قرار منع تعقیب چیست

قرار منع تعقیب چیست، امروز با این موضوع در خدمت شما هستیم

و سعی می کنیم به تمامی سوال های شما در این زمینه پاسخ بدهیم تا اگر منع تعقیب به ضرر شما صادر شده است بتوانید با علم و اطلاعات کامل به آن اعتراض کنید و اگر منع تعقیب به نفع شما است راه های تثبیت آن را در دادگاه بدانید.

ما هرروز با سوال های زیادی مانند سوال های زیر رو به رو هستیم.

1-قرار منع تعقیب یعنی چه؟

2-چرا شکایت با قرار منع تعقیب مواجه می شود؟ به عبارت دیگر چرا بازپرس یا دادیار قرار منع تعقیب صادر می کنند؟

3-مختومه شدن پرونده یعنی چه؟قرار نهایی صادر گردید یعنی چه؟

4-آیا می توانیم به قرار منع تعقیب اعتراض کنیم؟ آیا برای اعتراض به قرار منع تعقیب باید دلایل جدید ارایه بدهم؟

5-نحوه اعتراض به قرار منع تعقیب چگونه است؟ چقدر احتمال دارد که منع تعقیب در دادگاه نقض شود؟

6-شاکی به قرار منع تعقیب اعتراض کرده است و پرونده به دادگاه کیفری رفته است آیا قاضی با توجه به رای اولیه رای صادر می کند؟ آیا قاضی من را احضار می کند و دفاعیاتم را می شنود؟

7-آیا صدور قرار جلب به دادرسی و منع تعقیب در یک شکایت امکان پذیر است؟

8-بعد از صدور قرار منع تعقیب می توانم اعاده حیثیت کنم؟

9-منع تعقیب قطعی صادر شده است اما طرف مقابل مجدد از من با همان اتهام شکایت کرده است. چه کنم؟

10-برای اعتراض به قرار منع تعقیب باید به کجا بروم؟ دادسرا یا دفاتر خدمات قضایی؟

برای پاسخ به سوالات بالا، باید چند قدیمی به عقب برویم و در مورد تحقیقات مقدماتی جرم با شما صحبت کنیم.

تحقیقات مقدماتی جرم

با شکایت شاکی و پس از ارجاع دادستان، بازپرس یا دادیار شروع به انجام تحقیقات مقدماتی جرم می کند

در نظر داشته باشید که برای انجام تحقیقات مقدماتی بعضی اوقات شاکی را به کلانتری محل وقوع جرم می فرستند و تحقیقات جرم در کلانتری از شاکی و متهم صورت می گیرد و شهادت شهود شنیده می شود و  سپس پرونده به دادسرا ارسال می گردد.

تحقیقات مقدماتی مجموع اقدامات قانونی است که از سوی بازپرس یا دیگر مقامات قضائی، برای حفظ آثار و علائم و جمع‏ آوری ادله وقوع جرم، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می‌شود

در روند تحقیقات مقدماتی بازپرس یا دادیار تمامی اقدامات قانونی را برای کشف جرم انجام می دهد و از تمام امکاناتی که قانون گذار به او می دهد استفاده می کند

او باید در کمال بی طرفی و در محدوده اختیارات قانونی تحقیقات را انجام دهد و

در کشف دلایلی که به نفع یا ضرر متهم می باشد هیچ فرقی قائل نشود

حتی روزهای تعطیل مانع انجام تحقیقات مقدماتی نیست و این تحقیقات به سرعت و مستمر صورت می گیرد.

به عنوان مثال اگر شاکی شاهد دارد باید شهادت او نزد مقام قضایی شنیده شود و اگر دوربین مدار بسته دلالت بر وقوع جرم یا بی گناهی متهم دارد باید دوربین های محل وقوع جرم بررسی گردد

در کل هر دلیلی که در اثبات جرم یا بی گناهی متهم موثر می باشد باید توسط بازپرس یا دادیار در نهایت بی طرفی مورد بررسی قرار بگیرد.

در این مرحله است که تحقیقات مقدماتی پایان می یابد و بازپرس یا دادیار برحسب اقناع وجدان خود نسبت به صدور قرار جلب به دادرسی یا قرار منع تعقیب اقدام می کند.

علت صدور قرار منع تعقیب دو چیز می باشد، یا عملی که شخص به آن متهم شده است مطابق قوانین کشور جرم نمی باشد و یا اگر جرم می باشد، شاکی دلایل لازم و کافی را ارایه نکرده است و نتوانسته که بازپرس یا دادیار را قانع کند.

در نظر داشته باشید که قوانین کیفری ایران با قبول اصل برائت، مبنا را بر بی گناهی اشخاص قرار داده است و این شاکی است که باید با ارایه دلایل قوی و دندان شکن، متهم را از زیر چتر حمایتی قانون گذار خارج کند و گناهکاری شخص را اثبات کند.

