آخرین دفاع

 آخرین دفاع، موضوع بحث امروز ما را تشکیل می دهد.

اگر در روزهای اخیر ابلاغیه ای تحت عنوان اخذ آخرین دفاع دریافت کرده اید و در این مورد برایتان سوال به وجود آمده است در ادامه همراه ما باشید تا به سوال های شما در این زمینه پاسخ بدهیم.

1-ابلاغیه ای دریافت کرده ام که نوشته، نوع علت حضور: اخذ آخرین دفاع، این یعنی من مجرم شناخته شده ام؟

2-دستور قضایی مبنی بر احضار متهم جهت اخذ آخرین دفاع صادر گردید یعنی چه؟

3-در آخرین دفاع چه چیزی بگوییم؟

4-آیا دفاعیاتی که در آخرین دفاع مطرح می کنیم تاثیری دارد؟

5-بعد از دریافت ابلاغیه اخذ آخرین دفاع باید چه کنیم؟

6-آیا وکیلم می تواند آخرین دفاع را مطرح کند؟

7-آیا قاضی می تواند بدون اخذ آخرین دفاع اقدام به صدور رای محکومیت کند؟

8-دریافت ابلاغیه اخذ آخرین دفاع نشانه چیست؟

شروع به تعقیب از سوی دادسرا

بعضی اوقات شخص ابلاغیه ای با این مضمون دریافت می کند که از او خواسته می شود ظرف 5 روز از تاریخ ابلاغ در دادسرا یا دادگاه حاضر شوند و نوع علت حضور اخذ آخرین دفاع درج می گردد.

برای اینکه شما را با این اصطلاح آشنا کنیم باید برای شما توضیح بدهیم که تمام این قضایا از کجا شروع می شود.

تمام این قضایا از جایی شروع می شود که شکایتی علیه شخصی مطرح می گردد و به دستور دادستان تحقیقات در مورد جرم ادعایی صورت می گیرد.

تحقیقات مقدماتی جرم

دادسرا در جهت انجام وظایفی که بر عهده دارد هنگامی که از وقوع جرم مطلع گردد باید شروع به تعقیب شخص متهم کند

تعقیب از سوی دادسرا، با اطلاع از یکی از موارد زیر حاصل می شود

1-شکایت شاکی یا مدعی خصوصی ( که بیشتر شکایت ها این گونه آغاز می شود یعنی شخصی از شخص دیگر شکایت می کند)
2-اعلام و اخبار ضابطان دادگستری، مقامات رسمی یا اشخاص موثق و مطمئن
3-وقوع جرم مشهود، در برابر دادستان یا بازپرس
4–اظهار و اقرار متهم
5-اطلاع دادستان از وقوع جرم از راه های قانونی دیگر

بعد از این امر دادستان شکایت را به بازپرس یا دادیار ارجاع می دهد تا در مورد جرم تحقیقات مقدماتی صورت بگیرد.

تحقیقات مقدماتی مجموع اقدامات قانونی است که از سوی بازپرس یا دیگر مقامات قضائی، برای حفظ آثار و علائم و جمع‏ آوری ادله وقوع جرم، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می‌شود

در روند تحقیقات مقدماتی بازپرس یا دادیار تمامی اقدامات قانونی را برای کشف جرم انجام می دهد و از تمام امکاناتی که قانون گذار به او می دهد استفاده می کند تا اگر جرمی واقع شده است کشف شود.

البته بازپرس یا دادیار باید در کمال بی طرفی و در محدوده اختیارات قانونی تحقیقات را انجام دهد و در کشف دلایلی که به نفع یا ضرر متهم می باشد هیچ فرقی قائل نشود

این وظیفه به اندازه ای مهم و حیاتی است که حتی روزهای تعطیل مانع انجام آن نیست و سرعت و استمرار رکن اساسی آن محسوب می گردد پس بازپرس و دادیار نمی تواند به کندی و با قرار دادن وقت نظارت های طولانی روند تحقیقات را با مانع مواجه کنند.

