قرار بازداشت موقت در چه مواردی صادر می گرد

قرار بازداشت موقت در چه شرایطی صادر می گردد، امروز با مطلبی در این مورد در خدمت شما هستیم و سعی می کنیم به تمام سوال های شما در این زمینه پاسخ بدهیم.

1-قرار بازداشت موقت یعنی چه؟

2-بازپرس در چه مواردی می تواند بازداشت موقت صادر کند؟

3- بازداشت موقت چند روز است؟ حداکثر مدت بازداشت موقت چقدر است؟

4-شخصی که در بازداشت موقت است را چگونه می توانیم آزاد کنیم؟

5- شخصی که بازداشت موقت می باشد را می توانیم با سند آزاد کنیم؟

6- آیا در بازداشت موقت امکان ملاقات زندانی وجود دارد؟ یا شخصی که در بازداشت موقت می باشد ممنوع الملاقات است؟

7- آیا بازداشت موقت سوء سابقه محسوب می گردد؟

8-به ما گفته اند تا زمان اتمام تحقیقات شخص باید زندانی بماند آیا می توانیم کاری انجام بدهیم؟

9-مهلت اعتراض به بازداشت موقت چقدر می باشد؟

10-در اعتراض به بازداشت موقت چه چیزهایی بنویسم؟

11-درخواست فک قرار بازداشت موقت را چگونه مطرح کنیم؟

12-آیا تبدیل بازداشت موقت به وثیقه امکان پذیر است؟

13- آیا روزهای بازداشت موقت از زندان شخص کسر می گردد؟

در ادامه همراه ما باشید تا به تمامی این سوال ها پاسخ بدهیم.

قرار بازداشت موقت چیست و در چه مواردی صادر می شود

از زمان آغاز تحقیقات مقدماتی در دادسرا تا زمانی که تحقیقات مقدماتی خاتمه پیدا می کند باید به متهم دسترسی وجود داشته باشد

چرا که مهم ترین قسمت تحقیقات در رابطه با متهم شروع می شود و

به پایان می رسد و اگر دسترسی به متهم وجود نداشته باشد تحقیقات دادسرا و دادگاه با مانعی جدی رو به رو می گردد

و حتی بعضی اوقات تحقیقات متوقف می گردد پس برای متوقف نشدن تحقیقات و تضمین حضور او در تحقیقات نیاز به اخذ تامین از او می باشد

مطابق قانون آیین دادرسی کیفری

” به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع او، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن وی و تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی، بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم، در صورت وجود دلایل کافی، قرار تامین صادر می کند”

قرار های تامین زیادی در قانون پیش بینی شده است

به عنوان مثال

1 – التزام به حضور با قول شرف
2 – التزام به حضور با تعیین وجه التزام
3 – التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با قول شرف
4 – التزام به عدم خروج از حوزه قضایی با تعیین وجه التزام

5 – اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
6 – اخذ وثیقه اعم از وجه نقد، ضمانت نامه بانکی، مال منقول یا غیر منقول و موارد دیگری که در قانون پیش بینی شده است.

یکی از دیگر مواردی که در قانون پیش بینی شده است، قرار بازداشت موقت است.

صدور هر کدام از این موارد فقط بعد از تفهیم اتهام و وجود دلایل کافی مبنی بر انتساب جرم به متهم امکان پذیر است.

یعنی قاضی فقط زمانی می تواند یکی از این قرارها را صادر کند که حسب دلایل موجه و منطقی موجود در پرونده، جرم متوجه متهم باشد.

قبل از این که به قرار بازداشت موقت و شرایط صدور آن بپردازیم

 باید بگوییم که انتخاب یک کدام از مواردی که به آن اشاره کردیم کاملاً در اختیار بازپرس یا دادیار می باشد اما او موظف به رعایت “تناسب تامین” می باشد

تناسب تامین یعنی چه

منظور از تناسب تامین این است که قاضی نمی تواند برای جرمی سبک تامینی سنگین بنویسد یا برعکس برای جرمی سنگین، تامینی سبک مقرر کند بلکه در صدور قرار باید موارد زیر را مدنظر قرار بدهد.

