بذل مهریه و عسر حرج زن
همه ما ضرب المثل ” مهرم حلال، جونم آزاد” را شنیده ام.
این اصطلاح را خانم هایی به کار می برند که از دست آزار و اذیت های شوهر خود به ستوه آمده اند و در صدد جدایی و نجات خود از زندگی زناشویی اند
پس به بذل مهریه خود اقدام و ادعای عسر و حرج می کنند تا بتوانند به راحتی از شوهر خود جدا شوند.
اسم این طلاق در قانون مدنی، طلاق خلع است.
ماده 1146 قانون مدنی، طلاق خلع را این گونه تعریف کرده است.
طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر خود می دهد طلاق می گیرد اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد.
اما آیا زن می تواند فقط با بخشش مهریه و ادعای عسر و حرج از مرد جدا شود؟
از یک سو همه می دانیم که در حقوق ایران که مبتنی بر فقه شیعه است حق طلاق با مرد است و از سوی دیگر زن با بذل مقدار زیادی از مهریه خود و یا تمام آن و یا با بخشش مهریه و سایر حقوق مالی خود ادعا می کند که در عسر و حرج قرار دارد و به همین سبب تقاضای طلاق می کند.
عسر و حرج چیست؟
طبق قانون اگر تداوم زوجیت باعث عسر و حرج زوجه باشد
او می تواند به دادگاه خانواده مراجعه و تقاضای طلاق کند.
اما عسر و حرج به چه معنا است؟
عسر و حرج به شرایطی اطلاق می گردد که دوام زندگی
را برای زن با مشقت همراه می کند به نحوی که تحمل آن از توان زن خارج باشد.
بسیاری از مصادیق عسر و حرج در قانون شمارش شده است
مثلا، محکومیت قطعی زوج به حبس بیش از 5 سال، ضرب و شتم
یا سوء رفتار مستمر زوج، اعتیاد به مواد مخدر،
مشروبات الکلی به نحوی که به اساس زندگی خانوادگی لطمه وارد کند.
البته هیچ کدام از این موارد مانع از آن نیست
که زن در سایر موارد ادعای عسر حرج کند و به اثبات آن بپردازد.
حال سوال اساسی این جا مطرح می گردد که آیا به صرف بذل مهریه و حقوق مالی، عسر و حرج ادعایی زن ثابت می گردد؟
با توجه به اینکه حق طلاق در قانون ایران با مرد است و زن فقط در صورت اثبات عسر و حرج یا داشتن وکالت در طلاق یا تحقق شروط ضمن عقد، می تواند اقدام به اخذ حکم طلاق کند
باید بگوییم که صرف تقاضای طلاق حتی با بخشش مهریه و سایر حقوق مالی به تنهایی دلیل عسر و حرج زوجه نمی باشد
بلکه زوجه باید شرایط مشقت باری که خارج از توان و تحملش می باشد را اثبات کند.
نمونه در رویه قضایی
در خصوص بذل رابطه بین بذل مهریه و عسر و حرج زن رای زیر مستلزم توجه است.
در پرونده شماره 9309970908300864 خانمی با وکالت وکیل دادگستری اقدام به طرح دعوا علیه همسرش می کند و اظهار می دارد به علل اختلافات فرهنگی از ابتدای زندگی مشترک و مفارقت جسمانی و نداشتن رابطه قریب به 2 سال و مطرح شدن پرونده های متعدد در دادگستری علیه یکدیگر و از بین رفتن حریم های زندگی مشترک حاضر به زندگی با زوج نیست و تمام مهریه خود را بذل می کند
دادگاه تجدیدنظر در این پرونده بذل را نشان از عسر و حرج زوجه می داند
اما در نهایت شعبه 23 دیوان عالی کشور رای را نقض و اظهار می دارد
که طلاق با بذل مهریه عنوان عسر و حرج ندارد
مگر اینکه دادگاه بعد از رسیدگی های لازم احراز کند که سوء رفتار زوج غیر قابل تحمل است.
البته بعضی دادگاه ها بذل مهریه در کنار سایر موارد را قرینه ی عسر و حرج زوجه تلقی کرده اند.
مثلا در پرونده 9309970906800761 شعبه 8 دیوان عالی کشور بذل تمام مهریه
و جدایی 6 ساله زوج و زوجه از یکدیگر و طرح شدن دعاوی گوناگون را نشانگر عسر و حرج زوجه در زندگی مشترک دانسته اند.
هر آنچه باید از شروط ضمن عقد بدانید.https://b2n.ir/h73677
با توجه به مختلف بودن نظریات در رویه قضایی در این خصوص پیشنهاد می کنیم
برای طرح دعوای طلاق به استناد عسر و حرج و بخشش مهریه تان حتما با وکیل متخصص خانواده مشورت کنید.