تحت نظر یعنی چه + حقوق شخص تحت نظر

تحت نظر یعنی چه + حقوق شخص تحت نظر

تحت نظر یعنی چه؟ شاید در مراجعه به کلانتری و آگاهی و دادسرا بشنوید که می گویند متهم تحت نظر است

و برای شما این سوال پیش بیاید که تحت نظر است چه معنایی دارد؟

برای درک این معنا ابتدا باید تفاوت جرایم مشهود و غیر مشهود را بدانید

جرم مشهود

از لحاظ مدت زمانی که جرم واقع می گردد تا زمان کشف مدت زمانی طول می کشد که این مدت زمان سبب تقسیم جرایم به مشهود و غیر مشهود می گردد

مثلاً جرمی که جلوی چشمان پلیس و ضابطان دادگستری اتفاق می افتد جرمی مشهود است

که در همان لحظه وقوع، توسط آنها مشاهده می شود و طبق ضابطه ای که بیان کردیم جرمی مشهود می باشد

البته قانون گذار موارد دیگری را هم جرم مشهود تلقی می کند

با ما در ارتباط باشید

021-88657789

021-58784

0998-1288800

موارد جرم مشهود در قانون

۱-جرمی که جلوی چشمان ضابطان دادگستری واقع شود یا ماموران یاد شده بلافاصله در محل وقوع جرم حضور یابند و یا آثار جرم را فورا بعد از وقوع جرم مشاهده کنند.
۲ – بزه دیده یا دو نفر یا بیشتر که شاهد وقوع جرم می باشند، حین وقوع جرم یا بلافاصله پس از آن، شخصی معین را به عنوان مرتکب جرم معرفی کنند.
۳- – بدون فاصله بعد از وقوع جرم، علایم و آثار واضح یا اسباب و ادله جرم در تصرف متهم پیدا شود.
۴ – متهم بدون فاصله بعد از وقوع جرم، قصد فرار داشته یا در حال فرار باشد یا بلافاصله پس از وقوع جرم دستگیر شود.
۵- جرم در منزل یا محل سکونت افراد، اتفاق بیفتد یا در حال وقوع باشد و شخص ساکن، در همان حال یا بلافاصله پس از وقوع جرم، ورود ماموران را به منزل یا محل سکونت خود درخواست کند.
۶ – متهم بدون فاصله بعد از وقوع جرم، خود را معرفی کند و وقوع آن را خبر بدهد.
۷- متهم ولگرد و در آن محل نیز سوء شهرت داشته باشد.

نگهداری متهم بعد از وقوع جرم

ضابطان دادگستری تحت نظارت دادستان اقدام به انجام فعالیت می کنند و نتیجه اقدامات خود را فوری به دادستان اطلاع می دهند

اگر دادستان اقدامات را کافی نداند تکمیل آنها را درخواست می کند و آنها نیز مطابق دستورهای دادستان تمامی اقدامات قانونی را در جهت کشف جرم و تکمیل تحقیقات انجام می دهند

اما حق ندارند متهم را در کلانتری یا آگاهی یا دادسرا نگه دارند و تحت نظرش بدارند.

ضرورت نگه داری متهم

اگر در جرایم مشهود که به آن پرداختیم برای تکمیل تحقیقات نگه داری متهم ضروری باشد باید موضوع اتهام و دلایل اتهام

به طور فوری و کتبی به متهم ابلاغ شود

و تمامی این امور برای اتخاذ تصمیم قانونی به اطلاع دادستان می رسد اما در هیچ شرایطی هیچ کدام از این اشخاص نمی توانند متهم را بیشتر از بیست و چهار ساعت تحت نظر قرار بدهند.

حقوق فرد تحت نظر

فردی که به علت انجام جرم مشهود تحت نظر می باشد دارای حقوقی است که در ادامه به آن اشاره می کنیم

۱-تحت هیچ شرایطی شخص نباید بیشتر از ۲۴ ساعت تحت نظر قرار بگیرد

۲-موضوع اتهام و دلایل اتهام باید به او ابلاغ بشود.

۳-دستگیری او باید به اطلاع خانواده اش برسد.

۴-با شروع تحت نظر قرار گیری، شخص می تواند تقاضای حضور وکیل کند.

۵-شخصی که تحت نظر است حق دارد که به وسیله تلفن یا هر وسیله دیگری خانواده خود را از تحت نظر بودن خود مطلع کند.

۶-شخص تحت نظر یا یکی از بستگان او می تواند درخواست حضور پزشک برای معاینه کند

۷-تمامی حقوق شخص تحت نظر باید به او تفهیم شود و به صورت مکتوب در اختیار او قرار بگیرد.