-اهمیت جرم ( به عنوان مثال اگر جرم ارتکابی غیر عمدی است تامین باید سبک تعیین شود و تعیین تامین سنگین مجاز نیست)

-شدت مجازات (هرچقدر که مجازات جرم انتسابی سنگین تر باشد صدور قرار سنگین تر موجه جلوه می کند)

-دلایل ارتکاب جرم توسط متهم ( شاید اهمیت جرم و شدت مجازات زیاد باشد اما دلیلی وجود نداشته باشد که متهم مرتکب این جرم شده است که در این شرایط صدور قرار سنگین موجه نیست)

-در نظر گرفتن احتمال فرار متهم ( اگر احتمال داده شود که متهم به خارج از کشور سفر می کند و پنهان می گردد باید تامین سنگین تری تعیین شود)

-از بین رفتن آثار جرم ( به عنوان مثال اگر متهم آزاد باشد شهود را تهدید می کند و می ترساند و ادله جرم را از بین می برد که در این صورت منطقاً تعیین قرار سبک موجه نیست)

-سوابق کیفری متهم

-وضعیت مزاج،سن و حیثیت متهم ( قاعدتاً قواعد تعیین تامین برای یک پیرمرد 60 ساله با یک جوان 20 ساله برابر نمی باشد)

حال با در نظر گرفتن چیزهایی که مطرح کردیم و بحث تناسب تامین به این سوال می پردازیم که بازپرس یا دادیار در چه جرایمی و تحت چه شرایطی قرار بازداشت موقت صادر می کند؟

بازداشت موقت در مورد چه جرایمی صادر می شود

اغراق نکرده ایم اگر بگوییم مهم ترین قرار تامین کیفری، قرار بازداشت موقت متهم می باشد.

اشاره کردیم که به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه دیده و شاکی قرار تامین کیفری صادر می گردد

در قرار بازداشت موقت به منظور تضمین دسترسی به متهم به طور موقت آزادی او سلب می گردد و متهم زندانی می گردد

صدور قرار بازداشت موقت برخلاف اصل برائت می باشد و

فقط در مواردی صدور آن تجویز شده است چرا که با صدور قرار بازداشت موقت متهم از اساسی ترین حق خود یعنی آزادی محروم می گردد

البته صدور این قرار در برخی جرایم ضروری می باشد

اما باید در نظر داشت باید در ریل قانون حرکت کنیم تا این نهاد مورد سوء استفاده قرار نگیرد

مطابق آنچه که گفتیم بازداشت موقت مطابق قانون فقط در جرایم سنگین پیش بینی شده است، البته در بعضی موارد جرم سنگین نیست اما متهم دارای سوء سابقه است یا اینکه شرایط ارتکاب جرم به گونه ای است که صدور قرار بازداشت موقت را توجیه می کند مثلاً جرم ارتکابی، جزء جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور است یا ایجاد مزاحمت برای بانوان و اطفال با چاقو یا اسلحه.

در کل در قانون در موارد زیر صدور قرار بازداشت موقت پیش بینی شده است:

1-جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، حبس ابد یا قطع عضو و جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ثلث دیه کامل یا بیش از آن است.
2- جرایم تعزیری که درجه چهار و بالاتر است.
3 – جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور که مجازات قانونی آنها درجه پنج و بالاتر است.
4 – ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت بانوان و اطفال و تظاهر، قدرت‌نمایی و ایجاد مزاحمت برای اشخاص که به‌وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه انجام شود.
5 – سرقت، کلاهبرداری، ارتشاء، اختلاس، خیانت در امانت، جعل یا استفاده از سند مجعول در صورتی‌که مشمول بند 2 این ماده نباشد و متهم دارای یک فقره سابقه محکومیت قطعی به ‌علت ارتکاب هر یک از جرایم مذکور باشد.

شرایط صدور بازداشت موقت

همان گونه که اشاره کردیم صدور قرار بازداشت موقت متهم برخلاف اصل برائت می باشد و تنها در جرایمی خاص، قانون گذار چنین اجازه ای داده است

در همان جرایم خاص نیز باید شرایط ویژه ای احراز گردد تا قرار بازداشت موقت صادر گردد.

1 – آزاد بودن متهم موجب از بین رفتن آثار و ادله جرم یا باعث تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان واقعه گردد و یا سبب شود شهود از اداء شهادت امتناع کنند.
2 – بیم فرار یا مخفی شدن متهم باشد و از راه دیگری نتوان از آن جلوگیری کرد.
3 – آزاد بودن متهم مخل نظم عمومی، موجب به خطر افتادن جان شاکی، شهود یا خانواده آنان و خود متهم باشد.

