اثبات معامله شفاهی
اثبات معامله شفاهی موضوع بحث امروز ما است و به سوال های شما در این زمینه پاسخ می دهیم.
از جمله سوال های زیر:
۱-زبونی قرارداد بستیم، تلفنی تمدید کردیم، چگونه قرارداد را اثبات کنم؟
۲-قرارداد شفاهی داریم و با هم کار می کنیم اما طرف مقابل بعضی از بندهای قرارداد را قبول ندارد چه کنم؟
۳-با طرف مقابل سال ها است قرارداد شفاهی دارم و بر اساس قرارداد شفاهی کار می کنیم اما در مورد شرایط فسخ هیچ وقت صحبت نکردیم، چگونه می توانم قرارداد شفاهی را فسخ کنم؟
۴-آیا اقاله قرارداد شفاهی ممکن است؟
قرارداد شفاهی
در فرهنگ ایرانی ضرب المثل های فراوانی وجود دارد که نشان از اعتبار حرف و سخن و توافق های شفاهی در اذهان مردم دارد. مثلا:
حرفش، حرف است.
حرف مرد یکی است.
مرد است و قولش.
حرف مرد دو تا نمیشه.
مرد کسی است که اگر سرش بره، حرفش نمیره
این ها در عالم جوانمردی حرف های درستی است و همه می دانیم که در روزگاری نه چندان دور حرف بعضی آدم ها سند بوده اما همه می دانیم که امروز اعتماد کردن به آدم ها سخت شده است و نمی توان فقط بر اساس حرف به آدم ها اعتماد کرد و بهتر است که حرف ها به خصوص سخنانی که در راستای انعقاد قرارداد است کتبی شود.
اما اگر کتبی نشد چه سرنوشتی در انتظار طرفین می باشد؟ آیا قانون گذار هم فقط سخنان کتبی را قبول می کند و به حرف های شفاهی توجهی نشان نمی دهد؟
سوال مهم و اساسی اینجا است که آیا توافق های شفاهی به لحاظ قانونی نیز معتبر هستند؟
اثبات معامله شفاهی
لزوم کتبی کردن همه چیز در روزگار ما و کاغذی شدن تمام امور بعضی اوقات ما را به این سمت سوق می دهد
که تصور کنیم توافق های شفاهی و لفظی اشخاص بی اعتبار است
حال آنکه به لحاظ قانونی این گونه نمی باشد و توافق های شفاهی نیز اگر اثبات گردد مانند توافق های کتبی محترم است و اعتبار دارد
قرارداد در لغت به معنای پیمان و عهد است و در قرآن کریم نیز به تمامی اشخاصی که ایمان آورده اند امر شده است که به پیمان های خود وفا کنند
در قانون مدنی قرارداد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در برابر یک یا چند نفر دیگر تعهد به امری کنند و مورد قبول آنها باشد
به عبارت دیگر برای الزام شخص به اجرای تعهدات ناشی از یک قرارداد، مهم این است که توافق دو یا چند اراده را بر انعقاد قرارداد احراز کنیم
که این توافق می تواند کتبی یا شفاهی و لفظی و حتی از طریق پست باشد
(این نوع عقد در حقوق به عقد مکاتبه ای معروف است)
نحوه اثبات قرارداد امر دیگری است و با استفاده از دلایل مختلف که در آیین دادرسی مدنی احصاء شده است می توان به اثبات قرارداد پرداخت
و بعد از اثبات قرارداد الزام به ایفای تعهدات قراردادی را علیه متعهد مطرح کرد اما این امر به هیچ وجه دلالت بر عدم اعتبار قرارداد شفاهی ندارد
پس قرارداد شفاهی به مانند قرارداد کتبی محترم است و به لحاظ احترام به قرارداد، تفاوتی بین قرارداد کتبی و شفاهی وجود ندارد.
مطابق ماده ده قانون مدنی که به اصل آزادی قراردادها معروف است:
«قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده‌اند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد نافذ است.»
علل مکتوب نکردن قرارداد
افراد به علت های مختلفی به مکتوب کردن قرارداد خود علاقه نشان نمی دهند مثلا بعضی اشخاص به علت اعتمادی که به یک شخص دارند
به گفته ها و الفاظ طرف مقابل را قبول می کنند مانند دو شریکی که سالهای سال با اعتماد به یکدیگر در حال انجام تجارتی مشترک هستند.
در بعضی موارد نیز در فرهنگ مان قرارداد شفاهی حاکم است و امری است گریز ناپذیر.
حتی ما وکلای دادگستری با وجود آشنایی با قانون و علم به سخت تر بودن اثبات قرارداد شفاهی نسبت به قرارداد کتبی،
تن به قرارداد شفاهی می دهیم چون عرف حاکم بر جامعه این گونه شکل گرفته .