پایان تحقیقات مقدماتی و تکلیف بازپرس

بعد از انجام تحقیقات مقدماتی لازم و کافی و ختم تحقیقات، بازپرس یا دادیار باید ظرف 5 روز مستدل و مستند عقیده خود را با قرار مناسب اعلام کند

که این اظهار عقیده از این چند حالت خارج نیست

1-اگر عمل ارتکابی جرم باشد و دلایل کافی برای انتساب جرم به متهم وجود داشته باشد بازپرس قرار جلب به دادرسی صادر می کند و در صورت موافقت دادستان با قرار جلب به دادرسی، دادسرا کیفرخواست صادر خواهد کرد.

2-اگر عمل ارتکابی جرم نباشد قرار منع تعقیب صادر می گردد.

3-اگر عمل ارتکابی جرم باشد اما دلایل کافی برای انتساب جرم به متهم وجود نداشته باشد در این جا نیز قرار منع تعقیب متهم صادر می شود.

این دو مورد دارای تفاوتی ظریف با یکدیگر می باشند  چرا که اگر قرار منع تعقیب به علت جرم نبودن عمل صادر شود دیگر هیچ گاه هیچ احدی نمی تواند متهم را مورد تعقیب قرار دهد اما در صدور قرار منع تعقیب به علت کمبود دلایل امکان پیگیری مجدد متهم با کشف دلیل جدید وجود دارد که در ادامه به شرح آن می پردازیم.

4-اگر مورد از موارد موقوفی تعقیب باشد نیز قرار موقوفی تعقیب صادر می گردد.

در قانون صدور قرار موقوفی تعقیب به علل زیر پیش بینی شده است.

موارد موقوفی تعقیب

موارد موقوفی تعقیب موارد زیر می باشد

الف – فوت متهم یا محکوم علیه
ب – گذشت شاکی یا مدعی خصوصی در جرائم قابل گذشت
پ – شمول عفو
ت – نسخ مجازات قانونی
ث – شمول مرور زمان در موارد پیش بینی شده در قانون
ج – توبه متهم در موارد پیش بینی شده در قانون
چ – اعتبار امر مختوم

اعتراض به قرار منع تعقیب

پس در مواردی که عمل ارتکابی جرم نباشد یا جرم باشد اما دلایل کافی برای انتساب اتهام به شخص وجود نداشته باشد بازپرس اقدام به صدور قرار منع تعقیب می کند

در بسیاری موارد بازپرس با صدور قرار منع تعقیب اعلام می کند که اصلاً عمل ارتکابی جرم نیست و موضوع باید از طریق محاکم حقوقی پیگیری شود

در بسیاری موارد نیز دلایل شما برای منتسب کردن آن جرم به طرف مقابل را کافی نمی داند چرا که متهم زیر چتر حمایتی اصل برائت و قاعده درء قرار دارد و با دلایل ناکافی و ناقص نمی توان دیگران را متهم به انجام جرم کرد.

قرار منع تعقیب از طریق سامانه ابلاغ به طرفین ابلاغ می گردد و شما می توانید از طریق مشاهده ابلاغیه الکترونیکی سامانه ثنا به آن دسترسی پیدا کنید.

بعضی اوقات نیز وقتی روند پرونده را مشاهده می کنید در روند پرونده نوشته شده است که پرونده مختومه شده است یا اینکه قرار نهایی صادر گردید.

مقصود از این موارد لزوماً صدور قرار منع تعقیب نمی باشد و احتمال دارد که قرار جلب به دادرسی صادر شده باشد اما در هرحال اگر از طریق سامانه ثنا به شما ابلاغ صورت نگرفته است باید به صورت حضوری به شعبه مراجعه کنید و از پرونده خود اطلاعات کسب کنید.

امکان دارد بعد از صدور قرار منع تعقیب شاکی به آن اعتراض داشته باشد

و مثلاً ادعا کند که در صدور این قرار به دلایل او توجه نشده است در این موارد شاکی طبق قانون می تواند به قرار منع تعقیب ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اعتراض کند.

در مورد اصل برائت بیشتر بخوانید

نحوه اعتراض به قرار منع تعقیب

همان گونه که گفتیم طبق قانون شاکی حق دارد که به این قرار بازپرس اعتراض کند

قانون برای اعتراض به قرار منع تعقیب مهلت هایی در نظر گرفته است که در صورت عدم رعایت این مهلت ها امکان دارد که حق شما ضایع شود.

مهلت اعتراض به قرار منع تعقیب برای اشخاصی که در ایران اقامت دارند ده روز از تاریخ ابلاغ می باشد و برای اشخاص مقیم خارج کشور یک ماه از تاریخ ابلاغ می باشد.

