته مهم را در نظر داشته باشید که این محل لزوماً مساوی با محل ارتکاب جرم نمی باشد و
امکان دارد که فقط متهم در آنجا پنهان شده باشد یا وسایل ارتکاب جرم در آنجا پنهان شده باشد
مقررات تفتیش منازل و اماکن
هرچند قانون این اجازه را به مقام های قضایی برای تفتیش منازل و اماکن می دهد اما قوانین زیادی را وضع کرده است
تا حقوق اشخاص در این میان ضایع نگردد
در ادامه به این مقررات اشاره می کنیم
قرار جلب به دادرسی چیست
لزوم بازرسی در طول روز
تفتیش و بازرسی حتماً باید در طول روز انجام گیرد و ضابطان قضایی حق انجام این امر را در شب ندارند
تنها در صورتی حق انجام این کار در شب را دارند که بازپرس به آنها دستور بدهد و دلایل ضرورت بازرسی در طول شب را در صورت مجلس قید کند
البته منظور از روز نیز فاصله طلوع آفتاب تا غروب آفتاب می باشد.
این قانون برای رعایت آسایش متصرفان می باشد و ضابطان قضایی باید به آن پای بند باشند
آخرین دفاع یعنی چه
بازرسی موردی
مقام قضایی برای ورود به اماکن و منازل حق ندارد که دستوری کلی صادر کند بلکه باید به صورت موردی باشد و
موضوعی که مورد تفتیش است در آن قید گردد
علاوه بر این موارد زمان، دفعات ورود، اموال، اماکن و نشانی آنها به صراحت قید گردد.
مطابق آنچه که بیان کردیم بازپرس و دیگر مقامات قضایی حق ندارند که دستور دهند وارد مخفیگاه متهم بشوید بلکه باید به صورت جزیی و موردی به مخفیگاه متهم و آدرس دقیق اشاره کنند.
عدم حضور جلب است یعنی چه
لزوم حضور افراد
قانون می گوید که تفتیش و بازرسی منزل و محل سکونت افراد باید در حضور متصرف یا ارشد حاضران صورت بگیرد و در آن موازین شرعی و قانونی و حرمت متصرفان و ساکنان و مجاوران و نظم رعایت گردد.
اگر در محل مورد بازرسی شخصی حضور نداشته باشد و انجام بازرسی ضرورت داشته باشد این امر با حضور دو نفر از اهل محل انجام می شود.
عدم تعرض به اسناد و مدارک غیر مرتبط
طبق قانون حقوق شهروندی – بازرسی‌ها و معاینات محلی، جهت دستگیری متهمان فراری یا کشف آلات و‌ادوات جرم
براساس مقررات قانونی و بدون مزاحمت و در کمال احتیاط انجام شود و از‌تعرض نسبت به
اسناد و مدارک و اشیایی که ارتباطی به جرم نداشته و یا به متهم تعلق‌ندارد و افشای
مضمون نامه‌ها و نوشته‌ها و عکس‌های فامیلی و فیلم‌های خانوادگی و‌ضبط بی‌مورد
آنها خودداری گردد.