تحقیقات مقدماتی ویژگی های دیگری نیز دارد که در ادامه به آن اشاره می کنیم

1-محرمانه بودن تحقیقات مقدماتی

2-بی طرفی بازپرس در تحقیقات مقدماتی

3-استمرار و سرعت در تحقیقات مقدماتی

4-تعطیل ناپذیر بودن این تحقیقات

قدم به قدم از ثبت شکواییه تا صدور قرار نهایی

بحث اخذ آخرین دفاع را با ترسیم یک شکواییه از ابتدا تا به انتها ادامه می دهیم تا بدانید که یک شکایت چه مراحلی را طی می کند تا به دادگاه برسد.

1-ابتدا شخصی علیه شخص دیگر شکواییه ثبت می کند و دیگری را متهم می کند که علیه او مرتکب جرم گردیده است.

2-بعد از ثبت شکایت بازپرس یا دادیار با ارجاع دادستان شروع به انجام تحقیقات می کند و در اولین قدم تحقیقات از شاکی صورت می گیرد و خطاب به شاکی گفته می شود که شکایت خود را بیان کند و دلایل و مدارک آن را اعلام کند.

دلایل و مدارک شاکی مورد بررسی قرار می گیرد و اگر قوی باشد و نشان از ارتکاب جرم داشته باشد تحقیقات ادامه پیدا می کند و از متهم بازجویی می شود.

3-مهم ترین قسمت تحقیقات مقدماتی، بازجویی از متهمی است که زیر تحت حمایت اصل برائت و قاعده درء می باشد

در مورد دو اصطلاحی که به کار بردیم دو مقاله زیر را مطالعه کنید تا بیشتر از آنها اطلاع کسب کنید.

اصل برائت

قاعده درء و تاثیر آن در دفاع از حقوق متهم

4-بعد از احضار متهم به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع او، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی، بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم، در صورت وجود دلایل کافی بر انتساب اتهام به شخص، یکی از قرارهای تامین را صادر می کند.

قرار های تامین پیش بینی شده در قانون فراوان می باشد اما هم اکنون برحسب درجه سنگینی جرم فیش حقوقی یا کفیل یا وثیقه یا وجه نقد دریافت می گردد.

البته در نظر داشته باشید که در جرایم بسیار سنگین بازپرس یا دادیار می توانند بدون احضار متهم نسبت به جلب او اقدام کنند و در مواردی به جای قبول وثیقه یا موارد دیگر نسبت به بازداشت موقت او اقدام کنند.

البته تمام این تحقیقات باید با رعایت حقوق شهروندی متهم صورت بگیرد.

برای مطالعه این قانون به لینک زیر رو به رو مراجعه کنید: قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی

5-بعد از این مرحله تحقیقات مقدماتی همچنان ادامه دارد و شاکی و متهم می توانند هر دلیلی در جهت کشف جرم یا دفع اتهام از خود دارند از جمله شهادت شهود، نظریه کارشناسی، بازرسی دوربین های مداربسته محل وقوع جرم، تحقیق محلی و معاینه محلی را به بازپرس یا دادیار ارایه بدهند.

ختم تحقیقات مقدماتی

بعد از اینکه تحقیقات مقدماتی با تمام ویژگی هایی که شمردیم به اتمام رسید بازپرس یا دادیار باید تصمیم خود را با قرار نهایی اعلام کند.

به عبارت دیگر بعد از اتمام تحقیقات مقدماتی بازپرس یا دادیار باید نتیجه تحقیقات و داوری خود میان طرفین را اعلام کند که این تصمیم از چند حالت خارج نمی باشد.

صدور قرار موقوفی تعقیب

بازپرس یا دادیار در صورت وجود یک کدام از این موارد نسبت به صدور قرار موقوفی تعقیب اقدام می کند

الف – فوت متهم یا محکوم علیه
ب – گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم قابل گذشت
پ – شمول عفو
ت – نسخ مجازات قانونی
ث – شمول مرور زمان در موارد پیش بینی شده در قانون
ج – توبه متهم در موارد پیش بینی شده در قانون
چ – اعتبار امر مختوم ( اعتبار امر قضاوت شده)

2-صدور قرار منع تعقیب

3-صدور قرار جلب به دادرسی و صدور کیفرخواست که از سوی دادسرا صورت می گیرد.