اعتراض شما به دادگاه صالح ارجاع می شود و دادگاه در این مورد تصمیم گیرنده نهایی است.

روند رسیدگی دادگاه به اعتراض به قرار منع تعقیب

مبحث قرار منع تعقیب چیست و چگونه باید به آن اعتراض کرد را با بحث روند رسیدگی دادگاه به اعتراض به قرار منع تعقیب به پایان می رسانیم.

بعد از وصول پرونده به دادگاه صالح در وقت فوق العاده قاضی اقدام به تصمیم گیری می کند.

بسیاری اوقات اشخاص از روند این تصمیم گیری سوال می کنند؟ آیا قاضی، شاکی یا متهم را احضار می کند؟

آیا بر اساس رای اولیه قضاوت می کند؟ آیا شاکی در این مرحله مجدد اظهارات اشخاص را می شنود؟

اگر بخواهیم به نحو ساده پاسخ بدهیم به نحوی که برای همه قابل فهم باشد باید بگوییم که قاضی دادگاه تمامی اقدامات بازپرس یا دادیار را با قانون تطبیق می دهد

و اگر تمامی امور آنها منطبق با قانون باشد قرار منع تعقیب را تایید می کند

اصولاً نیز طرفین برای اظهارات دعوت نمی شوند اما می توانند روی پرونده لایحه بگذارند و اظهاراتشان را به نظر قاضی برسانند.

اگر دادگاه اعتراض شاکی به قرار منع تعقیب را مستدل و مستند بداند قرار منع تعقیب را نقض می کند و قرار جلب به دادرسی صادر می کند

و بازپرس مجدد متهم را احضار می کند و تفهیم اتهام می کند و از او آخرین دفاعش را می گیرد و

تامین مناسب برایش مقرر می کند.

در صورتی که دادگاه تحقیقات دادسرا را کامل نداند

قرار منع تعقیب را نقض نمی کند اما می تواند اقدام به تکمیل تحقیقات کند یا تکمیل تحقیقات را از دادسرا درخواست کند. در این صورت در تصمیم دادگاه به صراحت قید می گردد که چه مواردی ناقص است و دادسرا باید نسبت به تکمیل آنها اقدام کند

در این صورت دادسرا تحقیقات را تکمیل می کند و مجدد پرونده را به دادگاه ارسال می کند تا دادگاه با بررسی آنها نسبت به صدور قرار جلب به دادرسی یا تایید قرار منع تعقیب اقدام کند.

در نهایت مشاهده می کنید که تایید قرار منع تعقیب یا نقض قرار منع تعقیب و صدور قرار جلب به دادرسی بستگی به قدرت دلایل شاکی یا دفاعیات قوی متهم دارد و نمی توان گفت که درصد پیروزی یا شکست شاکی در اعتراض به قرار منع تعقیب چقدر است.

صدور قرار منع تعقیب و جلب به دادرسی

بعضی سوال می پرسند که چرا بازپرس هم قرار منع تعقیب صادر کرده است و هم قرار جلب به دادرسی؟

پاسخ بسیار ساده است.

شاکی اصولاً چندین عنوان شکایت را با یکدیگر مطرح می کند و برای بعضی از آنها دلایل خوبی ارایه می کند اما دلایل بعضی از عنوان های اتهامی ضعیف می باشد و قاعدتاً بازپرس نسبت به شکایت هایی که دلایل خوبی دارند قرار جلب به دادرسی صادر می کند و نسبت به آنهایی که دلایل خوبی ندارند منع تعقیب صادر می کند.

آیا برای اعتراض به منع تعقیب باید دلایل جدید ارایه بدهیم

اعتراض به قرار منع تعقیب مستلزم ارایه دلایل جدید از طرف شاکی نمی باشد هرچند ارایه دلایل جدید قوت اعتراض شاکی را بیشتر می کند اما این گونه نیست که نیاز به دلایل جدید وجود داشته باشد.

بعضی اوقات اعتراض شاکی این است که بازپرس یا دادیار به دلایل موجود توجه نکرده اند مثلاً علی رغم معرفی شهود، بازپرس شهادت آنها را نشنیده است یا علی رغم ارایه فیلم دوربین های مداربسته به آنها توجه نشده است

در این موارد باید اعتراض به قرار منع تعقیب بر اساس بی توجهی به دلایل ابرازی ثبت گردد.

