قرارهای تامین کیفری چیست
قرارهای تامین کیفری موضوع بحث امروز ما است.
از زمان آغاز تحقیقات مقدماتی در دادسرا تا زمانی که تحقیقات مقدماتی خاتمه پیدا می کند باید به متهم دسترسی وجود داشته باشد
چرا که مهم ترین قسمت تحقیقات در رابطه با متهم شروع می شود و به پایان می رسد و
اگر دسترسی به متهم وجود نداشته باشد تحقیقات دادسرا و دادگاه با مانعی جدی رو به رو می گردد
و حتی بعضی اوقات تحقیقات متوقف می گردد پس برای متوقف نشدن تحقیقات و تضمین حضور او در تحقیقات نیاز به اخذ تامین از او می باشد
قرارهای تامین کیفری که در جهت تضمین حضور متهم صادر می گردد انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.
علت اخذ تامین کیفری از متهم
طبق ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری به خاطر دسترسی به متهم و حضور به موقع او و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن وی و تضمین حقوق شاکی و زیان دیده و برای جبران ضرر و زیان او، بازپرس بعد از تفهیم اتهام و
انجام تحقیقات لازم، در صورت وجود دلایل کافی، یکی از قرارهای تامین را صادر می کند
عذر موجه متهم برای عدم حضور در دادگاه و دادسرا
انواع قرارهای تامین کیفری
قرارهاییکه در قانون از آنها نام برده می شود و بازپرس می تواند نسبت به صدور آنها اقدام کند موارد زیر می باشد
1- التزام به حضور با قول شرف
2- التزام به حضور با تعیین وجه التزام
3- التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با قول شرف
4- التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با تعیین وجه التزام
5- التزام به معرفی نوبه ای خود به صورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضائی یا انتظامی با تعیین وجه التزام
6- التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام، با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط
7- التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین شده با موافقت متهم با
تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات
8- اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
9- اخذ وثیقه اعم از وجه نقد، ضمانت نامه بانکی، مال منقول یا غیر منقول
10-بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی
آخرین دفاع یعنی چه
تناسب تامین
شاید مهم ترین سوالی که برای هر شخصی پیش می آید این باشد که انتخاب یک کدام از این موارد چه اساس و مبنایی دارد؟
آیا قاضی و مقام قضایی و بازپرس می تواند هر کدام از این موارد را که بخواهد انتخاب کند
یا قانون در این مورد ملاک و مبنایی دارد که مقام قضایی را از خودکامگی و خودخواهی بازمی دارد
و اجازه صدور هر قراری را به او نمی دهد؟
در پاسخ به این سوال مهم باید بدانید که اختیارات بازپرس و مقام قضایی در این موارد محدود به قانون می باشد و باید ضوابط و معیارهای قانونی را در مورد نوع تامین رعایت کند
ملاک های تناسب تامین
بازپرس یا مقام قضایی در صدور قرار تامین و تعیین میزان و سنگینی آن باید اهمیت جرم، شدت مجازات، دلایل اتهام، احتمال فرار و متورای شدن متهم، از بین رفتن آثار جرم، پیشینه کیفری متهم را مورد سنجش قرار بدهد
به عنوان مثال باید میان تامین مقرر برای شخصی که به اتهام تجاوز یا قتل یا کلاهبرداری میلیاردی در دادسرا به عنوان متهم حاضر می گردد با شخصی که به علت کلاهبرداری به مبلغ 10 میلیون تومان در دادسرا حضور پیدا می کند تفاوت وجود داشته باشد
البته دلایل اتهام نیز در این میان بسیار تعیین کننده است به عنوان مثال در محل وقوع جرم دوربین های مدار بسته وجود دارد و
تمام دوربین ها چهره شخص قاتل یا متجاوز یا سارق را ضبط کرده اند
در این مورد بازپرس سخت گیری بیشتری نشان می دهد تا زمانی که شکایتی صورت می گیرد که هرچند جرمی سنگین می باشد
اما شکایت مقرون به دلایل قوی نمی باشد
و متهم نیز در پناه اصل برائت است و بازپرس نمی تواند تامینی سنگین مقرر کند.
اصل برائت به چه معنا است؟
اخذ تامین از متهم در جرایم غیرعمدی
باید بدانید که در مورد جرایم غیر عمدی نیز قانون گذار نسبت به برقراری ضابطه اقدام کرده است بدین صورت که
مطابق قانون در جرایم غیر عمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضایی تضمین حقوق شاکی و بزه دیده از راه های دیگری امکان پذیر باشد، صدور قرار کفالت و وثیقه ممنوع می باشد
حقوق متهم در دادسرا و دادگاه
ضوابط قانونی برای تعیین وثیقه
بحث قرارهای تامین کیفری چیست را با اشاره به ضوابط قانونی برای تعیین وثیقه به پایان می بریم.
قرار تامین و نظارت قضایی باید مستدل و موجه و با نوع و اهمیت جرم، شدت مجازات، ادله و اسباب اتهام، احتمال فرار یا مخفی شدن متهم و از بین رفتن آثار جرم، سابقه متهم، وضعیت روحی و جسمی، سن، جنس، شخصیت و حیثیت او متناسب باشد.
در انتها باید بدانید که اخذ تامین نا متناسب موجب محکومیت انتظامی مقام قضایی است که شکایت از آن نیز در صلاحیت دادگاه انتظامی قضات می باشد.