آیا با سند می توانیم شخص را از بازداشت موقت آزاد کنیم

با توجه به اینکه قرار بازداشت موقت سنگین ترین قرار تامین کیفری است امکان آزادی شخص با سند وجود ندارد

به عبارت دیگر اگر سند و وثیقه موثر بود بازپرس قرار بازداشت موقت صادر نمی کرد.

و در نظر بازپرس جرم به اندازه ای سنگین بوده و شرایط مقرری که بدان اشاره کردیم هم موجود بوده که او اقدام به صدور قرار بازداشت موقت کرده است.

فقط در موارد زیر است که از بازداشت موقت رفع اثر می شود

1-علت بازداشت موقت رفع شود و علت دیگری برای ادامه آن وجود نداشته باشد که در این صورت بازپرس با موافقت دادستان دستور رفع بازداشت متهم را صادر می کند.

2-حداکثر مدت بازداشت موقت بگذرد که در ادامه به آن می پردازیم.

در مورد اصل برائت بیشتر مطالعه کنید

حداکثر مدت بازداشت موقت چقدر می باشد

اولین سوالی که خانواده شخص بعد از صدور قرار بازداشت موقت از وکلا می پرسند این است که حالا چقدر در بازداشت می ماند و چه زمانی آزاد می شود؟

بعضی اوقات نیز به خانواده شخص اعلام می شود که شخص باید تا پایان تحقیقات مقدماتی در بازداشت موقت به سر ببرد و خانواده نگران سوال می پرسند که تحقیقات چند روز طول می کشد.

بی خبری از اینکه این شرایط چه زمانی به پایان می رسد بدترین نگرانی است که خانواده  افراد بازداشتی با آن رو به رو هستند.

در پاسخ به این سوال قانون می گوید

 هرگاه در جرایم سنگینی همچون ،جرایم موجب مجازات سلب حیات و حبس ابد
جرایم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از
و جرایم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه متهم به علت صدور قرار تامین در بازداشت بماند و پرونده منجر به صدور قرار نهایی نشود بازپرس مکلف است که یا قرار را فک کند و یا تخفیف بدهد.

البته اگر در نظر بازپرس علت موجهی برای برقراری قرار وجود دارد علل مورد اشاره ذکر می شود و قرار ابقاء می شود و به متهم ابلاغ می شود و قاعدتاً این دلایل باید بسیار قوی باشد و به تایید دادستان نیز برسد.

در هر حال، مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرائم از یک سال تجاوز نمی کند.

در این جا است که امکان تخفیف بازداشت موقت و تبدیل آن به قرار وثیقه و سایر قرارها وجود دارد.

اعتراض به بازداشت موقت چگونه است

در قرار بازداشت موقتی که صادر می گردد حق اعتراض متهم درج می شود و متهم ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ می تواند به آن در دادگاه صالح اعتراض کند.

دادگاهی صلاحیت رسیدگی به اصل اتهام را دارد به این اعتراض رسیدگی می کند.

به عنوان مثال اگر بازداشت موقت در جرایم مربوط به مواد مخدر اتفاق افتاده است

که در صلاحیت دادگاه انقلاب می باشد رسیدگی به اعتراض به بازداشت موقت هم در صلاحیت دادگاه انقلاب است.

در اعتراض به بازداشت موقت چه چیزهایی بنویسیم

اولاً توصیه می کنیم که در این زمینه حتماً از مشورت وکیل استفاده کنید و خودسرانه و احساسی اقدام نکنید

دوم اینکه بازپرس در قرار بازداشت موقتی که صادر می کند به دلایل صدور بازداشت موقت اشاره می کند چرا که قانون می گوید صدور قرار بازداشت موقت باید مستدل و موجه باشد

 و شما باید استدلال ها و دلایل بازپرس را با قلمی شیوا و مستدل زیر سوال ببرید تا قرار بازداشت موقت نقض گردد.

آیا در بازداشت موقت امکان ملاقات با زندانی وجود دارد

بله امکان ملاقات با زندانی وجود دارد مگر اینکه بازپرس به علتی شخص را ممنوع الملاقات کرده باشد

مثلاً اگر بازداشت موقت به علت جلوگیری از تبانی صادر شده باشد احتمالا بازپرس شخص را ممنوع از ملاقات نیز می کند و در برگه اعزام او به زندان این مورد را قید می کند.

در غیر این صورت مانعی برای ملاقات با شخص زندانی وجود ندارد

البته مطابق قوانین زندان ها، هر شخصی اجازه ملاقات با زندانی را ندارد که این فرض دیگری است و ارتباطی با بازداشت موقت ندارد.