صدور قرار منع تعقیب

در مواردی که عمل ارتکابی جرم نباشد یا جرم باشد اما دلایل کافی برای انتساب اتهام به متهم وجود نداشته باشد بازپرس اقدام به صدور قرار منع تعقیب می کند.در بسیاری موارد بازپرس با صدور قرار منع تعقیب اعلام می کند که اصلاً عمل ارتکابی جرم نیست و موضوع باید از طریق محاکم حقوقی پیگیری شود

در بسیاری موارد نیز دلایل شما برای منتسب کردن آن جرم به طرف مقابل را کافی نمی داند چرا که متهم زیر چتر حمایتی اصل برائت و قاعده درء قرار دارد و با دلایل ناکافی و ناقص نمی توان دیگران را متهم به انجام جرم کرد.

قرار منع تعقیب از طریق سامانه ابلاغ ( سامانه ثنا) به طرفین ابلاغ می گردد و شاکی می تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ به آن در دادگاه صالح اعتراض کند.

و مثلاً ادعا کند که در صدور این قرار به دلایل او توجه نشده است.

صدور قرار جلب به دادرسی

اما مواردی پیش می آید که بازپرس با توجه به دلایل ابرازی قصد تعقیب و پیگیری متهم را دارد و به نظرش دلایل کافی برای انتساب جرم به او وجود دارد

در یک کلام بازپرس با توجه به دلایل ارایه شده او را مجرم می داند

در این موارد است که قبل از صدور قرار جلب به دادرسی از متهم آخرین دفاعش را اخذ می کند.

پس اخذ آخرین دفاع نشانه خوبی برای متهم نیست و برعکس نشانه این است که دفاعیات شما نزد بازپرس موثر نبوده است و او قصد صدور قرار جلب به دادرسی علیه شما دارد.

قرار جلب به دادرسی چیست

کیفرخواست چیست و در چه مواردی صادر می شود

طبق قانو

“بازپرس بعد از اتمام تحقیقات و در صورت وجود دلایل کافی بر وقوع جرم، به متهم یا وکیل او اعلام می کند که برای برائت یا کشف حقیقت هر اظهاری دارد به عنوان آخرین دفاع بیان کند. هرگاه متهم یا وکیل وی در آخرین دفاع، مطلبی اظهار کند یا مدرکی ابراز نماید که در کشف حقیقت یا برائت موثر باشد، بازپرس مکلف به رسیدگی است.”

فلسفه اخذ آخرین دفاع چیست

همان گونه که در خطوط بالا اشاره کردیم متهم تحت حمایت اصل برائت قرار دارد.

اصل برائت می گوید که تا قبل از اثبات اتهام با دلایل کافی نمی توانیم شخص را مجرم تلقی کنیم حتی اگر ظاهر دلایل به ضرر شخص باشد.

پس اگر کسی در پناه این اصل قرار دارد و علیه او ادعایی مطرح می گردد حرف آخرین شخصی که شنیده می شود باید حرف این شخص باشد و این است فلسفه اخذ آخرین دفاع از متهم.

بعد از گرفتن ابلاغیه اخذ آخرین دفاع باید چه کنیم

این که بعد از مشاهده این ابلاغیه قصد دارید چه کنید به استراتژی دفاعی شما و شرایط حاکم بر پرونده بازمی گردد و هیچ کس نمی تواند به شما بگوید که حتما برای اخذ آخرین دفاع در دادگاه حاضر شوید یا اصلاً حاضر نشوید هر چند توصیه کلی بر این است که هیچ فرصت دفاعی را از دست ندهید.

اما اگر قصد استفاده از فرصت دفاع آخر را دارید تمامی دلایل خود را مرور کرده و با طبقه بندی و بازنگری قوت و ضعف آنها پیش بروید و سعی کنید از جوانب مختلف به آنها نگاه کنید و کلاه خود را قاضی کنید و ببینید که چرا آن دلایل نتوانستند بازپرس یا دادیار را قانع کنند.