در مورد جلب به دادرسی بیشتر بخوانید

در کل شاکی می تواند به یک کدام از دلایل زیر برای ثبت اعتراض به قرار منع تعقیب اشاره کند

1- ادعای عدم اعتبار ادله یا مدارک استنادی دادگاه
2- ادعای مخالف بودن رای با قانون
3- ادعای عدم صلاحیت دادگاه صادر کننده رای یا وجود یکی از جهات رد دادرس
4- ادعای عدم توجه دادگاه به ادله ابرازی

البته اگر اشاره نکند مشکلی پیش نمی آید و اعتراض به قرار منع تعقیب به درستی ثبت می گردد اما به لحاظ نظم حاکم بر کار، اشاره به یک کدام از این موارد توصیه می گردد.

در نهایت اینکه برای اعتراض به قرار منع تعقیب نیازی به مراجعه به دادسرا نمی باشد و شاکی باید به دفاتر خدمات قضایی سراسر کشور مراجعه کند.

اگر شاکی در مهلت ده روزه به قرار منع تعقیب اعتراض نکند

شاید برای شما جالب باشد که بدانید بعضی اوقات حتی اگر شاکی در مهلت ده روزه به این قرار اعتراض نکند همچنان امکان پیگیری برایش باقی است.

اشاره کردیم که صدور قرار منع تعقیب به دو علت اتفاق می افتد

1-عمل ارتکابی جرم نیست

2-عمل ارتکابی جرم است اما شاکی دلایل کافی برای وقوع جرم ارایه نکرده است.

قانون گذار در مورد دوم به شاکی اجازه می دهد که بعد از کسب دلایل جدید شکایت خود را پیگیری کند البته تحت شرایطی که در قانون به آن اشاره شده است.

“هرگاه به علت جرم نبودن عمل ارتکابی، قرار منع تعقیب صادر و به هر دلیل قطعی شود، نمی‌توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد. هرگاه به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل، قرار منع تعقیب صادر و در دادسرا قطعی شود،

نمی‌توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد، مگر پس از کشف دلیل جدید که در این صورت، با نظر دادستان برای یک بار قابل تعقیب است

 و اگر این قرار در دادگاه قطعی شود، پس از کشف دلیل جدید به درخواست دادستان می توان او را برای یک بار با اجازه دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام، تعقیب کرد.

 در صورتی که دادگاه، تعقیب مجدد را تجویز کند، بازپرس مطابق مقررات رسیدگی می‌کند.”

پس شاکی مطابق قانون با کسب دلیل جدید حق شکایت از متهم را دارد و علت شکایت مجدد بعضی اشخاص،استفاده از این ظرفیت قانونی است.

صدور قرار منع تعقیب اگر به علت کمبود دلایل یا ضعف دلایل باشد برای متهم نگرانی به همراه دارد چرا که شاکی حق دارد بعد از به دست آوردن دلیل جدید مجدد پرونده را به جریان بیندازد

آیا با صدور قرار منع تعقیب امکان اعاده حیثیت دارم

بسیاری اشخاص گمان می کنند که بعد از صدور این قرار، می توانند اعاده حیثیت کنند و علیه شخصی که آنها به دادرسی کیفری فراخوانده است اقامه دعوا کنند

اگر چنین قصدی دارید حتما با وکیل دادگستری مشورت کنید و بدون مشورت هرگز طرح شکایت نکنید چرا که انجام این کار شرایط خاص خود را دارد

و به این راحتی که بعضی تبلیغات اغوا کننده موسسات غیر مجاز حقوقی بیان می کنند نمی باشد.

سوال های کوتاه

قرار منع تعقیب یعنی چه؟

بعد از انجام تحقیقات مقدماتی از سوی بازپرس یا دادیار اگر نتیجه تحقیقات نشان گر جرم نبودن عمل یا کافی نبودن دلایل باشد قرار منع تعقیب صادر می شود.

ظرف چه مهلتی شاکی می تواند به قرار منع تعقیب اعتراض کند؟

ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ.

آیا برای ثبت اعتراض به قرار منع تعقیب نیاز به دلیل جدید می باشد؟

خیر.

آیا بعد از گذشت مهلت ده روزه باز هم شاکی می تواند شکایت ثبت کند؟

تحت شرایطی تعقیب مجدد متهم امکان پذیر است که در متن توضیح داده شد.

آیا دفتر وکالت شما در این زمینه پرونده می پذیرد؟

دفتر وکالت عدل گر با 20 سال سابقه وکالت در زمینه دعاوی کیفری در این زمینه پرونده می پذیرد اما در نظر داشته باشید که در زمینه دعاوی مربوط به مواد مخدر نه تنها هیچ پرونده ای قبول نمی گردد

بلکه هیچ گونه مشاوره نیز ارایه نمی گردد.

خواهش مندیم در این زمینه تماس نگیرد.

برای دریافت وقت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره های زیر تماس بگیرید.

021-88657789

021-58784

0998-1288800

آدرس ما: جردن-بلوار ستاری-پلاک 3- واحد 18