آیا بازداشت موقت سوء سابقه محسوب می گردد

سوء سابقه با صدور حکم قطعی در برخی جرایم ایجاد می شود

و بازداشت موقت سوء سابقه محسوب نمی گردد و این امر نباید باعث نگرانی شما شود.

حتی امکان دارد که علی رغم صدور بازداشت موقت در نهایت بی گناهی شخص ثابت گردد و حکم برائت شخص صادر گردد و صدور بازداشت موقت ملازمه با گناهکاری شخص ندارد.

حتی شاید برای شما جالب باشد که در صورت صدور حکم برائت، شخص در شرایطی می تواند خسارت ایام بازداشت خود را از دولت مطالبه کند.

خسارت ایام بازداشت

اختلاف دادستان و بازپرس در بازداشت موقت

با توجه به اهمیت بازداشت موقت، که برخلاف اصل برائت می باشد و متهم را قبل از صدور قرار دادسرا از آزادیش محروم می کند قانون گذار علاوه بر شرایطی که به آن اشاره کردیم

 شرایط دیگری همچون تایید دادستان را نیز پیش بینی کرده است و اگر بازپرس و دادستان در این زمینه با یکدیگر اختلاف داشته باشند دادگاه صالح میان آنها رفع اختلاف می کند.

به عبارت دیگر و مطابق قانون، قرار بازداشت موقت باید فوری نزد دادستان ارسال گردد و او باید ظرف 24 ساعت نظر خود را به صورت کتبی به بازپرس اعلام کند

در این صورت یا دادستان با نظر بازپرس موافق است و قرار بازداشت موقت را تایید می کند و یا با نظر بازپرس مخالف است که در این صورت دادگاه میان آنها رفع اختلاف می کند.

تا زمان رفع اختلاف که نباید از ده روز بیشتر شود متهم در بازداشت می ماند.

در نهایت آنچه که دادگاه مقرر می کند برای طرفین اجباری است و باید از آن پیروی کنند.

آیا روزهای بازداشت موقت از زندان شخص کسر می شود

بله در این مورد هیچ نگرانی وجود دارد و هر حکمی که داده شود با احتساب ایام بازداشت قبلی است

 که در صورت لزوم اجرای احکام نسبت به محاسبه دقیق آن اقدام خواهد کرد.

سوال های کوتاه

در چه مواردی قرار بازداشت موقت صادر می شود

در جرایمی خاص و با تحقق شرایطی ویژه که در متن به آن اشاره کردیم

آیا تبدیل بازداشت موقت به سند امکان پذیر است

خیر، بازداشت موقت سنگین ترین قرار تامین کیفری است و وقتی صادر می گردد یعنی شخص واجد شرایط سند گذاشتن نبوده است.

مگر اینکه بعد از گذشت مدت هایی که در متن به آن اشاره کردیم بازپرس قرار بازداشت موقت را فک کند یا تخفیف بدهد.

بازداشت موقت چند روز طول می کشد

در جرایم سنگین تا دو ماه و در سایر جرایم تا یک ماه که البته امکان تمدید آن وجود دارد اما در هر حال

 مدت بازداشت متهم نباید از حداقل مجازات حبس مقرر در قانون برای آن جرم تجاوز کند و در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات مدت بازداشت موقت از دو سال و در سایر جرایم از یک سال تجاوز نمی کند.

دفتر وکالت عدل گر در چه زمینه هایی پرونده می پذیرد؟

دفتر وکالت عدل گر با سابقه 20 ساله در زمینه دعاوی کیفری مثل خیانت در امانت،کلاهبرداری، فروش مال غیر و… و دعاوی ملکی و بانکی و تجاری و حقوقی، با تعیین وقت مشاوره قبلی پذیرای پرونده های شما عزیزان می باشد.

در نظر داشته باشید دفتر وکالت عدل گر در زمینه جرایم مربوط به مواد مخدر و دعاوی کارگر و کارفرما، هیچ گونه پرونده ای نمی پذیرد و حتی مشاوره نیز ارایه نمی دهد.

خواهش مندیم از تماس در این زمینه ها خودداری کنید.

شماره تماس های ما برای دریافت وقت مشاوره تلفنی و حضوری

021-88657789

021-58784

0998-1288800

آدرس ما: جردن-بلوار ستاری-پلاک 3-واحد 18

قرار جلب به دادرسی چیست

کیفرخواست چیست و چگونه باید به آن اعتراض کرد

قرار منع تعقیب چیست و چگونه باید به آن اعتراض کرد