آیا حرف هایی که در آخرین دفاع می زنیم موثر است

با توجه به ماده قانونی که به آن اشاره کردیم هر آنچه شما در آخرین دفاع مطرح کنید و قابل اعتنا باشد از سوی بازپرس یا دادیار مورد توجه قرار خواهد گرفت و به شما توصیه می کنیم فرصت دفاع آخر را از دست ندهید.

به عنوان مثال اگر در دفاع آخر، متهم شاهد معرفی کند مقام قضایی باید شهادت او را استماع کند در غیر این صورت احتمال نقض رای در دادگاه بالاتر وجود دارد.

آیا حضور برای اخذ آخرین دفاع ضروری است

در پاسخ باید بگوییم که حضور در جلسه اخذ آخرین دفاع مطابق اجباری نمی باشد و اگر متهم یا وکیل او در جلسه حاضر نگردد بدون اخذ آخرین دفاع در مورد پرونده تصمیم گیری می شود پس اگر هیچ کدام از طرفین در دادسرا حاضر نشوند وقت نظارت به این علت تجدید نمی گردد.

آیا وکیل می تواند برای اخذ آخرین دفاع در دادسرا حاضر شود

هیچ منع قانونی در این زمینه وجود ندارد و متهم می تواند در دادسرا حاضر نشود و وکیل به جای او دفاع آخر را ارایه کند.

البته بهترین پیشنهاد این است که متهم در کنار وکیل خود در دادسرا حاضر شود اما بازپرس یا دادیار نمی توانند در این مورد اجباری روی متهم یا وکیل او داشته باشند.

دفاع آخر در دادگاه

آنچه در مورد دفاع آخر گفتیم در دادگاه نیز جاری است

” قبل از ختم دادرسی، چنانچه شاکی یا مدعی خصوصی راجع به موضوع شکایت، مطلب جدیدی داشته باشد، استماع می‌شود و دادستان یا نماینده وی نیز می‌تواند عقیده خود را اظهار کند.

دادگاه مکلف است پیش از اعلام ختم دادرسی، به متهم یا وکیل او اجازه دهد که آخرین دفاع خود را بیان کند.

 هرگاه متهم یا وکیل وی در آخرین دفاع مطلبی اظهار کند که در کشف حقیقت موثر باشد، دادگاه مکلف به رسیدگی است.

سوال های کوتاه

ابلاغیه اخذ آخرین دفاع یعنی چه

اگر بعد از انجام تحقیقات نظر بازپرس یا دادیار بر ارتکاب جرم توسط متهم باشد از او خواسته می شود که آخرین دفاع خود را بیان کند چرا که او در پناه اصل برائت قرار دارد و آخرین حرفی که شنیده می شود باید حرف متهم باشد.

آیا حضور برای اخذ آخرین دفاع اجباری است؟

خیر ارایه آخرین دفاع اختیاری است.

آیا وکیلم می تواند دفاع آخر را ارایه بدهد؟

بله قانون چنین اجازه ای می دهد.

دفتر وکالت عدل گر در چه زمینه هایی پرونده می پذیرد؟

دفتر وکالت عدل گر با سابقه 20 ساله در زمینه دعاوی کیفری مثل خیانت در امانت،کلاهبرداری، فروش مال غیر و… و دعاوی ملکی و بانکی با تعیین وقت مشاوره قبلی پذیرای پرونده های شما عزیزان می باشد.

در نظر داشته باشید دفتر وکالت عدل گر در زمینه جرایم مربوط به مواد مخدر و دعاوی کارگر و کارفرما، هیچ گونه پرونده ای نمی پذیرد و حتی مشاوره نیز ارایه نمی دهد.

خواهش مندیم از تماس در این زمینه ها خودداری کنید.

شماره تماس های ما برای دریافت وقت مشاوره تلفنی و حضوری

021-88657789

021-58784

0998-1288800

 

آدرس ما: جردن-بلوار ستاری-پلاک 3- واحد 18