مثلا هیچ کدام از ما در رجوع به کابینت ساز، برق کار، لوله کش یا نصاب، برگه ای مکتوب تنظیم نمی کنیم که بیان گر حدود تعهدات طرف مقابل و حق الزحمه و شروط قراردادی باشد و شرایط فسخ و تحویل و اقاله قرارداد در آن درج شده باشد
ادله اثبات در قرارداد شفاهی
اشاره شد که توافق های شفاهی اشخاص در حدود ماده ۱۸۳ و ۱۰ قانون مدنی معتبر است و بحث پیچیده در این میان نحوه اثبات این توافق ها است.
تجربیات ما در این زمینه اثبات قرارداد شفاهی
به عنوان مثال شخصی به دفتر وکالت ما رجوع کرد و اظهار می داشت که سال ها است در زمینه تولید لباس با شخص دیگری شریک است
و انبوهی از مدارک نیز به همراه داشت که نشان می داد این دو به رغم عدم وجود قرارداد کتبی با یک دیگر در زمینه تولید لباس شریک هستند
و سود حاصله نیز در تمام این سالها به صورت پنجاه پنجاه تقسیم می شده است
اما طرف مقابل به رغم وجود مدارک مزبور شراکت شفاهی منعقده را قبول نداشت
و اصرار داشت که طرف مقابل کارگر او بوده است و دادگاه برای احراز شراکت شفاهی فی مابین علاوه بر استماع شهادت شهود، قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری نیز صادر کرد.
یا در دعاوی تخلیه عین مستاجره فراوان مشاهده می کنیم که در مقابل تقاضای تخلیه و دستور تخلیه از جانب موجر،
مستاجر ادعا می کند که قرارداد با موجر به طور شفاهی تا سال آینده تمدید گردیده است
و برای اثبات این امر به شهادت شهود استناد می کند.
یا در دعوای دیگری که آقایی ادعای شراکت شفاهی با خانم را داشت
برای اثبات ادعای خود به تحقیقات محلی و استشهادیه اهل بازار استناد کرد.
در مجموع برای اثبات قرارداد شفاهی می توانیم از تمامی ادله ای که قانون گذار در آیین دادرسی مدنی پیش بینی کرده است استفاده کنیم. از جمله شهادت شهود، تحقیقات محلی، کارشناسی و…
در اثبات قرارداد شفاهی شما باید با استمداد از تمامی دلایل حق خود را زنده کنید
چرا که حقی که ادعا شود اما اثبات نشود مانند حقی است که در واقع وجود خارجی ندارد
در مورد بند های قرارداد شفاهی نیز همین گونه است، شما ادعا می کنید که در شرایط خاصی با طرف مقابل بر فسخ یا اقاله قرارداد توافق کرده اید
یا اینکه شرط دیگری در قراردادتان پیش بینی شده است که در این موارد باید بتوانید با تمام دلایلی که قانون در اختیارتان می گذارد قرارداد و شروط آن را ثابت کنید.
البته در این زمینه باید با وکیل قراردادها مشاوره داشته باشید چرا که مورد شخصی که اصل قرارداد شفاهی را قبول می کند اما بعضی بندهای آن را قبول نمی کند
متفاوت از مورد اشخاصی است که طرف مقابل حتی اصل قرارداد را قبول ندارد.
سوال های کوتاه
آیا قرارداد شفاهی اعتبار دارد؟
بله قرارداد، چه کتبی و چه شفاهی معتبر است.
چگونه قرارداد شفاهی را اثبات کنم؟
با ارایه دلایلی که در قانون پیش بینی شده است از جمله شهادت شهود، ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری،استشهادیه و…
دفتر وکالت عدل گر در چه زمینه هایی پرونده می پذیرد؟
دفتر وکالت عدل گر با سابقه 20 ساله در زمینه دعاوی کیفری مثل خیانت در امانت،کلاهبرداری، فروش مال غیر و… و دعاوی ملکی و بانکی و قراردادها، با تعیین وقت مشاوره قبلی پذیرای پرونده های شما عزیزان می باشد.
در نظر داشته باشید دفتر وکالت عدل گر در زمینه جرایم مربوط به مواد مخدر و دعاوی کارگر و کارفرما، هیچ گونه پرونده ای نمی پذیرد و حتی مشاوره نیز ارایه نمی دهد.
خواهش مندیم از تماس در این زمینه ها خودداری کنید.
شماره تماس های ما برای دریافت وقت مشاوره تلفنی و حضوری
021-88657789
021-58784
0998-1288800
آدرس ما: جردن-بلوار ستاری-پلاک 3- واحد 18