خلع ید از ملک مشاع زمانی مطرح می شود که یک شخص از مالکین مال مشاعی، به طور غیرقانونی در مالی که حق همه مالکین است، تصرف کند. در این صورت مالکین مشاعی دیگر با دادخواست خلع ید مشاعی می توانند به حق خودشان برسند.
در بسیاری از دعاوی مربوط به خلع ید مالکیت یک ملک مشاع مورد اختلاف است. به این جهت با در نظر داشتن اینکه یکی از دعاوی پرکاربرد است ما در این مطلب موارد مهم و ضروی را برای شما ذکر خواهیم کرد.
5 دقیقه مشاوره رایگان
طرح دعوای خلع ید از ملک مشاع
در این دعوا، مالک یا مالکان ملک مشاع علیه یکدیگر مبادرت به طرح دعوا می نمایند. و یا اینکه دعوا به طرفیت شخص یا اشخاص ثالث مطرح می شود.
در خصوص اموال مشاعی با در نظر داشتن این موضوع که خلع ید از تمام ملک صورت می گیرد دعوا باید به طرفیت همه ی ماکین مطرح بشود.
صدور حکم خلع ید از ملک مشاع به نسبت سهم مدعی منع قانونی ندارد
با توجه به این که طبق مواد 581 و 582 قانون مدنی تصرفات هر یک از شرکا در صورتی که خارج از حدود اذن باشد فضولی است، شریکی که بدون اذن یا خارج از حدود اذن در اموال شرکت تصرف نماید ضامن است.
و با توجه به مواد 576 و588 قانون مدنی نیز در می یابیم تصرف هرکدام از شرکا در مال مشترک ومشاع باید با اذن شرکای دیگر باشد. قانون گذار تصرف در ملک و مال مشاع را بدون اجازه دیگر شرکا تجویز ننموده است. و به علت اینکه با صدور حکم خلع ید از ملک مشاع نمی توان بدون اذن شریک آن را به تصرف خواهان دعوا که حکم خلع ید را گرفته است بدهیم،
از این رو نظر به ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی در مواردی که حکم خلع ید به نفع مالک قسمتی از ملک مشاع صادر شد از تمام ملک خلع ید می شود.
پس از صدور حکم
ولی باید در نظر داشت که تصرف محکوم له در ملک مورد نظر بر طبق مقررات املاک مشاع است.
نکته این است که تا زمانی که توافق سایر شرکا وجود ندارد مالکی که حکم دعوا به نفع او صادر شد نمی تواند در سهم خود تصرف نماید زیرا که خلع ید فرع بر افراز نیست.
خلع ید در املاک زراعی مشاعی
به لحاظ منطقی در خلع ید از ملک مشاع در املاک زراعی فقط باید از تصرفات غاصب از ملک مفروزی (هرچند با وجود سند مشاعی) خلع ید به عمل آید.
آیا طرح دعوای خلع ید پس از صدور گزارش اصلاحی در خصوص دعوای اثبات مالکیت مشاعی و تقسیم و فروش آن، ممکن است؟
چنانچه دادخواستی از جانب یکی از مالکین به طرفیت سایرین مبنی بر اثبات مالکیت مشاعی و تقسیم مال مشاع و عندالزم فروش آن ارائه شود. سپس در ادامه منتهی به صدور گزارش اصلاحی بشود.
و در گزارش چنین ذکر گردد:
طرفین توافق نمودند مال مشاعی از تاریخ تنظیم سازش نامه ظرف یکسال به فروش رسد و حاصل فروش بین 3 نفر تقسیم شود. در غیر این صورت این مدت با توافق طرفین قابل تمدید است. و در صورت عدم توافق یر یک می توانند از دادگاه درخواست مزایده کنند.
و شخصی که ملک در تصرف او نیست پس از گذشت مدت زمان مورد توافق می تواند دادخواست خلع ید از ملک مشاع را مطرح نماید.
نکته: صدور گزارش اصلاحی در خصوص دعوای اثبات مالکیت مشاعی و تقسیم و فروش مال مشاع بدون اشاره بر خلع ید و یا تسلیط ید، حق طرح دعوی خلع ید یاتسلیط را از بین نمی برد.
قابلیت اجرای حکم نسبت به کل ملک
بنابر مواد 308 و 311 قانون مدنی مالک مشاعی هر وقت بخواهد می تواند به طرفیت سایر متصرفین دعوی خلع ید مطرح کند. با صدور رای قطعی در این خصوص حتی اگر شخص متصرف مالک ملک مشاعی باشد، حکم قطعی قابلیت اجرا نسبت به کل ملک را دارد.
یافت شدن چند شریک دیگر زمان اجرای حکم دعوی خلع ید از ملک مشاع
چنانچه در زمان دادرسی تنها برخی از مالکین طرف قرار بگیرند و زمان اجرای حکم مشخص بشود شرکای دیگری نیز در ملک متصرف هستند که در دادرسی حضور نداشته اند طبق اصل کلی حکم باید علیه کسی اجرا بشود که محکوم شده است. زیرا در خصوص اشخاص دیگر لازم است که مهلت های قانونی جهت اعتراض برایشان در نظر گرفته شود.
خلع ید از ملک مشاعی که با توافق شرکا اجاره داده شده است
هنگامی که یک یا چند نفر از مالکین بدون هماهنگی با دیگر مالکین منافع ملک را به میزان سهم خود به شخص دیگری منتقل کنند. نمی توانند بدون اجازه دیگر شرکا آن منافع را در اختیار شخصی که به آن منتقل کردند بگذارند. یعنی می توان به لحاظ حقوقی مقدار سهم الشرکه را انتقال داد اما به صورت فیزیکی نه.
اگر در این حالت ملک بدون اذن به تصرف مستاجر در بیاید ، دیگر شرکا قادر به اقامه دعوی و اجرای خلع ید می باشند؟
در این جا صدور حکم به خلع ید مستاجر از کل ملک ممکن است.
حق مستاجر نیز در رجوع به شریک یا شرکای موجر جهت مطالبه و جبران خسارت محفوظ است.
مهم: امکان استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی با پیامک فراهم شد.
مطالب مرتبط:
