شکایت از چک ثبت نشده در سامانه صیاد
چک ثبت نشده در سامانه صیاد موضوع بحث امروز ما است و به سوال های شما در این زمینه پاسخ می دهیم.
شاید هیچ قانونی در کشور ما به اندازه قانون صدور چک از آغاز انقلاب تا به حالا دچار تغییر نشده است.
قانون گذار از آغاز انقلاب تا کنون که سال ۱۴۰۳ می باشد بارها برای بازگرداندن اعتبار به چک راه های مختلفی را امتحان کرده است از جمله مقرر کردن حبس و زندان برای صادرکنندگان چک بلامحل.
در آخرین اقدام قانونگذار در سال ۱۳۹۷ اقدام به اصلاح قانون صدور چک کرد و سامانه ای را به عنوان سامانه صیاد پیش بینی کرد و برای احراز مالکیت چک علاوه بر لاشه و فیزیک چک، ثبت چک در سامانه صیاد را نیز ضروری دانست.
ماده ۲۱ قانون صدور چک مقرر کرده است که : در مورد برگه چکهایی که از دسته چکهای ارائه شده پس از پایان اسفندماه سال 1399 صادر می‌شوند، تسویه چک صرفاً در سامانه تسویه چک (چکاوک) طبق مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه و در وجه دارنده نهائی چک بر اساس استعلام از سامانه صیاد انجام خواهد شد و در صورتی که مالکیت آنها در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول این قانون نبوده و بانکها مکلفند از پرداخت وجه آنها خودداری نمایند.
در این موارد صدور و پشت نویسی چک در وجه حامل ممنوع است و ثبت انتقال چک در سامانه صیاد جایگزین پشت نویسی چک خواهد بود.
از همان آغاز مشخص بود که اجرای این قانون و اطلاع رسانی به مردم در مورد ثبت چک در سامانه صیاد بسیار چالش برانگیز خواهد بود چرا که سال های سال در این مملکت چک به صرف دست به دست گشتن و پشت نویسی کردن منتقل می شد و حالا برخلاف این عرف قدیمی ثبت چک در سامانه صیاد هم پیش بینی شده بود، چیزی که هم اکنون هم بسیاری افراد از آن بی اطلاع هستند و مشکل و معضلی برای مردم و دستگاه قضایی به وجود آورده است به نام، چک های ثبت نشده و قاعدتاً سوال اشخاصی که دچار این مشکل هستند این است که
۱-چگونه از چک ثبت نشده شکایت کنم؟
۲-آیا مجبور کردن صادر کننده به ثبت چک در سامانه صیاد امکان پذیر است؟
۳-آیا ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم است؟
۴-هزینه شکایت از چک ثبت نشده چقدر است؟
ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم است
همان گونه که اشاره کردیم مطابق ماده ۲۱ قانون صدور چک در صورتی که مالکیت چک در سامانه صیاد ثبت نشود، مشمول حمایت قانونی قرار نمی گیرد و بانکها مکلفند از پرداخت وجه چک خودداری نمایند. در این موارد صدور و پشت نویسی چک در وجه حامل ممنوع است و ثبت انتقال چک در سامانه صیاد جایگزین پشت نویسی چک خواهد بود.
تمامی آنچه که قانون گذار در مورد چک ثبت نشده گفته است همین است که مشاهده می کنید.
به عبارت دیگر، قانون گذار در مورد ضمانت اجرای حقوقی چک ثبت نشده به صراحت تعیین تکلیف کرده است و مقرر کرده اگر چکی ثبت نشود از حمایت قانون گذار برخوردار نمی باشد و دارنده چک می تواند در این مورد از طریق حقوقی اقدام کند و حقوق خود را احیاء کند.
اما در این قانون به دارنده چک حق داده نشده است که به علت عدم ثبت چک در سامانه صیاد از صادرکننده چک یا انتقال دهنده شکایت کیفری کند
به عبارت دیگر شما اگر چک ثبت نشده در دست دارید نمی توانید به این علت از صادرکننده چک شکایت کنید و تاکنون جرمی تحت عنوان ثبت نکردن چک در قانون صدور چک و قانون مجازات اسلامی پیش بینی نشده است.
البته اگر شخص با انجام مانورهای متقلبانه، شما را ترغیب به قبول چک ثبت نشده در سامانه صیاد کرد و شما را گول زد شاید بتوانید از او تحت عنوان کلاهبرداری شکایت کنید.