مواد قانونی مرتبط

ضابطان دادگستری مکلفند نتیجه اقدامات خود را فوری به دادستان اطلاع دهند. چنانچه دادستان اقدامات را کافی نداند، می‌تواند تکمیل آن را بخواهد. در این صورت، ضابطان باید طبق دستور دادستان “تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم و تکمیل تحقیقات به عمل آورند، اما نمی‌توانند متهم را تحت نظر نگه دارند.

چنانچه در جرائم مشهود، نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد، ضابطان باید موضوع اتهام و ادله آن را بلافاصله و به طور کتبی به متهم ابلاغ و تفهیم کنند و مراتب را فوری برای اتخاذ تصمیم قانونی به اطلاع دادستان برسانند. در هر حال، ضابطان نمی‌توانند بیش از بیست و چهار ساعت متهم را تحت نظر قرار دهند.”

“هرگاه فردی خارج از وقت اداری به علت هریک از عناوین مجرمانه تحت نظر قرار گیرد، باید حداکثر ظرف یک ساعت مراتب به دادستان یا قاضی کشیک اعلام شود.

دادستان یا قاضی کشیک نیز مکلف است، موضوع را بررسی نماید و درصورت نیاز با حضور در محل تحت نظر قرار گرفتن متهم اقدام قانونی به عمل آورد.”

حضور وکیل

“با شروع تحت نظر قرار گرفتن، متهم می‌تواند تقاضای حضور وکیل نماید. وکیل باید با رعایت و توجه به محرمانه بودن تحقیقات و مذاکرات، با شخص تحت نظر ملاقات نماید و

وکیل می‌تواند در پایان ملاقات با متهم که نباید بیش از یک ساعت باشد ملاحظات کتبی خود را برای درج در پرونده ارائه دهد.”

“به محض آنکه متهم تحت نظر قرار گرفت، حداکثر ظرف یک ساعت، مشخصات سجلی، شغل، نشانی و علت تحت نظر قرار گرفتن وی، به هر طریق ممکن، به دادسرای محل اعلام می‌شود.

دادستان هر شهرستان با درج مشخصات مزبور در دفتر مخصوص و رایانه، با رعایت مقررات راجع به دادرسی الکترونیکی، نظارت لازم را برای رعایت حقوق این افراد اعمال می نماید و

فهرست کامل آنان را در پایان هر روز به رئیس کل دادگستری استان مربوط اعلام می کند تا به همان نحو ثبت شود.

والدین، همسر، فرزندان، خواهر و برادر این اشخاص می‌توانند از طریق مراجع مزبور از تحت نظر بودن آنان اطلاع یابند. پاسخگویی به بستگان فوق درباره تحت نظر قرار گرفتن، تا حدی که با حیثیت اجتماعی و خانوادگی اشخاص تحت نظر منافات نداشته باشد، ضروری است.”

“شخص تحت نظر می‌تواند به وسیله تلفن یا هر وسیله ممکن، افراد خانواده یا آشنایان خود را از تحت نظر بودن آگاه کند و

ضابطان نیز مکلفند مساعدت لازم را در این خصوص به عمل آورند، مگر آنکه بنا بر ضرورت تشخیص دهند که شخص تحت نظر نباید از چنین حقی استفاده کند.”

“بنا به درخواست شخص تحت نظر یا یکی از بستگان نزدیک وی، یکی از پزشکان

به تعیین دادستان از شخص تحت نظر معاینه به عمل می آورد. گواهی پزشک در پرونده ثبت و ضبط می‌شود.”

“هرگاه متهم تحت نظر قرار گرفت، ضابطان دادگستری مکلفند حقوق مندرج در این قانون در مورد شخص تحت نظر را به متهم تفهیم

و به صورت مکتوب در اختیار وی قرار دهند و رسید دریافت و ضمیمه پرونده کنند.”

اظهارات شخص تحت نظر

“ضابطان دادگستری مکلفند اظهارات شخص تحت نظر، علت تحت نظر بودن، تاریخ و ساعت آغاز آن، مدت بازجویی، مدت استراحت بین دو بازجویی و تاریخ و ساعتی را که شخص نزد قاضی معرفی می شود را در صورتمجلس قید کنند و آن را به امضاء یا اثر انگشت او برسانند.

ضابطان همچنین مکلفند تاریخ و ساعت آ‎غاز و پایان تحت نظر بودن را در دفتر خاصی ثبت و ضبط کنند.”