راه های شکایت از چک ثبت نشده
اول در نظر داشته باشید که مطابق بخشنامه شماره ۱۱۷۵۳۳ مورخ 1401.05.11 بانک مرکزی، کسی که چک ثبت نشده دارد می تواند از بانک «اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد» دریافت کند
مطابق این بخشنامه
«وفق تبصره نخست ماده ۲۱ مکرر اصلاحیه قانون صدور چک مصوب سال ۱۳۹۷ در مورد برگه چک هایی که از دسته چک های ارائه شده پس از پایان اسفند سال ۱۳۹۹ صادر می شوند تسویه چک صرفا در سامانه تسویه چک (چکاوک) طبق مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه و در وجه دارنده نهایی چک بر اساس استعلام از سامانه صیاد انجام خواهد شد و در صورت عدم ثبت مالکیت چک در سامانه صیاد، احکام قانون صدور چک شامل چک مزبور نبوده و بانکها مکلفند از پرداخت وجه آن خودداری نمایند.
بر این اساس عبارت «مشمول این قانون نبوده»، در مفاد تبصره قانونی اخیر الذکر، دلالت بر این دارد که هیچ یک از احکام و امتیازات قانون مزبور از جمله صدور گواهی عدم پرداخت در ارتباط با چک های ثبت نشده موضوعیت ندارد.
با توجه به مراتب مذکور، بدیهی است در صورتی که صادرکننده به هر دلیلی از ثبت مراتب صدور چک در سامانه صیاد استنکاف نماید، برگه چک به عنوان سند حاکی از طلب محسوب شده و ذینفع می تواند از طریق اقامه دعوا در مراجع قضایی صالح به طرفیت صادرکننده یا ایادی ماقبل، حقوق خود را استیفا نماید.
اکنون با عنایت به مشکلات پیش آمده برای برخی اشخاص دارنده یا ذینفع چک که اقدام به اخذ چک از صادرکننده یا انتقال دهنده چک بدون ثبت مراتب در سامانه صیاد نموده و از طرفی امکان دسترسی به صادرکننده یا انتقال دهنده چک نیز بنا به دلایل مختلف میسر نمی باشد، مقتضی است ترتیبی اتخاذ گردد تا امکان ارائه گواهی یا اعلامیه با عناوینی همچون «اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد» از سوی بانک به دارنده چک حسب درخواست وی و یا در پاسخ به استعلام های صورت گرفته از سوی مراجع قضایی، شبه قضایی یا ثبتی بدون درج «کد رهگیری» و در قالب و شکلی متمایز از گواهی نامه های مرسوم عدم پرداخت چک که صرفا موید و متضمن عدم امکان اقدام بر روی چک به دلیل الزام قانونی پیش گفته باشد، حاوی متن زیر در اعلامیه فراهم گردد:
«به موجب ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک، صدور چک های صیادی مستلزم ثبت هویت دارنده، مبلغ و تاریخ مندرج در چک برای شناسه یکتای برگه چک توسط صادرکننده یا انتقال دهنده بوده
و به موجب تبصره ۱ این ماده در صورتی که مالکیت آنها (مشخصات مزبور) در سامانه صیاد ثبت نشده باشد، مشمول این قانون نبوده و لذا نه تنها بانک ها مکلفند از پرداخت وجه آنها خودداری نمایند، بلکه هیچ یک از احکام و امتیازات قانون مزبور از جمله صدور گواهی عدم پرداخت چک، و احکام و مزایای مترتب بر آن برخوردار نمی باشند»
به عبارت دیگر، شما چک در دست ندارید بلکه سندی در دست دارید که نشان گر طلبکاری شما از شخصی دیگر است.
بعد از دریافت اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد شخص می تواند با ارائه دادخواست به دادگاه حقوقی نسبت به دریافت پول خود از طرف مقابل اقدام کند .
مطابق قانون شوراهای حل اختلاف مصوب سال ۱۴۰۲،اگر مبلغ چک زیر ۱۰۰ میلیون تومان باشد دادگاه صلح به دعوای شما رسیدگی خواهد کرد و اگر مبلغ چک بالای ۱۰۰ میلیون تومان باشد دادگاه عمومی حقوقی به دعوای شما رسیدگی می کند.
برای ارایه دادخواست اگر وکیل دارید که وکیل شما دادخواستش را از طریق سامانه ثبت خواهد کرد در غیر این صورت باید با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ثبت نام در سامانه ثنا نسبت به طرح دعوای مطالبه وجه عادی اقدام کنید.
هزینه شکایت از چک ثبت نشده
همان گونه که اشاره کردیم در مورد چک ثبت نشده راهی به جز این ندارید که دعوای مطالبه وجه بر اساس لاشه سندی که در دست دارید اقامه کنید و چون این دعوا مالی محسوب می گردد باید به دولت هزینه دادرسی پرداخت کنید.
مطابق قانون بودجه سال ۱۴۰۳ هزینه دادرسی دعاوی مالی در مرحله بدوی تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال دو و نیم درصد ارزش خواسته است و هزینه دادرسی هزینه دادرسی دعاوی مالی در مرحله بدوی بیش از ۲۰۰ میلیون ریال سه و نیم درصد ارزش خواسته است.
پس اگر مبلغ چک ثبت نشده شما ۳۰ میلیون تومان می باشد باید سه و نیم درصد آن را به عنوان هزینه دادرسی پرداخت کنید.
آیا می توانیم صادر کننده را مجبور به ثبت چک در سامانه صیاد کنیم
در این مورد توصیه می کنیم رو به رو را مطالعه بفرمایید: الزام صادر کننده به ثبت چک در سامانه صیاد
کوتاه سخن اینکه هم اکنون بعضی از شعب دادگاه ها این دعوا را می پذیرند و به آن رای می دهند چرا که ثبت مالکیت دارنده چک در سامانه صیاد تکلیف صادر کننده است نه حق او.
شرایط جدید رفع سوء اثر از چک برگشتی
نمونه متن شکایت از چک ثبت نشده
بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه عمومی و انقلاب
با سلام و عرض احترام
به استحضار می رساند، اینجانب ……. در تاریخ 1403/05/02 یک فقره چک صیادی، به شماره ………. را از خوانده محترم دعوا بابت ثمن معامله دریافت کردم اما متاسفانه، ایشان به بهانه قطعی سامانه بانک و مشکل اینترنت ثبت چک را به روزهای آینده موکول کردند و مراجعات مکرر و ارسال اظهارنامه برای ثبت چک در سامانه صیاد بی نتیجه بوده است.
با عنایت به ثبت نشدن چک در سامانه صیاد، بانک نیز از پرداخت وجه آن و صدور گواهی عدم پرداخت، خودداری می کند و صرفاً اعلامیه عدم ثبت برگه چک در سامانه صیاد صادر کرده است.
حال از آنجا که مطابق ماده ۲۱ قانون صدور چک، چک ثبت نشده در سامانه صیاد مشمول حمایت قانونی قرار نمی گیرد و بانک ها از پرداخت وجه این چک خودداری می کنند و آن را سندی عادی محسوب می کنند تقاضای صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ …….. و خسارت قانونی و تاخیر تادیه را از آن مقام محترم خواستارم.
با تشکر.
مطلب تصادفی: شکایت از فروشگاه اینترنتی
سوال های کوتاه
۱-چگونه از چک ثبت نشده شکایت کنم؟
با ارایه دادخواست مبنی بر مطالبه وجه.
۲-آیا مجبور کردن صادر کننده به ثبت چک در سامانه صیاد امکان پذیر است؟
بله در مواردی دادگاه ها به این خواسته حکم می کنند چرا که ثبت چک در سامانه صیاد تکلیف صادر کننده است.
۳-آیا ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم است؟
خیر مگر اینکه مطابق قواعد عمومی کیفری بتوانید اثبات کنید که شخص مرتکب کلاهبرداری از شما شده است.
۴-هزینه شکایت از چک ثبت نشده چقدر است؟
اگر مبلغ چک شما بالای ۲۰ میلیون تومان می باشد باید سه و نیم درصد آن را به عنوان هزینه دادرسی به دولت پرداخت کنید.
۵-آیا شما در این زمینه دعوا می پذیرید؟
بله در صورت نیاز و برای دریافت وقت مشاوره تلفنی و حضوری و انعقاد قرارداد می توانید با شماره های زیر تماس بگیرید.
۰۲۱-۸۸۶۵۷۷۸۹
۰۲۱-۵۸۷۸۴
۰۹۹۸-۱۲۸۸۸۰۰
آدرس ما: جردن- بلوار ستاری- پلاک ۳- واحد ۱۸